Những phụ nữ bảo vệ nghề biển

Haji cùng 12 phụ nữ khác của làng biển Jambiani (Tanzania) sống dựa vào những miếng bọt biển tự nhiên. Đám bọt biển nhấp nhô trên những sợi dây thừng dày, được những người phụ nữ làng Jambiani nuôi trồng trong nhiều tháng, rồi thu hoạch, làm sạch, sau đó bán cho các cửa hàng và khách du lịch.

Trước khi nuôi bọt biển, Nasir Hassan Haji đã trồng rong biển. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu khiến nhiệt độ đại dương ngày càng tăng, ảnh hưởng đến việc nuôi trồng. Haji và những phụ nữ khác đã phải tìm nhiều cách để đa dạng hóa nguồn thu, như đánh bắt cá, kinh doanh du lịch và giờ là trồng bọt biển.

Nasir Hassan Haji thăm trang trại bọt biển của cô
Các nhà bảo tồn địa phương cho biết, đại dịch Covid-19 đã hạn chế việc đi lại trên khắp thế giới, ngăn dòng khách du lịch đến địa điểm nghỉ mát nhiệt đới này, buộc người dân trên đảo phải tìm đến thiên nhiên để kiếm sống. Đối với Haji, việc nuôi trồng bọt biển có thể giúp họ thực hiện mục tiêu kép, chống lại cả những cú sốc về khí hậu và kinh tế mà hòn đảo này phải gánh chịu.

Nghiên cứu của Đại học quốc gia Zanzibar cho thấy, hơn 90% nông dân trồng rong biển trên hòn đảo này là phụ nữ. Họ thường bán sản phẩm của mình cho các công ty trung gian, để xuất khẩu sang các nước như Đan Mạch, Pháp, Mỹ..., nơi rong biển sẽ được sử dụng làm chất nhũ hóa trong kem, xà phòng và thực phẩm. Tuy nhiên, nhiệt độ nước thay đổi, lượng mưa và độ mặn đại dương đã ảnh hưởng đến sản lượng rong biển trong những năm gần đây. Phân tích những dữ liệu về tình trạng ấm dần lên tại Zanzibar trong 40 năm qua, các nhà khoa học quốc tế dự báo nhiệt độ trung bình hàng tháng tại hòn đảo ở Tây Phi này sẽ tăng 1,5-20C vào những năm 2050.

May mắn là Haji được chia sẻ về tổ chức Marinecultures.org, giúp dạy phụ nữ bơi và nuôi các loại bọt biển có thể được sử dụng để làm sạch đồ vật và làm dụng cụ tắm. Christian và Connie Vaterlaus, hai nhà sáng lập tổ chức Marinecultures.org người Thụy Sĩ, từ năm 2009 đã thu thập các hạt bọt biển quanh đảo Zanzibar để trồng trong vườn ươm của họ. Vườn ươm này sau đó đã trở thành bệ phóng cho các trang trại bọt biển ngày càng phát triển và nhân rộng. Ông Christian Vaterlaus cho biết, hiện trên thế giới mới chỉ có một vài trang trại bọt biển được hình thành và đi vào hoạt động. Bọt biển có khả năng chống chịu biến đổi khí hậu tốt hơn nhiều so với rong biển, cũng không cần nhiều sự chăm sóc và có thể bán với giá cao cho các khách sạn và khách du lịch, đáp ứng tiêu chí thân thiện với môi trường, thay cho bọt biển tổng hợp. Hơn nữa, bọt biển tự nhiên cũng lọc và ăn các hạt nhựa trong môi trường nước, đồng thời cung cấp một giải pháp thay thế cho việc đánh bắt cá quá mức, giảm bớt căng thẳng cho hệ sinh thái ven biển.

Đã có 13 phụ nữ tại Zanzibar lập nghiệp với sự giúp đỡ của tổ chức Marincultures.org. Tổ chức từ thiện này cũng đặt chỉ tiêu đào tạo thêm khoảng 4 phụ nữ/năm. Trong một tháng, nếu thuận lợi, mỗi phụ nữ tham gia chương trình có thể bán 10-20 miếng bọt biển với giá lên đến 20 USD/miếng. Họ cũng có thể tự học hỏi để trở thành những nhà bảo tồn môi trường biển. Theo ông Vaterlaus: “Khi nhận ra rằng nuôi dưỡng biển bền vững sẽ tốt hơn là đánh bắt hải sản quá mức và biển sẽ trở thành người bạn cung cấp nguồn sống cho bạn. Điều quan trọng là bạn phải bảo vệ biển”.

Tin cùng chuyên mục