Mỗi lần ăn phở, ngắt từng chiếc lá quế thơm ngát, tôi lại nhớ đến vườn rau luôn tươi xanh ở quê nhà, tôi lại nhớ đến mẹ tôi…
Ngày trước, quanh nhà luôn trồng vài cây quế làm gia vị. Những món ăn thường ngày hay có rau quế như ăn sống, chuối ghém trộn đậu phộng, canh chua cây chuối non, nhất là món thịt gà kho… Mùi quế thơm nồng nàn, vị đậm đà, khiến bữa cơm đạm bạc quê nhà đọng mãi trong ký ức. Mùa mưa, quế tươi non; cuối mùa, quế trổ hoa màu hồng phớt thơm thoang thoảng, qua mùa nắng hoa kết quả. Anh em chúng tôi hay cắt lấy những cành hoa đã khô đem đập lấy hạt. Hạt quế nhỏ li ti, thơm thơm, đem ngâm nước nở trương lên như hạt é, ăn vừa thơm vừa mát. Mặc cho nắng cháy, dưới gốc quế vẫn nảy lên những chồi non xanh mơn mởn. Suốt năm, quế vẫn nồng nàn trong mỗi bữa ăn…
Ảnh minh họa. Ảnh: Imageshack
Năm tôi vào đại học, mẹ trồng cả một vườn quế. Mẹ chọn góc vườn đất màu nhất, bằng phẳng nhất, rồi trộn phân chuồng với lá mục để rải xuống đấy những hạt quế khô. Nhờ chăm tưới nước, bắt sâu, bỏ phân, chỉ đôi tháng, quế đã xanh vườn. Quế của mẹ tôi xanh không quá đậm, cọng không quá to – thường thấy ở loại quế người ta tưới nhiều phân hóa học. Quế của mẹ tôi thơm đậm, vị nồng, mới nghe mùi đã nhớ đến bữa cơm…
Đó là vườn rau nuôi tôi học đại học. Hai ngày một lần, cuối ngày, mẹ lọ mọ cắt rau, xếp ngay ngắn trên những tàu lá chuối, tưới nước cẩn thận cho rau tươi. Sáng, mẹ dậy thật sớm, lúi cúi xếp rau lên chiếc xe đạp cũ chở ra bỏ mối cho các hàng rau ngoài chợ. Mỗi buổi chợ không nhiều, chừng chục ký rau, nhưng đều đặn cả tháng cũng có thể đủ chi phí cho tôi đi học một tháng. Mỗi tháng tôi đón xe đò vượt hơn trăm cây số về nhà. Mấy đứa em tíu tít, ba mẹ vừa mừng vừa lo. Có khi chưa chuẩn bị kịp tiền phải đi mượn tạm hàng xóm. Tôi cũng có vài bữa cơm nhà, lại có rau quế làm gia vị, hương thơm nồng nàn còn đọng mãi đến thành phố.
Năm thứ ba, tôi bắt đầu đi làm thêm. Hè không còn về nghỉ như trước. Cùng học bổng, tiền làm thêm cũng tạm đủ trang trải. Mỗi lần về thăm nhà, tôi không còn chờ “tiền lương” của ba mẹ nữa. Mẹ đỡ lo “chạy tiền” cho tôi, đỡ bán rau quế vất vả, khỏi thức khuya dậy sớm. Mẹ không giữ vườn quế nữa, nhưng rau quế vẫn còn trong những bữa ăn, vẫn đậm đà mãi không thôi.
Tôi ra trường, ở lại thành phố làm việc, rồi có gia đình. Mỗi lần ăn phở, gặp rau quế, tôi hay nhắc với vợ con về những cọng rau của mẹ nuôi tôi ăn học ngày xưa. Có khi vào quán phở sang trọng, giá mỗi tô bằng cả chục ký rau quế, tôi chợt thấy sống mũi cay cay…
Trúc Giang (Q.3, TPHCM)
