Chuyên đề giới thiệu 42 tác phẩm mỹ thuật được ông bà Lê Tất Luyện - Thụy Khuê trân trọng hiến tặng. Đây là hoạt động giàu ý nghĩa tri ân, khẳng định vai trò của mỹ thuật trong việc lưu giữ ký ức văn hóa, bồi đắp bản sắc dân tộc và làm phong phú kho tàng di sản mỹ thuật Việt Nam.
Bộ sưu tập lần này không chỉ có giá trị nghệ thuật đặc biệt, mà còn hàm chứa hành trình dài của ký ức văn hóa Việt. Nhiều tác phẩm được lưu giữ tại Pháp trong nhiều thập niên trước khi trở về với công chúng trong nước. “Trở về” vì thế không chỉ là hoạt động trưng bày, mà còn là cuộc hội ngộ giữa di sản nghệ thuật và những tấm lòng bền bỉ gìn giữ giá trị Việt trong không gian văn hóa quốc tế.
Trưng bày chuyên đề “Trở về” diễn ra từ nay đến ngày 4-1-2026, tại tầng 2 – tòa nhà 2, Bảo tàng Mỹ thuật TPHCM (số 97, đường Phó Đức Chính, phường Bến Thành, TPHCM).
Trong cùng một không gian, các tác phẩm mở ra trường đối thoại giữa nhiều khuynh hướng nghệ thuật. Tinh hoa mỹ thuật Đông Dương với các tác phẩm của nhiều họa sĩ tiêu biểu trưởng thành từ Trường Mỹ thuật Đông Dương như: Lê Phổ (Hải quỳ), Vũ Cao Đàm (Rạng đông xanh, Phụ nữ Bắc vấn tóc trần), Thái Tuấn (Cô Tấm), Bùi Xuân Phái (Biển, Tuồng đời), Tạ Tỵ (Xóm chài), Trần Phúc Duyên (Chùa Thầy), Phạm Tăng (Thiên Thai)… Được thể hiện qua các chất liệu lụa, sơn dầu, sơn mài, các họa sĩ thể hiện đời sống dung dị, vẻ đẹp người phụ nữ, chiều sâu văn hóa và nội tâm.
Mỹ thuật Gia Định và xu hướng sáng tác hiện đại thể hiện bước chuyển của mỹ thuật Việt Nam nửa sau thế kỷ XX, được tái hiện qua tác phẩm của các họa sĩ: Đỗ Quang Em (Bát máu), Nguyễn Trung (Một tòa thiên nhiên), Trịnh Cung (Bên bờ Địa Trung Hải, Chải tóc), Đinh Cường (Trong lòng biển cả), Võ Đình (Cánh chim lạc xứ, Tan tác, Vực thẳm vũ trụ)… Tư duy hiện đại, tính phản tỉnh và những cuộc truy vấn bản ngã tạo nên bức tranh đa chiều, phản ánh sức sống mạnh mẽ của mỹ thuật Việt Nam thời kỳ hội nhập.
Bên cạnh đó là không gian trưng bày các tác phẩm của họa sĩ Lê Bá Đảng, chuỗi tác phẩm và tư liệu gồm: Lửa một góc trời, Phòng vắng đêm mưa, Nô lệ quật khởi, Đêm hỏa châu, Tết đen… cho thấy phong cảnh trong hội họa Lê Bá Đảng không chỉ là địa điểm mà trở thành biểu tượng tinh thần kiên cường, khát vọng tự do. Bút pháp mạnh, tương phản thị giác cao và hình tượng cô đọng, góp phần tạo nên mỹ học kháng nghị giàu sức gợi.
