LTS: Bác sĩ Dương Quỳnh Hoa là một trí thức Sài Gòn, tốt nghiệp bác sĩ tại Pháp. Bà là một thầy thuốc giỏi, một người yêu nước nhiệt thành và đầy lòng nhân ái. Bà từng giữ trọng trách trong ngành y tế cách mạng thời chống Mỹ, sau hòa bình lại hết lòng vì người bệnh. Bà mất đi để lại nhiều tình cảm nhớ thương, kính phục của người thân, bạn bè và bệnh nhân. Báo SGGP xin trích vài đoạn trong bài viết dài về bác sĩ Dương Quỳnh Hoa của Giáo sư-bác sĩ y khoa Trần Cửu Kiến.
Một hôm, chị Bảy (BS Dương Quỳnh Hoa) lại trổ tài đạo diễn điện ảnh. Chị đưa tôi đọc một kịch bản rất hoàn chỉnh và lần lượt tổ chức quay những cảnh: trảng lênh láng nước mưa ngập đến nửa bánh xe Honda 90 trước rừng sâu nơi bệnh viện của chúng tôi đóng, cảnh khám chữa bệnh, đo điện tim, chụp điện quang, máy phát điện, phòng xét nghiệm, kho thuốc có cả thuốc của Pháp, Italy, ngoài thuốc của phe xã hội chủ nghĩa.
Chị Bảy chủ ý quay cái “máy” làm nước cất bằng một cái chảo gang với một nón lá to tướng úp lên miệng chảo, trét bằng đất sét đã khử trùng, tiếp nối là những chai nhựa đựng nước uống mua từ Nam Vang về để làm hơi nước đọng lại thành nước cất.
Cảnh chúng tôi dùng nước dừa tươi truyền cho bệnh nhân, trước đó tiêm truyền cho 6 con thỏ xem chúng có bị sốc không. Cảnh cải thiện đời sống cho bệnh nhân và cho cán bộ nhân viên, đàn heo gồm 100 con cho bệnh nhân, sân chơi bóng chuyền, cảnh làm rẫy, nuôi bò, nuôi gà v.v…
Người cầm máy quay phim không ai lạ, đó là đồng chí Việt Tân, người quay phim cho tôi lúc tôi là trưởng khoa A1 của BV hữu nghị Việt-Xô, nơi chữa bệnh cho cán bộ cao cấp của Đảng và Chính phủ. Ý tưởng chỉ đạo của phim là nói lên sự thông minh của người Việt Nam, biết sáng tạo, khắc phục khó khăn để chiến đấu và tồn tại, phát triển.
Tiếc rằng bộ phim này chị Bảy và chúng tôi không ai được xem, vì sau khi tráng xong, phim được đưa ra Hà Nội để làm hậu kỳ rồi để thất lạc đâu mất. Rất tiếc, một tài liệu quý về y tế kháng chiến thời chống Mỹ đã mất.
Sau ngày 30-4-1975, chị làm Thứ trưởng Bộ Y tế một thời gian rồi xin thôi. Bằng tiền riêng và tiền viện trợ của Pháp, chị xây một Trung tâm Nhi khoa chuyên khám và chữa bệnh cho trẻ em không lấy tiền. Mọi người lấy làm lạ, vì sao quá trình công tác như thế, chị Bảy Dương Quỳnh Hoa chưa có một tấm huân chương nào.
Chị quy tiên rồi, ngoài gia đình bạn bè khóc chị, chắc chắn còn hàng trăm, hàng ngàn thanh niên nam nữ cũng khóc chị, những cháu này trước kia là những trẻ nhi đồng được chị khám và chữa bệnh không lấy tiền.
Vô cùng thương tiếc chị. Chị đã ra đi giữa lúc cả nước đang tưng bừng kỷ niệm ngày 27-2, ngày Thầy thuốc Việt Nam.
GS-TS Trần Cửu Kiến
(Nguyên Ủy viên Ban Quân dân y miền Nam)
