Giải phóng mặt bằng, tái định cư chậm - điểm nghẽn lớn của các dự án hạ tầng ở TPHCM

Sáng 1-10, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được đã kiểm tra hiện trường tiến độ dự án đường Vành đai 3, cao tốc TPHCM - Mộc Bài; các dự án quỹ đất bố trí tái định cư và làm việc với lãnh đạo các xã Nhuận Đức, Nhơn Hội, Phú Hòa Đông, Củ Chi, Thái Mỹ có dự án đi qua.

Sau khi đi kiểm tra và nghe các đơn vị báo cáo tiến độ thực hiện hai dự án, tại buổi làm việc, Chủ tịch Nguyễn Văn Được nhấn mạnh, nguyên nhân làm chậm tiến độ các dự án hạ tầng trên địa bàn thành phố trong thời gian qua là công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư. Đây là điểm nghẽn lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến tốc độ phát triển chung của địa phương. Do đó, yêu cầu đặt ra là phải có sự chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ từ các cấp chính quyền, đồng thời triển khai các giải pháp linh hoạt, hiệu quả, đảm bảo đúng tiến độ đề ra.

Trước hết, các xã thành lập ngay Ban Chỉ đạo công tác GPMB và các tổ tuyên truyền, vận động nhân dân bàn giao mặt bằng. Việc này phải hoàn thành trong tháng 10 – 11 để đến tháng 12 có thể tổ chức chi trả tiền đền bù cho người dân. Đồng chí Nguyễn Văn Được nhấn mạnh, quan điểm làm “xong việc chứ không phải xong giờ”, nghĩa là phải xử lý công việc đến nơi đến chốn, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người dân, không để phát sinh khiếu kiện, khiếu nại. Các chính sách bốc thăm, cấp tiền tạm cư trong thời gian chờ tái định cư hoặc giao nền cũng phải được thực hiện song song, kịp thời, minh bạch, hợp lòng dân.

Trong công tác điều hành, chính quyền cơ sở phải phát huy tính chủ động, linh hoạt, không máy móc tuần tự từng bước mà cần triển khai song hành nhiều phần việc để rút ngắn thời gian. Cùng với đó, cần tăng cường lực lượng chuyên môn từ các sở ngành về hỗ trợ cho địa phương, đặc biệt là trong lĩnh vực quy hoạch, khoáng sản, môi trường. Đến tháng 6-2026 phải hoàn tất bố trí tái định cư, tạo điều kiện để người dân ổn định đời sống.

Đối với các dự án cao tốc TPHCM - Mộc Bài, Chủ tịch UBND TPHCM yêu cầu quý I-2026 phải khởi công gói thầu chính của tuyến đường; trong tháng 11 không chỉ khởi công cầu vượt Tỉnh lộ 8 mà phấn đấu khởi công nhiều hạng mục khác của dự án. Dự án đường cao tốc TPHCM - Mộc Bài tuy trễ tiến độ 3 tháng nhưng đến tháng 12 phải được khởi công. Về dự án đường Vành đai 3 đoạn trên cao phía Đông thông xe đưa vào phục vụ vào tháng 12 này. Đối với đoạn phía Tây thông xe kỹ thuật vào hoàn thành đưa vào sử dụng tháng 4-2026.

Về dự án Vành đai 4 phải đảm bảo tiến độ hoàn thiện hồ sơ, trong đó khâu vật liệu cần được tính toán thật kỹ không để bị động nguồn cung như Vành đai 3. Các chủ đầu tư cần rút kinh nghiệm, không chia nhỏ gói thầu gây khó khăn quản lý mà phải giao cho những đơn vị có đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện. Các sở ngành liên quan phải chủ động rút gọn quy trình thẩm định, chỉ định thầu, đảm bảo thủ tục nhanh gọn nhưng không để thất thoát.

Về tái định cư, cần bổ sung ít nhất 5 cán bộ chuyên môn quy hoạch để hỗ trợ thực hiện khu tái định cư, đồng thời các xã phải sớm thông qua nghị quyết về chính sách tái định cư và GPMB. Công an được giao quản lý chặt chẽ tình trạng “cò” hồ sơ, cò khiếu kiện, tránh gây mất trật tự xã hội và cản trở quá trình giải ngân.

Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được cho rằng, GPMB là nhiệm vụ trọng tâm, phải được xử lý dứt điểm để bảo đảm tiến độ phát triển các dự án hạ tầng, đưa thành phố tiến nhanh trên con đường trở thành siêu đô thị. Cần quyết tâm chính trị cao, sự phối hợp đồng bộ và tinh thần hành động quyết liệt từ chính quyền hai cấp, các sở ngành và đặc biệt là sự đồng thuận của người dân.