* Luật sư NGUYỄN HỮU NGỌC, Đoàn Luật sư TPHCM:
Xóa cơ chế “xin - chứng thực bản sao”
Việc yêu cầu cung cấp chứng thực bản sao gây lãng phí lớn về thời gian, nhân lực và chi phí cho cả người dân lẫn chính quyền. Vướng mắc xuất phát từ các quy định hiện hành còn thiếu đồng bộ: nhiều văn bản chuyên ngành vẫn yêu cầu nộp bản sao chứng thực thay vì công nhận dữ liệu điện tử trong quá trình thực hiện TTHC. Trong tổ chức thực hiện, nhiều cán bộ, công chức vẫn giữ “lối mòn cũ” và tâm lý an toàn, nên tiếp tục yêu cầu bản sao y để “chắc ăn”, thay vì tra cứu dữ liệu đã được đồng bộ, kết nối và chia sẻ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Cần xóa bỏ cơ chế “xin - chứng thực bản sao”, chuyển sang cơ chế “dùng - chia sẻ dữ liệu” để thực sự tháo gỡ điểm nghẽn trong cải cách hành chính thời kỳ chuyển đổi số. Theo đó, thực hiện rà soát tổng thể các quy định pháp luật liên quan đến TTHC có yêu cầu nộp chứng thực bản sao, loại bỏ những yêu cầu không cần thiết, hoàn thiện hành lang pháp lý cho việc sử dụng dữ liệu điện tử có giá trị pháp lý tương đương bản giấy.
* Bà VÕ THỊ TRUNG TRINH, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TPHCM:
Thay đổi thói quen của công chức
Hiện nay các quy định về sử dụng giấy tờ số, dữ liệu điện tử đã cơ bản đủ, vấn đề quan trọng nhất phải thay đổi, thói quen, suy nghĩ của cán bộ, công chức khi tiếp nhận, giải quyết TTHC. Thực tế hiện nay vẫn còn cán bộ muốn xem bản sao chứng thực để “an toàn”, nhưng có thực tế là bản sao đó chưa chắc đã an toàn bằng giấy tờ được tích hợp trên ứng dụng VNeID hay cơ sở dữ liệu.
Đơn cử, một cá nhân mới ly hôn 1-2 ngày nhưng vẫn cầm chứng thực bản sao giấy đăng ký kết hôn (đang còn thời hạn) đi nộp hồ sơ thì cán bộ nhìn vào bản giấy sẽ không biết được, trong khi chỉ cần tra cứu trên hệ thống là sẽ hiện ngay kết quả người này đã ly hôn. Điều đó cho thấy dữ liệu được cập nhật đảm bảo độ chính xác cao hơn. Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương cần đẩy nhanh tiến độ cập nhật dữ liệu để khai thác hiệu quả; đẩy mạnh tuyên truyền rộng rãi trong cán bộ, công chức, người dân, doanh nghiệp về sử dụng giấy tờ điện tử, không yêu cầu bản sao chứng thực.
* Ông NGUYỄN NGỌC ẨN, Phó Giám đốc Trung tâm Phục vụ hành chính công phường An Phú Đông (TPHCM):
Đẩy mạnh sử dụng giấy tờ trên VNeID
Số lượng hồ sơ chứng thực bản sao lớn khiến công chức quá tải, gây mất thời gian xử lý, không còn quỹ thời gian giải quyết các công việc khác. Công chức quản lý được ủy quyền cũng phải dành thời gian ký hồ sơ dẫn đến ảnh hưởng đến việc xử lý các hồ sơ nghiệp vụ khác.
Các cơ quan nhà nước cần thực hiện nghiêm chỉ đạo, tuyệt đối không yêu cầu công dân nộp, xuất trình bản chính hoặc bản sao các giấy tờ, tài liệu đã được tích hợp trên VNeID (như thẻ Bảo hiểm y tế, giấy phép lái xe, giấy đăng ký xe...) khi công dân đã xuất trình thông tin tương ứng từ VNeID. Đối với việc tra cứu thông tin trên cơ sở dữ liệu quốc gia, các cơ quan bộ chuyên ngành nên khẩn trương tích hợp, chia sẻ dữ liệu... về nơi tạm trú và quá trình cư trú của người dân để cán bộ tiếp nhận thuận tiện hơn trong việc xử lý hồ sơ của người dân theo quy định hiện hành.
* Ông NGUYỄN THẾ ANH, Trưởng phòng xử lý nợ pháp lý khách hàng doanh nghiệp, Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh vượng:
Đối chiếu hồ sơ điện tử qua VNeID, mã QR
Trong lĩnh vực ngân hàng, chúng tôi thường xuyên phải tiếp nhận và kiểm tra hồ sơ của khách hàng liên quan đến tài sản bảo đảm, giấy tờ tùy thân, hồ sơ ủy quyền, hợp đồng mua bán… Có những hồ sơ phải làm việc với tòa án, thi hành án, văn phòng đăng ký đất đai, công chứng… nên số lượng giấy tờ cần nộp mỗi ngày rất lớn.
Thực tế cho thấy nhiều cơ quan vẫn yêu cầu chứng thực bản sao và khách hàng thường phải chạy đi chạy lại chỉ để chứng thực 1-2 tờ giấy. Có khi một giao dịch xử lý nợ bị chậm 2-3 ngày chỉ vì thiếu bản sao chứng thực, dù bản gốc đã được xuất trình đầy đủ.
Trong kỷ nguyên chuyển đổi số hiện nay, các tổ chức tín dụng đã vận hành nhiều giao dịch hợp đồng, văn bản sử dụng chữ ký số. Tuy nhiên các văn bản này đều không thể chứng thực bản sao theo quy định pháp luật. Chúng tôi rất mong muốn bỏ hẳn yêu cầu chứng thực bản sao, thay bằng tra cứu trực tuyến hoặc đối chiếu hồ sơ điện tử qua VNeID, mã QR của giấy tờ hoặc các cổng dữ liệu đã kết nối. Dữ liệu đã được xác thực trên hệ thống, việc hạn chế yêu cầu chứng thực bản sao chắc chắn sẽ giúp người dân và doanh nghiệp sẽ thuận lợi hơn rất nhiều.
