Vừa qua, Ủy ban An toàn thực phẩm châu Âu (UB) đã cảnh báo về mặt hàng nước tương Chinsu có chứa hàm lượng 3-MCPD cao gấp nhiều lần so với tiêu chuẩn cho phép của châu Âu.
Theo lãnh đạo của Công ty cổ phần Chế biến thực phẩm Vitecfood (nhà sản xuất nước tương Chinsu), việc UB đưa ra lời cảnh báo là không có cơ sở vì cơ quan này đã lấy lô hàng đã hết hạn sử dụng để kiểm tra là không chính thức, trong khi kết quả lại được đưa lên hệ thống cảnh báo mang tính chất nhà nước, gây ngộ nhận nơi người tiêu dùng, làm mất uy tín về chất lượng của Chinsu…
Có lẽ, việc đúng sai thì còn phải chờ kết luận của các cơ quan chức năng, ta chưa bàn tới. Nhưng vấn đề được đặt ra đó là các DN của ta khi xử lý những thông tin có liên quan đến việc sống còn của sản phẩm còn rất yếu. Điều này biểu hiện rất rõ tại cuộc họp báo tuần qua của Vitecfood.
Mục đích của cuộc họp báo là vận động các phương tiện thông tin ủng hộ họ bảo vệ sự “trong sạch” của sản phẩm. Nhưng khi các nhà báo chất vấn những vấn đề liên quan thì phía lãnh đạo Vitecfood hầu như không có câu trả lời, cũng như không đưa được một chứng cứ nào để bảo vệ cho sản phẩm của mình.
Vitecfood chưa tiến hành bất cứ một thủ tục nào với các cơ quan chức năng của VN, cũng như của UB, để xác nhận lô hàng đó có phải là của Vitecfood hay là hàng nhái, hàng giả hoặc của một đối thủ nào đó đang có ý định cạnh tranh không lành mạnh. “Nếu bây giờ chúng tôi muốn sang Phần Lan (nơi phát hiện lô hàng) để tìm hiểu nguồn gốc lô hàng thì cũng không biết gặp ai, vì lô hàng vô chủ” - đại diện lãnh đạo của Vitecfood lúng túng giải thích!
Về phía các cơ quan chức năng, khi chúng tôi đề cập đến trường hợp của nước tương Chinsu, một quan chức trong ngành y tế nói rằng, việc UB cảnh báo là đúng quy trình. Cơ quan chức năng có nhiệm vụ phản hồi những thông tin từ các nước đến các DN. Còn những gì xảy ra bên ngoài lãnh thổ VN thì họ rất khó có thể can thiệp!
Được biết, việc UB tiến hành kiểm tra các sản phẩm nhập khẩu vào các nước EU được thực hiện khá thường xuyên. Trong trường hợp DN chứng minh được sản phẩm của mình bị làm giả nhãn hiệu, họ sẽ thông tin rộng rãi để minh oan cho DN. Trong năm 2006, UB đã rút lại 26 văn bản cảnh báo về chất lượng sản phẩm xuất khẩu vào EU.
Trong quý I-2007, cơ quan này cũng đã rút lại 11 văn bản cảnh báo nhưng điều đáng lưu ý là trong vòng 2 năm, nước tương Chinsu đã nhận được 2 lần cảnh báo từ UB nhưng không có lời cảnh báo nào được rút lại.
Từ vụ việc này cho thấy, chức năng của các cơ quan quản lý Nhà nước trong hội nhập kinh tế toàn cầu đang được thay thế bởi vai trò của các hiệp hội. Do ngành chế biến nước chấm của VN chưa có hội, bản thân các DN phải tự cứu mình. Nếu Vitecfood không nỗ lực trong việc tìm kiếm chứng cứ để minh oan cho sản phẩm của mình thì cánh cửa vào thị trường EU là rất hẹp bởi “án treo” về hàm lượng 3-MCPD vẫn còn đó.
Tại thị trường trong nước, người tiêu dùng cũng đang rất hoang mang trước thông tin trên, trong đó có không ít người đã tẩy chay sản phẩm này, cho dù Vitecfood đã treo giải thưởng tới 1 tỷ đồng cho người nào tìm được chai nước tương có 3-MCPD! Ngược thời gian, vào thời điểm tháng 7-2005, khi có thông tin nước tương Chinsu không đạt chuẩn tại châu Âu, một số siêu thị trong nước cũng đã tiến hành thu hồi các sản phẩm nước chấm mang nhãn hiệu Chinsu, dù rằng sản phẩm này được đánh giá là bán chạy nhất trong siêu thị!
THÚY HẢI