Khi biết Chính phủ sẽ xây dựng một bộ luật thống nhất về đầu tư, nhiều doanh nghiệp kỳ vọng môi trường kinh doanh của Việt Nam sẽ được cải thiện. Tuy nhiên, bản dự thảo Luật Đầu tư chung mới nhất đang gặp khá nhiều phản ứng từ phía cộng đồng doanh nghiệp. PV Báo SGGP ghi nhận một số ý kiến xung quanh dự án luật này.

• Ông NGUYỄN HOÀNG HẢI, Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI): Quá nhiều cơ quan thanh tra

Khu đô thị Nam Sài Gòn

Bản dự thảo Luật Đầu tư chung có khá nhiều hạn chế so với Luật Khuyến khích đầu tư trong nước hiện hành. Đáng chú ý trong đó là về quy định thanh tra đầu tư chuyên ngành. Đây là vấn đề mới mà Luật Khuyến khích đầu tư trong nước không quy định. Hiện có rất nhiều cơ quan thanh tra doanh nghiệp như thanh tra, tài chính, thuế, môi trường, xây dựng,...

Ngoài ra còn có các cơ quan thanh tra chuyên ngành như thanh tra về chứng khoán, bảo hiểm, ngân hàng, hàng hải... Theo dự thảo sẽ có thanh tra đầu tư với mục đích thanh tra các dự án đầu tư. Như vậy sẽ dẫn đến sự chồng chéo, có thể dẫn đến tiêu cực. Hơn nữa vấn đề hiệu quả của dự án đầu tư, vấn đề chi tiêu sử dụng vốn, đấu thầu... là thuộc nội bộ doanh nghiệp.

• Ông NGUYỄN KHẮC PHỤNG, Công ty Tư vấn CIBUD: Chưa xác định tiêu chí chung

Tôi thấy bộ luật khá rắc rối so với nhiều bộ luật mà tôi có dịp nghiên cứu. Luật là sự tập hợp nhiều luật có liên quan đến lĩnh vực đầu tư nhưng lại không xác định được các tiêu chí thống nhất, đặc biệt là tiêu chí “chung”. Cụ thể, về mặt quản lý nhà nước về đầu tư, từ chương VI trở đi, luật đã phân loại dự án, lập dự án, thủ tục đầu tư, cấp giấy phép đầu tư, các nội dung quản lý đều lấy tiêu chuẩn của dự án dùng nguồn vốn nhà nước buộc các dự án khác phải tuân theo “trừ dự án phổ thông”.

• Luật sư TRẦN VŨ HẢI, Giám đốc Công ty Luật Hà Nội: 1 tiến bộ và 6... bất hợp lý (?!)

Theo tôi, dự thảo Luật Đầu tư chung có 1 tiến bộ nhưng có đến 6 bất hợp lý. Tiến bộ duy nhất là đã mở cửa cho tư nhân trong nước kinh doanh trong một số lĩnh vực trước nay được coi là độc quyền của Nhà nước, như: xuất bản, truyền hình, phát thanh, vận tải hàng không, sân bay, dầu khí… Tuy nhiên, luật này lại bộc lộ 6 điểm bất hợp lý như tên gọi là Luật Đầu tư chung nên có vẻ như các nhà soạn thảo quá “ôm đồm”, muốn điều chỉnh cả hoạt động đầu tư từ ngân sách. Đây là một sai lầm lớn vì đầu tư từ ngân sách cần quản lý chặt chẽ, trong khi đầu tư tư nhân, đầu tư nước ngoài cần khuyến khích mạnh mẽ và cần quy định thông thoáng hơn.

Bất hợp lý thứ 2 làø thiếu quy định về hình thức đầu tư Hợp tác công - tư. Đây là hình thức ngày càng phổ biến trên thế giới. Bất hợp lý thứ 3 là quy định về đăng ký đầu tư xem ra vẫn chưa thuyết phục về độ thông thoáng, nhất là trong tình hình thủ tục hành chính hiện tại- giấy khai sinh đơn giản mà có người phải đi 29 lần mới được cấp. Những bất hợp lý khác là quy định về giấy phép đầu tư như là một loại giấy phép con khác; tiếp tục duy trì một hệ thống ưu đãi thuế phức tạp trong khi đa số nhà đầu tư quyết định đầu tư không phải vì ưu đãi thuế; tính khả thi của luật không cao.

• Ông TRẦN MẠNH HÙNG, Phó Tổng giám đốc Công ty cổ phần Xây dựng và đầu tư Việt Nam (Cavico): Chưa rõ các loại hình đầu tư

Các khái niệm về loại hình đầu tư trong Luật Đầu tư chung còn cứng nhắc, chưa đủ, dẫn đến hạn chế quyền tự chủ và sáng tạo của doanh nghiệp. Ví dụ như trường hợp mua bán cổ phần của công, viên chức Việt Nam và công, viên chức Australia (liên doanh với Australia). Nếu coi là “đầu tư trực tiếp” thì sẽ phải xin giấy phép, nếu là “đầu tư gián tiếp” thì lại không phải xin giấy phép. Trong khi đó, theo dự thảo, 2 khái niệm trên còn khác nhau ở nhiều điểm, trong đó điểm “có tham gia trực tiếp quản lý hoạt động đầu tư” và “không tham gia hoạt động đầu tư” còn mơ hồ, vì thực tế việc tham gia quản lý hay không, trực tiếp hay gián tiếp là tùy vào điều kiện và sự chủ động của nhà đầu tư, có thể luôn thay đổi.

HÀ MY