"Thế giới giáo dục hậu AI" trong tiểu thuyết giả tưởng "Lớp học cuối cùng"

Chiều 15-11, tại Trung tâm Phát triển Giáo dục và Đào tạo phía Nam (số 3 Công trường Quốc Tế, phường Xuân Hòa, TPHCM), An Publishing & Education (AnBooks) tổ chức chương trình giao lưu ra mắt tác phẩm Lớp học cuối cùng của TS Hoàng Anh Đức.

Dịp này, AnBooks còn tổ chức tọa đàm “Học và hỏi trong cơn bão AI - Giữ tính người trong thời đại tối ưu” với sự tham gia của các chuyên gia như: TS Trần Nam Dũng, Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Năng khiếu - ĐHQG TPHCM; TS Nguyễn Thị Thu Huyền, Giám đốc chuyên môn Pathway School & Pathway Academy; thầy Ngô Thành Nam, Hiệu trưởng Trường B.School và tác giả, TS Hoàng Anh Đức, Học giả nghiên cứu tại ĐH RMIT Việt Nam.

Lấy bối cảnh vào năm 2525, Lớp học cuối cùng mở ra một thế giới tưởng như hoàn hảo, nơi công nghệ mang tên Neural Tapestry cho phép con người tải trực tiếp kiến thức vào não bộ. Trẻ em không cần đến trường; sách vở, giáo viên và cả sự tò mò dần biến mất. Xã hội đạt đến “hiệu suất tuyệt đối”, nhưng cũng đánh mất những điều khiến con người trở nên đặc biệt.

Đến một ngày, hệ thống Neural Tapestry sụp đổ. Mạng lưới tri thức toàn cầu ngừng hoạt động, để lại thế giới trong sự tê liệt và hoang mang. Giữa cơn hỗn loạn ấy, 12 học sinh bị mắc kẹt trong Bảo tàng Lịch sử Giáo dục, nơi lưu giữ những hiện vật, ký ức của lớp học cuối cùng còn tồn tại trên Trái đất từ 500 năm trước. Không còn dữ liệu, không còn hướng dẫn, họ buộc phải học lại từ đầu: học cách suy nghĩ, học cách đặt câu hỏi và tìm kiếm tri thức.

Lớp học cuối cùng là một tác phẩm hoàn toàn hư cấu nhưng lại đang đặt ra rất nhiều suy ngẫm cho bạn đọc, nhất là những nhà giáo dục, phụ huynh hay các nhà hoạch định chính sách đang vật lộn với tương lai của việc học tập. Tác phẩm là một câu chuyện giả tưởng sâu sắc về tương lai của giáo dục và bản chất của con người trong thời đại trí tuệ nhân tạo (AI).

Dù tác phẩm đặt trong bối cảnh năm 2525, cách thời điểm cả thế giới đang bàn luận sôi nổi về AI 500 năm nhưng Lớp học cuối cùng là lời cảnh báo nghiêm túc rằng xu hướng kết hợp máy móc cực đoan có thể dẫn tới sự méo mó bản chất của giáo dục. Đồng thời, truyền tải vẻ đẹp của việc học là tính mở, giải phóng sự tò mò, nơi quá trình học tập là sự thử nghiệm và mắc lỗi, không đơn giản là “tải xuống” kiến thức.

Cùng với tác giả, TS Hoàng Anh Đức, các chuyên gia: TS Trần Nam Dũng, TS Nguyễn Thị Thu Huyền và thầy Ngô Thành Nam đã có phiên trao đổi cởi mở, hấp dẫn xung quanh phương pháp tiếp cận AI trong giáo dục, làm sao để khơi gợi động lực học tập cho học sinh trong bối cảnh “nhà nhà người người cùng nói về AI”…