Ngày 12-12, tại Tây Ninh diễn ra Lễ Khánh thành Kho lạnh Kỷ nguyên mới (NECS). Đây là một trong những kho ngoại quan số thông minh lớn nhất Đông Nam Á, cung cấp giải pháp toàn diện về tài chính – logistics cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu. Đồng thời, đây cũng là kho ngoại quan lạnh số đầu tiên được Cục Hải quan chấp thuận, giúp cung cấp dịch vụ ngoại quan nhanh chóng, tiện lợi và tiết kiệm chi phí ngay tại chỗ. Mô hình này đánh dấu bước phát triển từ kho lạnh công nghệ cao sang hệ sinh thái logistics toàn diện, phục vụ chuỗi cung ứng thực phẩm – thủy sản Việt Nam.
Ngành nông nghiệp – thủy sản đang chuyển mình mạnh mẽ nhưng hạ tầng logistics lạnh hiện đại vẫn là điểm nghẽn kéo dài. Trong bối cảnh căng thẳng thương mại và thay đổi thuế quan, ngành vẫn đặt mục tiêu xuất khẩu năm 2025 đạt 65–70 tỷ USD; riêng thủy sản vượt 10 tỷ USD, tăng 12,9% so với năm 2024. Tuy nhiên, phần lớn doanh nghiệp vẫn thiếu kho lạnh đạt chuẩn, thiếu dịch vụ logistics đầu – cuối, thiếu giải pháp vốn lưu động và một hệ sinh thái vận hành đồng bộ. NECS được khánh thành nhằm giải quyết toàn bộ những nhu cầu này với chiến lược vận hành xanh và công nghệ cao theo chuẩn quốc tế.
Kho được vận hành hoàn toàn tự động trong môi trường âm sâu, sử dụng robot và giá kệ thông minh dựa trên dữ liệu và thuật toán tối ưu. Từ đặt chỗ, nhập – xuất hàng, theo dõi tồn kho, quản lý nhiệt độ đến truy xuất lịch sử lô hàng đều được số hóa, tích hợp AI. Đây là mô hình phù hợp chiến lược chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng 2030, đồng thời bắt kịp xu hướng xanh hóa chuỗi cung ứng toàn cầu.
Đặc biệt, NECS hợp tác với các ngân hàng triển khai mô hình hỗ trợ tài chính (quản lý hàng hóa cầm cố), cho phép doanh nghiệp dùng chính hàng trong kho làm tài sản đảm bảo. Hệ thống quản lý số hóa minh bạch dữ liệu, kết nối trực tiếp ngân hàng, giảm rủi ro, đẩy nhanh giải ngân và duy trì sản xuất, phù hợp định hướng tài chính xanh và tài chính nông nghiệp.
Ông Nguyễn Thanh Tùng, Chủ tịch HĐQT, nhấn mạnh mô hình kho bãi mới được thiết kế để giải quyết bài toán vốn lưu động cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đặc biệt ngành thủy sản. Doanh nghiệp thường thiếu tài sản đảm bảo nên khó vay vốn dù nhu cầu lớn. Họ muốn thế chấp hàng trong kho, nhưng ngân hàng khó chấp nhận vì không đủ nguồn lực kiểm đếm, theo dõi hàng đông lạnh xuất–nhập liên tục.
Để giải quyết vấn đề này, doanh nghiệp kho đã số hóa toàn bộ quy trình quản lý hàng hóa bằng ứng dụng, cho phép ngân hàng giám sát trực tuyến lượng hàng đang thế chấp. Việc xuất hàng chỉ được thực hiện khi có lệnh ngân hàng sau khi doanh nghiệp đã thanh toán khoản vay tương ứng.
“Mô hình này tạo cơ chế phối hợp ba bên — ngân hàng, doanh nghiệp xuất nhập khẩu và đơn vị kho — giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ hơn và ngân hàng kiểm soát rủi ro tốt hơn. Sự hợp tác thông qua hệ thống kỹ thuật số này đã tạo nên cơ chế xoay vòng vốn hiệu quả, tháo gỡ bài toán tài sản thế chấp truyền thống cho doanh nghiệp”, ông Nguyễn Thanh Tùng cho hay.
