Nữ họa sĩ Toba Mika
20 năm trước, khi lần đầu tiên đặt chân đến Việt Nam, nữ họa sĩ Toba Mika đã tìm thấy nguồn cảm hứng vô tận từ cảnh sắc thiên nhiên cũng như đời sống bình dị của người dân để từ đó sáng tác nên những tác phẩm với khổ lớn bằng Katazome, kỹ thuật nhuộm màu độc đáo của Nhật Bản.
Cuối năm 2013, Toba Mika quay lại Việt Nam trong cuộc triển lãm mang tên “Toba Mika - Cảnh vật trong hoài niệm”, diễn ra từ ngày 23-11 tại Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM. Đây là lần triển lãm thứ 5 của nữ họa sĩ Toba Mika tại Việt Nam, với 31 tác phẩm được trưng bày tại triển lãm lần này. Đó là những mái tranh liêu xiêu bên sông Sài Gòn, những góc phố, những con đường nhuốm màu thời gian, một thánh địa Mỹ Sơn huyền ảo nhưng thơ mộng với đủ các cung bậc hay một Hồ Gươm với hàng liễu rũ... Bằng tình cảm trân trọng, Toba Mika đã gọi đó là “Di sản văn hóa của riêng tôi”.
Các tác phẩm của Toba Mika được cho là có sự kết hợp hài hòa giữa Nhật Bản và Việt Nam, minh chứng cho tình hữu nghị về văn hóa giữa hai nước, bởi ở đó tâm hồn Việt Nam được thể hiện một cách thuần thục trên những chất liệu văn hóa Nhật Bản.
Trong tranh, Toba Mika thông thường chỉ sử dụng một hay hai màu chủ đạo. Trong các tác phẩm đều có ánh nhìn trìu mến của Toba Mika đối với cảnh vật, phản chiếu lên những bức tranh một cuộc sống rộn ràng nhưng được bao phủ bởi bức màn tĩnh lặng.
Đặt chân đến Việt Nam lần đầu vào năm 1994, cuộc sống và con người nơi đây đã nhanh chóng chiếm trọn trái tim nữ họa sĩ đến từ đất nước hoa anh đào. Nữ họa sĩ đã tìm thấy ở xứ sở này một cuộc sống sôi động, những mâu thuẫn lý thú, những biến chuyển linh hoạt vốn không còn tồn tại trong một đất nước phát triển như Nhật Bản. Chính điều đó đã tạo cho nữ họa sĩ nhiều cảm hứng sáng tác, để rồi suốt 20 năm qua Toba Mika theo đuổi đề tài duy nhất: Việt Nam. Và cũng trong từng ấy thời gian, nữ họa sĩ này đã sáng tác liên tục hơn 100 tác phẩm về phong cảnh Việt Nam.
Hiếm có một họa sĩ nước ngoài lại có được một số lượng lớn tác phẩm hội họa về Việt Nam, đặc biệt là về phong cảnh Việt Nam như thế. Với những bức tranh nhuộm Katazome đầy tính nghệ thuật ngày càng nhiều thêm sau mỗi lần đến Việt Nam sẽ là những tư liệu lịch sử quý báu trong tương lai, giúp ích cho các thế hệ trẻ tìm hiểu về chân dung các thành phố Việt Nam.
Một tác phẩm của họa sĩ Toba Mika.
Họa sĩ Toba Mika sinh tại tỉnh Aichi, tốt nghiệp cao học tại Trường Đại học Nghệ thuật Kyoto. Với chuyên môn chính là nghệ thuật nhuộm màu, nữ họa sĩ đặc biệt quan tâm đến Katazome. Nữ họa sĩ Toba Mika đã được Bô Văn hóa - Thể thao - Du lịch Việt Nam trao tặng Huân chương Vì sự nghiệp văn hóa để ghi nhận những đóng góp của bà trong những hoạt động giao lưu văn hóa Việt - Nhật. Ở Nhật Bản, nữ họa sĩ đã nhận được nhiều giải thưởng khác nhau. Hiện nay Toba Mika là giáo sư Trường Đại học Kyoto Seika, Nhật Bản.
THANH HẰNG
