Phát biểu tại diễn đàn, ông Đỗ Tiến Sỹ, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam cho biết, doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) luôn được Đảng và Nhà nước xác định là một bộ phận quan trọng của nền kinh tế quốc dân.
Trong bối cảnh đất nước đang hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn và chủ động tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, DNNN phải thực sự trở thành lực lượng tiên phong trong việc đổi mới công nghệ, đầu tư chiến lược, tạo động lực lan tỏa trong khu vực kinh tế tư nhân và góp phần nâng cao sức cạnh tranh quốc gia.
Theo bà Nguyễn Thu Thủy, Phó Cục trưởng Cục Phát triển DNNN (Bộ Tài chính), tính đến cuối năm 2024, các doanh nghiệp có vốn nhà nước (không tính 4 ngân hàng thương mại nhà nước) đang quản lý tổng tài sản có giá trị trên 4,3 triệu tỷ đồng, tổng vốn chủ sở hữu là trên 1,9 triệu tỷ đồng, đóng góp cho ngân sách nhà nước trên 400.000 tỷ đồng/năm. Các DNNN đóng góp trung bình hơn 34% vào cơ cấu tổng thu ngân sách.
Tuy nhiên, hiện nay, vai trò của DNNN trong dẫn dắt, tạo động lực cho doanh nghiệp, hình thành chuỗi giá trị gia tăng còn hạn chế; nguồn lực về vốn, tài sản của DNNN chưa được khơi thông do quy định về phân cấp thẩm quyền quyết định đầu tư chưa trao quyền tự chủ cho doanh nghiệp...
Bên cạnh đó, công tác đổi mới quản trị doanh nghiệp còn chậm, chưa tiệm cận với các nguyên tắc và thông lệ quốc tế; việc tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp còn nhiều bất cập; quá trình quyết toán cổ phần hóa chưa đảm bảo thời gian...
Trước thực trạng trên, ông Nguyễn Tất Thái, Phó Vụ trưởng Vụ Dự báo, thống kê - ổn định tiền tệ, tài chính (Ngân hàng Nhà nước) cho rằng, đã đến lúc cần một sự đổi mới mạnh mẽ về cơ chế đối với DNNN. Trước mắt, đề xuất các cơ quan thẩm quyền sớm ban hành văn bản cụ thể hóa Luật Quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp để thực sự trao quyền tự chủ nhiều hơn cho doanh nghiệp và người đại diện vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Tại diễn đàn, các chuyên gia đã tập trung chia sẻ các góc nhìn và đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và vai trò dẫn dắt của DNNN, hướng đến mục tiêu cuối cùng là để khu vực DNNN thực sự trở thành động lực dẫn dắt tăng trưởng, đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững của nền kinh tế.