Ngày 16-8, trao đổi với phóng viên Báo SGGP, ông Nguyễn Anh Tuấn, cán bộ Ban Quản lý Vườn quốc gia Núi Chúa - Phước Bình (tỉnh Khánh Hòa), chủ nhiệm đề tài “Bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn gen bò tót lai F1 giữa bò cái nhà và bò tót đực giai đoạn 2021 - 2025”, khẳng định, đàn bò tót lai gồm 11 con đang được chăm sóc, nuôi trong môi trường bán hoang dã rất khỏe mạnh, vóc dáng vạm vỡ.
Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, sau khi được chuyển giao về cho Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình quản lý, đàn bò tót lai gồm 9 con lai thế hệ F1, 1 con lai thế hệ F2 và 1 con lai thế hệ F3, được chăm sóc với chế độ dinh dưỡng đầy đủ, kiểm tra thú y định kỳ, hoàn toàn không có chuyện “ốm yếu”, “gầy trơ xương” như hình ảnh mạng xã hội lan truyền những ngày qua. Những hình ảnh đàn bò tót xuất hiện trên mạng xã hội là những hình đã cũ, từ nhiều năm trước.
Hiện tại, để chăm sóc đàn bò tót lai, Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình đã thuê 2 người trực tiếp chăm sóc và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Chi phí chăm sóc đàn bò tót hàng tháng chỉ khoảng hơn 8 triệu đồng, một năm chưa tới 100 triệu đồng.
Đại diện Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình cũng thông tin, hiện việc nghiên cứu nhân giống đàn bò tót này vẫn đang được triển khai, tuy nhiên kết quả chưa được như mong muốn. "Đã có một số trường hợp bò tót lai giao phối với bò nhà, nhưng do yếu tố di truyền "cùng cha, khác mẹ" nên tỷ lệ thành công rất hiếm", đại diện Vườn Quốc gia Núi Chúa - Phước Bình, chia sẻ.
Giai đoạn 2009-2015, tại vùng đệm Vườn quốc gia Phước Bình (nay là Vườn quốc gia Núi Chúa – Phước Bình), người dân nhiều lần ghi nhận một cá thể bò tót đực thường xuyên xuất hiện, nhập đàn với bò nhà và giao phối với bò cái.
Đến nay, đàn bò cái của nông dân trong vùng đã sinh hơn 20 con bê nghi lai bò tót. Những con bê này có tốc độ tăng trưởng nhanh hơn bò nhà cùng lứa tuổi. Về ngoại hình, chúng không có u vai và yếm rốn, đầu nhỏ, trán rộng và hơi lõm, mặt hình chữ V, sừng nhọn và phát triển sớm.
Khi mới sinh, bê nghi lai có bộ lông màu nâu vàng hoặc xám nâu, khác biệt rõ so với bê bò nhà. Sau 3-4 tháng, lông dần chuyển sang màu nâu đen, phần đỉnh đầu có lông vàng; một số cá thể có lông trắng ở bốn chân, từ khuỷu trở xuống. Đặc điểm ngoại hình và màu lông này tương đồng với bò tót.
Trước đó, đề tài “Nghiên cứu giám định di truyền và đánh giá khả năng phát triển của bò lai F1 giữa bò tót (Bos gaurus) và bò nhà (Bos taurus)” đã được triển khai nhằm xác định chính xác nguồn gốc di truyền, phân tích karyotype bộ nhiễm sắc thể, đồng thời theo dõi khả năng sinh trưởng, sinh sản của đàn bò lai F1.
Sau khi đề tài kết thúc, toàn bộ đàn bò tót lai được bàn giao cho Vườn quốc gia Núi Chúa – Phước Bình quản lý, tiếp tục thực hiện đề tài “Bảo tồn và sử dụng bền vững nguồn gen bò tót lai F1 giữa bò cái nhà (Bos taurus) và bò tót đực (Bos gaurus) giai đoạn 2021-2025”.
Mục tiêu của đề án là bảo tồn nghiêm ngặt quần đàn bò lai quý hiếm thế hệ F1, F2, tiến tới hình thành khu bảo tồn bò tót lai, kết hợp nghiên cứu khoa học với tham quan học tập và giáo dục bảo tồn đa dạng sinh học.
