Áp lực hiện đại hóa quản lý thuế và quyết tâm của ngành thuế
Phát biểu giới thiệu về hội chợ, Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn cho biết, định hướng chuyển đổi số ngành thuế giai đoạn 2025-2030 là một kế hoạch được xây dựng trên nền tảng hệ thống công nghệ thông tin (CNTT) ngành thuế đã trải qua hơn 3 thập kỷ xây dựng và phát triển, đến nay hệ thống CNTT triển khai đồng bộ, trong tất cả các chức năng quản lý thuế từ đăng ký, kê khai, nộp, quản lý nghĩa vụ và hỗ trợ người nộp thuế (NNT).
Theo Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn, trong khuôn khổ Hội chợ Chuyển đổi số lần này, ngành thuế cùng với các đơn vị thuộc Bộ Tài chính và các doanh nghiệp đang trưng bày các sản phẩm, ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý thuế và hỗ trợ người nộp thuế. Đây đều là những thành quả bước đầu quan trọng trong hành trình chuyển đổi số, thể hiện tinh thần đồng hành của ngành thuế cùng doanh nghiệp và người dân.
Công tác chuyển đổi số ngành thuế đã từng bước ứng dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI), xây dựng các cơ sở dữ liệu lớn Bigdata thông qua chia sẻ, kết nối dữ liệu với các bộ, ngành và các công cụ hỗ trợ NNT theo hình thức mới (như trợ lý ảo, chatbot). Nhờ những nỗ lực quyết liệt trong hiện đại hóa và chuyển đổi số, công tác quản lý thuế đã từng bước được số hóa toàn diện, qua đó nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và tạo thuận lợi tối đa cho NNT, khẳng định hình ảnh cơ quan quản lý thuế chuyên nghiệp - minh bạch - liêm chính - đổi mới.
Tuy nhiên, ngành thuế cũng xác định, bước vào giai đoạn hiện nay, ngành đang đối mặt với những yêu cầu và thách thức rất lớn.
Hiện nay cơ quan thuế đang quản lý hơn 1 triệu doanh nghiệp, hơn 300.000 tổ chức, hơn 2 triệu cá nhân, hộ kinh doanh và hơn 80 triệu mã số thuế cá nhân; yêu cầu đổi mới phương thức quản lý thuế phải bắt kịp với tình hình phát triển kinh tế xã hội; chủ trương tinh gọn bộ máy đặt ra yêu cầu về cải tổ nhân lực, phương thức quản lý; cùng với đó là áp lực hiện đại hóa quản lý thuế trong bối cảnh sự phát triển khoa học công nghệ đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu cũng như trong nước.
Những yếu tố này đòi hỏi ngành thuế phải thay đổi toàn diện, nhanh chóng và hiệu quả hơn nữa.
Nghị quyết 57 và mục tiêu triển khai cải cách hệ thống thuế
Trước bối cảnh đó, ngành thuế xác định chuyển đổi số là giải pháp tổng thể, then chốt để đáp ứng những yêu cầu phát triển mới. Chuyển đổi số là một quá trình thay đổi toàn diện từ phương thức quản lý đến ứng dụng công nghệ, khoa học kỹ thuật.
Trước đó, với mục tiêu đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, ngày 22-12-2024, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia (Nghị quyết 57).
Triển khai tinh thần của Nghị quyết 57 đồng thời với công tác triển khai Chiến lược cải cách hệ thống thuế 2021-2030, ngành thuế với mục tiêu hoàn thiện chính sách thuế đồng bộ, công bằng, hiệu quả; xây dựng bộ máy tinh gọn, chuyên nghiệp; và đặc biệt là thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện.
Theo đó, ngành thuế quyết tâm tiếp tục hoàn thiện, nâng cao quá trình chuyển đổi số trong quản lý, xác định rõ mục tiêu theo chỉ đạo của Bộ Chính trị tại Nghị quyết 57, coi đây là “kim chỉ nam” quan trọng để cơ quan thuế hoàn thành các mục tiêu chiến lược cải cách hệ thống thuế giai đoạn 2025-2030, xây dựng ngành thuế hiện đại, hiệu lực, hiệu quả trên nền tảng 3 trụ cột cơ bản: thể chế quản lý thuế đầy đủ, đồng bộ, hiện đại, hội nhập; nguồn nhân lực chuyên nghiệp, liêm chính, đổi mới; CNTT hiện đại, tích hợp, đáp ứng yêu cầu quản lý thuế trong bối cảnh nền kinh tế số.
Trong khuôn khổ hội chợ, đã diễn ra chương trình tọa đàm gồm 2 phiên, đó là: Phiên thảo luận thứ nhất, với chủ đề: “Tái cấu trúc hệ thống công nghệ thông tin ngành Thuế đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số”; Phiên thảo luận thứ hai, với chủ đề: “Giải pháp chuyển đổi số hỗ trợ doanh nghiệp, hộ kinh doanh theo Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân”.
Để hiện thực hóa các mục tiêu chuyển đổi số nói trên, ngành thuế đã và đang triển khai kế hoạch tái cấu trúc hệ thống CNTT. Hệ thống CNTT mới khi hoàn thành sẽ là “xương sống” cho việc quản lý thuế điện tử, tự động hóa: xử lý tập trung, quyết định quản lý dựa trên quản lý rủi ro và phân tích dữ liệu.
Theo đó, ngành thuế tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm. Thứ nhất, tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách pháp luật về thuế: xây dựng và hệ thống pháp luật về quản lý thuế trong kỷ nguyên số, theo xu hướng hội nhập, phù hợp với thông lệ quốc tế và thực tiễn Việt Nam.
Thứ hai, phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu, ứng dụng CNTT hiện đại như: xây dựng hệ sinh thái dữ liệu lớn (Big Data) của ngành thuế, tích hợp liên thông dữ liệu trong và ngoài ngành; ứng dụng mạnh mẽ trí tuệ nhân tạo (AI) trong phân tích dữ liệu và hỗ trợ NNT…
Thứ ba, kết nối, chia sẻ dữ liệu toàn trình với các cơ sở dữ liệu quốc gia và bộ, ngành liên quan như hình thành hệ thống quản lý thuế mở và tích hợp, kết nối thông suốt với cơ sở dữ liệu quốc gia, đăng ký doanh nghiệp, hải quan, đất đai...
Thứ tư, từ nay đến hết năm 2025, ngành thuế thực hiện triển khai cung cấp 100% thủ tục hành chính toàn trình. Kết nối với Cổng dịch vụ công quốc gia để cung cấp dịch vụ thuế điện tử tốt nhất cho NNT. Đây cũng là mục tiêu tạo thuận lợi tối đa cho NNT, giảm chi phí tuân thủ và tăng tính minh bạch, hiệu quả trong công tác quản lý thuế.
