Ngày 28-11, Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo (tỉnh An Giang) tổ chức Lễ công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận Bảo vật quốc gia đối với 2 di tích Mộ vò Gò Cây Trâm và Đầu tượng phật Linh Sơn Bắc; đồng thời công bố 3 kỷ lục Việt Nam về Văn hóa Óc Eo tại xã Óc Eo.
Theo báo cáo của Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo, Mộ vò Gò Cây Trâm được phát hiện trong cuộc khai quật phối hợp giữa Ban Quản lý Di tích văn hóa Óc Eo, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn TPHCM, Viện nghiên cứu Di sản Văn hóa Daehan và Khoa Nhân văn - Đại học Quốc gia Seoul (Hàn Quốc). Cuộc khai quật được tiến hành từ ngày 26-12-2018 đến ngày 22-1-2019, tại bốn hố khai quật, với tổng diện tích 85m2.
Căn cứ vào đặc điểm chất liệu, hình dáng và kỹ thuật chế tác, có thể xác định bình gốm và nắp đậy thuộc giai đoạn Óc Eo sớm (thế kỷ I - III sau Công nguyên). Mộ vò này nằm ở lớp văn hóa 1 (lớp trên) cắt xuống lớp văn hóa 2 (lớp dưới), là bằng chứng quan trọng giúp khẳng định sự kế tiếp giữa các lớp cư trú trong khu vực khảo cổ.
Còn Đầu tượng phật Linh Sơn Bắc được phát hiện trong quá trình khai quật tại di tích Linh Sơn Bắc (khu di tích Óc Eo - Ba Thê) thuộc chương trình Đề án “Nghiên cứu khu di tích Óc Eo - Ba Thê, Nền Chùa (Văn hóa Óc Eo Nam Bộ)” giai đoạn 2017-2020.
Tượng đầu Phật được tìm thấy trong tầng văn hóa có sự tích tụ phong phú của các di vật gốm, ngói, đèn dầu kiểu Ấn Độ, tượng thờ, văn bia… gắn với các lớp kiến trúc tôn giáo kéo dài từ thế kỷ I-II đến thế kỷ IX-XII.
Hiện vật là một bức tượng đầu Phật bằng đất nung, thể hiện hình ảnh Đức Phật với vòm rắn Naga 5 đầu tỏa ra phía sau tạo thành tán che trên đầu - biểu tượng đặc trưng trong mỹ thuật Phật giáo chịu ảnh hưởng Ấn Độ.
Việc công nhận Bảo vật quốc gia đối với 2 di tích Mộ vò Gò Cây Trâm và Đầu tượng phật Linh Sơn Bắc là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, khẳng định giá trị to lớn của Di sản Óc Eo - Ba Thê, làm nổi bật chiều sâu lịch sử - văn hóa của vùng đất An Giang, đồng thời góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh của địa phương trong dòng chảy văn hoá dân tộc, mở ra hành trình hướng tới đưa di sản Óc Eo vươn tầm thế giới.
Cũng tại buổi lễ, Viện Kỷ lục Việt Nam đã công bố quyết định 3 kỷ lục Việt Nam về văn hóa Óc Eo.
Kỷ lục đầu tiên: Đơn vị tuyên truyền, vận động và được nhân dân hiến tặng các hiện vật thuộc nền văn hóa Óc Eo với số lượng nhiều nhất, để phục vụ công tác nghiên cứu, bảo tồn và nhu cầu tham quan, triển lãm của công chúng.
Kỷ lục thứ hai: Nhà trưng bày Văn hóa Óc Eo - Nơi trưng bày, lưu giữ đồng tiền Phù Nam thuộc nền Văn hóa Óc Eo được tìm thấy qua khai quật và do nhân dân hiến tặng nhiều nhất, với 46 đồng tiền Phù Nam còn nguyên vẹn và 14 mảnh đồng tiền được cắt nhỏ.
Kỷ lục thứ ba: Đơn vị bảo quản, lưu giữ hai hiện vật Mái chèo bằng gỗ, hình lá đề thuộc nền văn hóa Óc Eo được tìm thấy qua khai quật đầu tiên tại Việt Nam. Hai mái chèo bằng gỗ hình lá đề được tìm thấy tại Di tích Lung Lớn - một phần thuộc khu di tích quốc gia đặc biệt Óc Eo - Ba Thê. Khu vực này được biết đến thông qua ảnh chụp trên không của L. Malleret giữa thế kỷ XX.
