Hội thảo diễn ra nhân kỷ niệm 100 năm ngày sinh và 30 năm ngày mất của nhà dân tộc học Nguyễn Từ Chi, nhằm tưởng nhớ, tri ân và tiếp tục lan tỏa giá trị di sản học thuật mà ông để lại.
Nguyễn Từ Chi (tên đầy đủ Nguyễn Đức Từ Chi, bút danh Trần Từ) sinh năm 1925 tại Đồng Hới (thuộc Quảng Bình trước đây), lớn lên tại Huế. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông tham gia kháng chiến, công tác tại nhiều cơ quan và gắn bó lâu dài với lĩnh vực nghiên cứu văn hóa - dân tộc học. Với nền tảng tri thức vững chắc, trải nghiệm thực tiễn phong phú và phương pháp nghiên cứu nghiêm cẩn, ông được đánh giá là một trong những học giả đặt nền móng cho dân tộc học Việt Nam hiện đại.
Không chỉ là một nhà khoa học uyên bác, Nguyễn Từ Chi còn được nhắc đến như một nhà văn hóa có ảnh hưởng lớn bởi đạo đức nghề nghiệp, sự khiêm nhường và tinh thần nhân văn. Tại lễ khai trương Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam năm 1997, Tổng thống Pháp Jacques Chirac từng đánh giá ông là một “bác học lớn, một tấm gương”, cùng với Nguyễn Văn Huyên. Với những đóng góp đặc biệt xuất sắc, ông được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Phát biểu tại hội thảo, GS-TS Lê Hồng Lý, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, khẳng định, tầm vóc và ảnh hưởng sâu rộng của Nguyễn Từ Chi trong việc bảo tồn, phát huy văn hóa các dân tộc Việt Nam, đồng thời đề xuất Hà Nội cần có một con đường mang tên nhà văn hóa Nguyễn Từ Chi như sự ghi nhận xứng đáng đối với những cống hiến của ông.
Đồng tình với đề xuất này, PGS-TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội, cho rằng Nguyễn Từ Chi không chỉ là một học giả lớn mà còn là hình mẫu của cách tiếp cận văn hóa thấu cảm, tôn trọng cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa một cách sống động, không cực đoan và không tách rời đời sống xã hội.
Nhiều nhà khoa học tham dự hội thảo cùng chung nhận định, việc tôn vinh Nguyễn Từ Chi không chỉ là tri ân một cá nhân kiệt xuất mà còn là lời nhắc về trách nhiệm tiếp nối con đường khoa học trung thực, nhân văn mà ông đã mở ra, đặt con người và văn hóa ở vị trí trung tâm của sự phát triển.
