Gần đây, có dư luận cho rằng giá cổ phiếu ngân hàng đang ở mức quá cao, thoát ra khỏi mức lợi nhuận thực tế của các ngân hàng. Nhằm góp phần phân tích về vấn đề này, phóng viên báo SGGP đã có cuộc trao đổi với ông LÝ XUÂN HẢI, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB).
- Phóng viên: Ông có đồng tình với nhận định là giá cổ phiếu ngân hàng đang tăng tốc “nóng”?
- Ông LÝ XUÂN HẢI: Tôi không đồng ý quan điểm cho rằng giá tất cả các cổ phiếu ngân hàng tại Việt Nam đều cao, nói như vậy là “vơ đũa cả nắm”. Để đánh giá cổ phiếu cao hay thấp thì phải tính toán, phân tích chứ không thể nói một cách cảm tính. Trong điều kiện thị trường mới nổi có tốc độ tăng trưởng rất cao như nước ta thì các phương pháp tính toán thông thường là không phù hợp.
Ngành ngân hàng nước ta có tốc độ tăng trưởng 22%-25%/năm, đòi hỏi công cụ tính toán giá trị cổ phiếu cũng phải khác, như phải định giá được vị thế của ngân hàng, tổng tài sản, khả năng sinh lời và tiềm lực phát triển của ngân hàng…
Mua cổ phiếu là mua trong tương lai chứ không phải mua cho ngày hôm nay, nên đòi hỏi phải có sự phân tích sâu. Theo tôi, hiện có những cổ phiếu ngân hàng tương đối cao, có cổ phiếu không cao và có cổ phiếu vẫn còn thấp. Tôi tin rằng có những cổ phiếu có thể mua được cho mục tiêu đầu tư trung hạn chứ chưa nói đến dài hạn.
- Cổ phiếu ACB đang đứng ở mức giá cao nhất so với cổ phiếu các ngân hàng khác. Theo ông giá như vậy có hợp lý?
- Về vị thế, ACB là ngân hàng có quy mô tổng tài sản đứng thứ 5 (sau 4 ngân hàng quốc doanh) và thứ nhất trong khối ngân hàng cổ phần. ACB có tốc độ tăng trưởng gấp đôi tốc độ tăng trưởng của ngành, đạt 50%-56%/năm. Kế hoạch lợi nhuận của ACB năm nay là 550 tỷ đồng, nhưng đến ngày 30-6 đã đạt trên 280,5 tỷ đồng và dự kiến ACB sẽ vượt mức kế hoạch năm rất cao.
Trung bình ACB đạt lợi nhuận không dưới 40%/năm và lợi nhuận sẽ được nhập vào vốn trong nhiều năm liên tiếp. Vớùi tiềm lực như vậy, giá cổ phiếu ACB tăng gấp 16 lần là không hề cao. Các cổ đông của ACB chắc chắn sẽ không thất vọng. Cổ phiếu họ mua ngày hôm nay có thể giá cao nhưng giá trị họ có được trong tương lai sẽ là khổng lồ.
- Có thông tin cho rằng các ngân hàng đang tìm mọi cách tăng vốn nhằm kích giá cổ phiếu tăng cao, ông đánh giá như thế nào về việc này?
- Ở nước ta đang diễn ra một xu thế giống các nước khác trên thế giới: Khi giá cổ phiếu đang tốt thì thay vì vay vốn, các doanh nghiệp phát hành cổ phiếu để gọi vốn. Việc tăng vốn này có thể phục vụ cho mục tiêu trước mắt nhưng cũng nhằm phục vụ cho những kế hoạch dài hạn. Còn khi giá cổ phiếu xuống thấp thì thay vì tăng vốn, doanh nghiệp sẽ đi vay. Đây là việc bình thường và nhà đầu tư có quyền lựa chọn có nên mua cổ phiếu phát hành hay không.
- Các nhà đầu tư nước ngoài tác động như thế nào đến thị trường cổ phiếu ngân hàng?
- Việc nhiều ngân hàng nước ngoài mua cổ phần của các ngân hàng trong nước là một trong những nguyên nhân làm cổ phiếu ngân hàng tăng. Kinh nghiệm đầu tư và định giá cổ phiếu của ta chưa thể nào bằng các nhà đầu tư nước ngoài.
Họ có tầm nhìn rất chiến lược, thấy nhiều vấn đề chúng ta chưa thấy. Trước đây, Ngân hàng Standard Chartered (SCB) mua cổ phiếu của ACB với giá 6.2 (trên 20 triệu USD) nhiều người cho rằng là giá “trên trời”, nhưng đến nay thực tế SCB đã lãi đến 4 lần (giá trị nắm giữ xấp xỉ 100 triệu USD). Các nhà đầu tư nước ngoài đang nhắm vào thị trường cổ phiếu nước ta với mục tiêu trung và dài hạn vì vậy đã có các cuộc đổ bộ của các quỹ đầu tư nước ngoài vào nước ta. Cổ phiếu ngân hàng đang là mặt hàng được nhiều nhà đầu tư nước ngoài đặc biệt quan tâm.
- Giá cổ phiếu ngân hàng có giảm vì áp lực cạnh tranh khi nước ta gia nhập WTO hay không? Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục cảnh báo rủi ro trong cho vay cầm cố cổ phiếu, ông nhận định về vấn đề này như thế nào?
- Khi hội nhập, ngân hàng nào đủ mạnh sẽ tồn tại, ngân hàng nào hoạt động kém hiệu quả sẽ dẫn đến thua lỗ, giá cổ phiếu sẽ giảm xuống. Nếu ngân hàng có chất lượng tốt, khi sáp nhập với các ngân hàng khác vẫn giữ được giá cổ phiếu. Hiện nay, ngân hàng là một trong những ngành được đánh giá là có tiềm năng phát triển nhất.
Vì vậy cổ phiếu ngân hàng được nhiều người quan tâm là việc bình thường và nhu cầu vay vốn mua cổ phiếu ngân hàng là nhu cầu thực tế. NHNN đã cho phép các ngân hàng cho vay có thế chấp và tài sản thế chấp có thể là sổ tiết kiệm, nhà, máy móc thiết bị, hàng hóa…, thì tại sao không thể là cổ phiếu. Vấn đề ở chỗ năng lực định giá của ngân hàng. Hiện ACB cho vay không quá 3 lần mệnh giá với những cổ phiếu có tính thanh khoản cao.
Chúng tôi ghi nhận những cảnh báo của NHNN - vì nghiệp vụ này vẫn còn mới ở Việt Nam. Theo các chuyên gia của IFC, cho vay cầm cố cổ phiếu chưa chiếm 5%/tổng tài sản của ngân hàng thì chưa có gì đáng lo ngại. Hiện nay ACB cho vay cầm cố bằng cổ phiếu chỉ chiếm trên 1% tổng tài sản. Vì vậy, chúng tôi xác định nghiệp vụ này sẽ vẫn là sản phẩm đòn bẩy trong kinh doanh tài chính trong thời gian tới.
- Xin cảm ơn ông.
MAI THẢO
