Đến dự Hội thảo có các đồng chí: Phạm Định Phong, Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa, Bộ VH-TT-DL; Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển TPHCM, Chủ tịch Ủy ban Hòa bình TPHCM; Đinh Thị Thanh Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận TPHCM; Nguyễn Minh Nhựt, Phó Giám đốc Sở VH-TT TPHCM; Lê Tú Cẩm, Chủ tịch Hội Di sản văn hóa TPHCM; Nguyễn Trần Bảo Châu, Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ TPHCM;…
Hội thảo thu hút đông đảo chuyên gia, nhà nghiên cứu, cựu chiến binh, tổ chức trong và ngoài nước hoạt động trong lĩnh vực bảo tàng, sử học, giáo dục hòa bình.
Phát biểu khai mạc, ông Lâm Ngô Hoàng Anh, Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng, nhấn mạnh: “50 năm qua, Bảo tàng đã trở thành không gian ký ức lịch sử, góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh, thúc đẩy hòa giải và lan tỏa thông điệp hòa bình. Trong giai đoạn mới, Bảo tàng sẽ tiếp tục chuyển hóa di sản ký ức thành sức mạnh mềm văn hóa, nguồn lực tinh thần để giáo dục thế hệ trẻ và khẳng định hình ảnh một Việt Nam yêu chuộng hòa bình, hữu nghị”.
Trong tham luận tại hội thảo, TS Trần Nguyên Khang (Trường ĐH KHXH và NV - ĐHQG TPHCM) cho rằng, bảo tàng chiến tranh mang tính nghịch lý khi vừa tưởng niệm ký ức đau thương, vừa nuôi dưỡng khát vọng hòa bình. Với Việt Nam – một quốc gia hậu xung đột, bảo tàng không chỉ là nơi lưu giữ ký ức dân tộc mà còn là công cụ ngoại giao văn hóa, góp phần khẳng định bản sắc, quyền lực mềm và thúc đẩy đối thoại quốc tế.
Hội thảo tiếp nhận 67 tham luận, chia theo 3 nhóm chủ đề: Khát vọng hòa bình của dân tộc Việt Nam - giá trị lịch sử và ý nghĩa thời đại; 50 năm Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh lan tỏa hòa bình; và hành trình viết tiếp câu chuyện hòa bình trong bối cảnh mới. Nhiều ý kiến đề xuất giải pháp ứng dụng công nghệ số, phương pháp giám tuyển lấy cảm xúc và câu chuyện làm trung tâm, mở rộng giao lưu quốc tế để phát huy hiệu quả giáo dục hòa bình.
Hội thảo là diễn đàn quốc tế quan trọng, khẳng định vai trò của Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh là thiết chế tiêu biểu vì hòa bình trong khu vực, mở rộng hợp tác, lan tỏa giá trị lịch sử, nhân văn và phát triển bền vững.
Theo bà Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Ủy ban Hòa bình TPHCM, Chủ tịch Quỹ Hòa bình và Phát triển TPHCM, khẳng định: năm 2025 không chỉ là dấu mốc 50 năm hòa bình thống nhất đất nước mà còn là dịp sinh nhật thứ 50 của Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh - bảo tàng thu hút đông khách tham quan nhất Việt Nam. Thông điệp lớn nhất từ Bảo tàng chính là: Hòa bình không mặc nhiên có được, mà là thành quả từ ý chí, sự hy sinh để bảo vệ độc lập, tự do. Bà nhấn mạnh, Bảo tàng cần tiếp tục phát huy sứ mệnh giáo dục hòa bình, đồng thời khẳng định cam kết kiên định của Nhà nước và Nhân dân Việt Nam đối với hòa bình trong nước và toàn cầu.
