Theo đề xuất của Ủy ban châu Âu, mức thuế đánh vào thép nhập khẩu sẽ được tăng gấp đôi lên 50%, trong khi lượng thép được phép nhập trước khi áp thuế sẽ bị giảm gần một nửa. Nếu được các quốc gia thành viên và Nghị viện châu Âu thông qua, biện pháp này sẽ thay thế cơ chế tự vệ hiện nay - vốn áp mức thuế 25% vượt hạn ngạch và sẽ hết hiệu lực vào năm tới.
Cao ủy Thương mại EU Maros Sefcovic cho biết, EU đang thảo luận với Mỹ về việc thiết lập hạn ngạch nhập khẩu thép và thành lập “liên minh kim loại” nhằm bảo vệ hai nền kinh tế trước tình trạng dư thừa công suất toàn cầu.
Ngành thép được xem là trọng yếu trong tiến trình khử carbon của châu Âu, đặc biệt phục vụ sản xuất thiết bị năng lượng tái tạo và xe điện. Chủ tịch Hiệp hội Thép châu Âu (Eurofer) Henrik Adam cảnh báo, EU cần có hành động khẩn cấp để tránh nguy cơ ngành thép cùng các chuỗi giá trị liên quan rơi vào tình trạng đình trệ.
Ngành thép hiện tạo việc làm cho khoảng 300.000 người tại châu Âu, song đã mất gần 100.000 việc làm trong 15 năm qua. Theo Eurofer, cuộc khủng hoảng hiện nay đang đe dọa thêm hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp khác trong khu vực.
Các nước xuất khẩu thép vào EU sẽ chịu thiệt hại trực tiếp. Ví dụ, ngành thép Anh lo bị mất thị phần lớn trong EU, nơi chiếm tới 80% xuất khẩu thép của Anh. Đồng thời, lượng thép bị “chặn” khỏi thị trường EU có thể tràn vào Anh, gây áp lực lớn hơn nữa.
Tờ Financial Times dẫn lời ông Gareth Stace, Giám đốc UK Steel, cho rằng mức thuế mới có thể là “đòn chí mạng” với nhiều doanh nghiệp còn lại. Cũng có ý kiến cho rằng, nếu EU áp thuế cao và hạn ngạch mới mà không có cơ chế bồi thường theo WTO, có nguy cơ các nước bị ảnh hưởng kiện EU và EU phải chịu phản ứng trả đũa từ các nền kinh tế xuất khẩu thép lớn như Trung Quốc.
