Nhân kỷ niệm 43 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20-11, UBND TPHCM đã tổ chức buổi gặp mặt các thầy cô giáo và lãnh đạo các đại học, trường đại học, học viện, phân viện trên địa bàn TP. Đây là dịp lãnh đạo TPHCM bày tỏ sự tri ân với đội ngũ nhà giáo, đồng thời lắng nghe, giải đáp những kiến nghị, đề xuất của các hiệu trưởng trong việc hoạch định chính sách phát triển địa phương.
Tham dự buổi gặp mặt có các đồng chí: Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TPHCM; PGS-TS Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ; Nguyễn Văn Được, Chủ tịch UBND TPHCM, cùng sự hiện diện của hơn 70 lãnh đạo các trường đại học, học viện trên địa bàn TP.
Đồng hành vì sự phát triển của TPHCM
Chia sẻ tại buổi gặp mặt, PGS-TS Hoàng Công Gia Khánh, Hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế – Luật (Đại học Quốc gia – ĐHQG TPHCM), cho rằng, chủ trương của Trung ương và TPHCM sau sắp xếp bộ máy về chuyển giao tài sản công cho các đơn vị giáo dục, y tế là rất đúng và rất kịp thời. Vấn đề quan trọng lúc này là làm sao để việc chuyển giao được thực hiện đạt mục tiêu, hiệu quả và minh bạch. Muốn vậy, cần cụ thể hoá những nguyên tắc, tiêu chí và điều kiện chuyển giao – bao gồm cả nguyên tắc, điều kiện chung và tiêu chí cụ thể cho từng trường hợp cụ thể.
Nhà trường đã được TP tin tưởng, giao phối hợp với Sở Tài chính thực hiện Đề án “Quản lý, khai thác và sử dụng tài sản công”, đã hoàn thành và đưa vào ứng dụng trong thực tế. Trong bối cảnh TPHCM mở rộng, nhà trường ủng hộ chủ trương chuyển giao tài sản công dôi dư sau sắp xếp bộ máy cho các đơn vị giáo dục, y tế, đồng thời nhà trường sẵn sàng tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện bộ nguyên tắc, tiêu chí và điều kiện chuyển giao.
Theo PGS-TS Nguyễn Hữu Huy Nhựt, Phó Hiệu trưởng phụ trách Trường ĐH Hoa Sen, sau khi mở rộng không gian, TPHCM cần xem kinh tế biển là động lực tăng trưởng mới, hướng đến kinh tế xanh và tri thức. Phát triển kinh tế biển không chỉ là khai thác lợi thế địa lý, mà đó là tầm nhìn chuyển đổi mô hình tăng trưởng, hướng đến kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế tri thức - nơi biển không chỉ là nguồn tài nguyên, mà là không gian phát triển bền vững.
PGS-TS Nguyễn Hữu Huy Nhựt đề xuất TP cần tập trung vào ba trụ cột: Phát triển cảng - logistics - dịch vụ hàng hải hiện đại; Phát triển đô thị ven biển và kinh tế du lịch biển xanh; Xây dựng trung tâm nghiên cứu và đổi mới sáng tạo về kinh tế biển. Nhà trường mong muốn được TP đặt hàng đào tạo nguồn nhân lực và nghiên cứu để hiện thực hóa tầm nhìn này.
Từ góc nhìn của doanh nghiệp đầu tư vào giáo dục, TS Lê Mai Lan, Phó Chủ tịch Tập đoàn Vingroup, Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH VinUni chia sẻ về hành trình đồng hành của Vingroup và VinUni trong tiến trình chuyển đổi xanh của TPHCM, gồm phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển TPHCM (HIDS) xây dựng Đề án Chuyển đổi Xanh tổng thể, cho đến chuyển đổi xanh hạ tầng giao thông, năng lượng, và lĩnh vực khoa học dữ liệu.
TS Lê Mai Lan phân tích, TPHCM phát thải khoảng 35–40 triệu tấn CO₂ tương đương mỗi năm. Nếu không hành động sớm, thiệt hại do ô nhiễm và ngập lụt có thể khiến Thành phố mất đến 3% GRDP vào năm 2050. Từ thực tế đó, VinUni đề xuất ba hướng chiến lược: thành lập Ban Chỉ đạo và Quỹ Chuyển đổi Xanh TPHCM; phát động Chương trình Điện hóa – Tuần hoàn 2025–2030 và ban hành Chiến lược Dữ liệu và Chỉ số Xanh, góp phần xây dựng TP phát triển xanh và bền vững. VinUni và Vingroup cam kết tiếp tục đồng hành cùng TP trong quá trình chuyển đổi xanh – chuyển đổi số, từ tư vấn chính sách đến đầu tư công nghệ.
GS-BS Nguyễn Thu Anh, Viện trưởng Viện Đại học Sydney Việt Nam kiến nghị, TPHCM đẩy mạnh ứng dụng AI và dữ liệu lớn trong y tế; hình thành trung tâm công nghệ sinh học và y học chính xác; khai thác nguồn nguyên liệu tự nhiên, thế mạnh ẩm thực Việt Nam để phát triển thực phẩm chức năng sạch.
Trình bày nhóm đề xuất để phát triển văn hóa – giáo dục, sức khỏe tinh thần và phát triển cộng đồng cho TPHCM, GS-TS Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm TPHCM, nhấn mạnh việc số hóa dữ liệu khoa học của các trường đại học, khai thác sức mạnh trí thức, đồng thời thử nghiệm mô hình đặt hàng nghiên cứu và giao trực tiếp nghiên cứu cho các nhà khoa học TP để rút ngắn quy trình hành chính.
Thành phố hành động vì sự phát triển bền vững
Trao đổi với các nhà giáo, lãnh đạo các trường đại học, Bí thư Thành ủy TPHCM Trần Lưu Quang ghi nhận nỗ lực, sáng kiến từ giới học thuật. Đồng chí nhấn mạnh, TPHCM luôn coi giáo dục, khoa học – công nghệ là nền tảng cho sự phát triển bền vững. TPHCM đã có chủ trương tận dụng các cơ sở đất đai và trụ sở dôi dư để dành cho phát triển giáo dục và y tế; đồng thời ưu tiên tập trung tạo mảng xanh cho người dân.
Bí thư Thành ủy TPHCM ghi nhận sáng kiến, kiến nghị từ các trường vì những mục tiêu kinh tế - xã hội của TPHCM, trong đó có chương trình đào tạo nguồn nhân lực cho các chương trình điểm, Chương trình Chuyển đổi Xanh ở TPHCM, tập trung cho Cần Giờ và Côn Đảo; các sáng kiến hợp tác quốc tế về y tế.
Đồng chí Trần Lưu Quang nhấn mạnh: “Sắp tới TPHCM sẽ có thay đổi, nhất là thay đổi cách làm và cách tiếp cận đối với những việc khó, bởi làm theo cách cũ khó giải quyết. Chúng tôi khuyến khích mọi người dũng cảm hơn".
Đồng chí thông tin, TPHCM dự kiến lập Ban chỉ đạo phát triển TPHCM, trong đó chuyển đổi Xanh có thể là một tiểu ban trực thuộc. TP cũng đang tính toán các đề xuất thúc đẩy nhanh chuyển đổi xanh trong các lĩnh vực ưu tiên. Về vấn đề xử lý rác, bước đầu TPHCM sẽ ưu tiên xử lý rác phát điện, đồng thời tái chế một số loại rác nhất định. Về phát triển đặc khu Côn Đảo, TP sẽ ưu tiên xây dựng Côn Đảo thành vùng xanh, chuyển dần sang sử dụng xe điện, và khuyến khích các trường đưa sinh viên đến đây ít nhất một lần để tìm hiểu lịch sử, lý tưởng sống. TPHCM cam kết tạo mọi điều kiện thuận lợi để các trường đại học phát triển tối đa, để phát huy hiệu quả từ mô hình "trường - viện - chính quyền".
Nhận định thể chế hiện nay thay đổi nhiều, nếu tận dụng được thì sẽ có thêm điều kiện phát triển TPHCM. Đồng chí Trần Lưu Quang nhấn mạnh, TPHCM mong muốn được lắng nghe nhiều hơn những góp ý của giới chuyên gia, nhà khoa học và giao Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM làm đầu mối tiếp nhận thông tin, phân loại và tham mưu, đề xuất.
