Nếu như lượng kiều hối chuyển về Việt Nam vào cuối những năm 1990 chỉ 1 tỷ USD, thì năm 2000 đã tăng lên 2 tỷ USD, năm 2003 lên 2,6 tỷ USD và dự kiến năm 2004 sẽ xấp xỉ 3,8 tỷ USD. Sự tăng trưởng liên tục của nguồn ngoại tệ này đã đóng góp không nhỏ cho phát triển kinh tế. Từ đó các công ty kiều hối, các ngân hàng chi trả kiều hối tại Việt Nam đã vào cuộc cạnh tranh thật sự quyết liệt.
- Chính sách thông thoáng
Ông Phạm Văn Tân - Giám đốc Công ty Kiều hối Đông Á (thuộc Ngân hàng Đông Á - EAB) cho biết năm nay kiều hối về khá nhiều so với mọi năm, nhờ các chính sách của nhà nước thông thoáng như không thu thuế thu nhập từ kiều hối, cho phép mọi thành phần được tham gia chuyển kiều hối, khuyến khích các thành phần Việt kiều về Việt Nam đầu tư, người nhận kiều hối được nhận ngoại tệ tiền mặt…
Chi trả kiều hối ở Ngân hàng Đông Á.
Sự thông thoáng này cũng dễ hiểu bởi lượng kiều hối chuyển về nước gần như là “lãi ròng” vì chúng ta không phải đầu tư. Trong khi đó, để có được 1 USD từ kim ngạch xuất khẩu chúng ta phải đầu tư hàng trăm USD. Năm 2003, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam thu về 20 tỷ USD, nhưng “lãi ròng” thực tế chỉ chiếm 1/5 trong số ấy.
Đến nay bản chất kiều hối gần như thay đổi, đồng tiền chuyển về nước không chỉ mang ý nghĩa cải thiện đời sống, mà thông qua đó giúp thân nhân ở Việt Nam kinh doanh. Về phía ngân hàng, kiều hối được thu hút dưới dạng tiền gửi tiết kiệm hoặc bán cho các ngân hàng thương mại, chiếm khoảng 85%. Lượng ngoại tệ mà các ngân hàng mua được dồi dào đã góp phần cung ứng ngoại tệ cho thanh toán nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ.
Chính vì vậy, kinh doanh dịch vụ chi trả kiều hối đã vào cuộc cạnh tranh quyết liệt giữa các ngân hàng với ngân hàng, giữa ngân hàng với hàng trăm công ty kiều hối làm dịch vụ chi trả kiều hối. Chỉ tính riêng trên địa bàn TPHCM đến nay đã có đến 24 công ty kiều hối. Tập đoàn chuyển tiền nhanh nổi tiếng trên thế giới của Mỹ là Western Union cũng đã có mặt từ lâu tại Việt Nam với nhiều đại lý như hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hệ thống Ngân hàng Công Thương, Ngân hàng Á Châu (ACB)… Hiện nay cả nước có đến vài ngàn điểm chi trả kiều hối.
- Chi trả đến tận vùng sâu
Ông Tân cho biết, chỉ đến tháng 11-2004, doanh số chi trả kiều hối của Đông Á đạt 562 triệu USD, bình quân mỗi tháng là 50 triệu USD, tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái, trong khi cả năm 2003 chỉ trên 500 triệu USD. Nguồn chi trả kiều hối chủ yếu là từ Mỹ, Úc, Canada, Đức…, trong đó Mỹ chiếm đến 70%. Bình quân một hồ sơ chi trả từ 500-700 USD. Sự tăng trưởng này đã buộc mạng lưới chi trả của Đông Á phục vụ tận nhà với 33 điểm chi trả.
Đó là chưa kể đến chi nhánh trực thuộc trên cả nước. Việc chi trả của Đông Á thông thường là trong ngày nếu là chi trả tại các thành phố, còn nếu các huyện vùng sâu, vùng xa chỉ sang ngày hôm sau. Để đáp ứng nguồn ngoại tệ phục vụ chi trả thường xuyên, từ đầu năm đến nay, Đông Á nhập khoảng 99 triệu USD tiền mặt để chi trả kiều hối.
Còn tại ACB, với phương châm kiều hối phải chuyển tiền nhanh, chỉ riêng tháng 11-2004, số lượng giao dịch kiều hối của ACB qua Western Union là 109.306 lần với doanh số là 52,5 triệu USD. Vào những tháng Tết, lượng chi trả kiều hối hằng ngày có thể cao gấp rưỡi những tháng bình thường. Ông Trần Công Bình - Giám đốc Trung tâm chuyển tiền nhanh Western Union thuộc ACB cho biết, mạng lưới chi trả của ACB theo hình thức “vết dầu loang”, tức đến những địa phương trong cả nước có người thân định cư ở nước ngoài.
Đến nay, toàn hệ thống của ACB có trên 260 điểm chi tiền thông qua Western Union từ Bắc đến Nam, đến tận vùng sâu vùng xa. Ông Bình khẳng định, nơi nào có logo Western Union của ACB, nơi ấy khách hàng được nhận tiền từ khắp thế giới gửi về trong vòng 15 phút.
Có thể thấy, sự nỗ lực của các ngân hàng trong việc mở rộng mạng lưới chi trả trong nước cũng như tiếp xúc với cộng đồng người Việt ở nước ngoài đã làm cho thị trường kiều hối trở nên sôi động hẳn lên. Ngoài những thị trường truyền thống như Đức, Mỹ, Úc, Canada, một số ngân hàng tăng cường “khai phá” những thị trường kiều hối mới từ Hàn Quốc, Trung Quốc, Malaysia…
Đây là những nước có khách hàng kiều hối tiềm năng trong thời gian tới. Theo Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài, hiện nay có trên 2,7 triệu người Việt Nam đang sinh sống và làm việc ở 90 nước và vùng lãnh thổ, trong đó 1,2 triệu người ở Mỹ, 1 triệu người ở châu Âu và 300.000 người ở Úc. Đây là tiềm năng rất lớn cho nền kinh tế của Việt Nam. Có thể, không những năm nay Việt Nam vượt kế hoạch 3,5 tỷ USD kiều hối mà sẽ còn bứt phá nhanh trong năm 2005 (với kế hoạch 5 tỷ USD). Dòng chảy kiều hối từ cộng đồng người Việt ngày càng được khai thông thông qua những dịch vụ “cầu nối” của các ngân hàng.
THẾ VŨ
Khi Việt kiều ở nước ngoài đến các công ty kiều hối nước ngoài chuyển tiền về người thân tại Việt Nam, người chuyển tiền sẽ kê khai họ tên, số CMND và địa chỉ của mình và người nhận ở Việt Nam. Sau khi có danh sách tên người nhận về ngân hàng Việt Nam, ngân hàng sẽ gọi điện đến cho người nhận. Người nhận chỉ đem theo CMND đến ngân hàng nhận tiền. Nếu người chuyển tiền có yêu cầu chuyển tiền tận nhà cho người nhận, ngân hàng sẽ cho nhân viên đem tiền đến tận nhà theo địa chỉ đã kê khai. |
