Định hình trung tâm logistics quốc gia
Quyết định 1142/QĐ-TTg về thành lập khu thương mại tự do Đà Nẵng là mốc đặc biệt quan trọng, mở ra mô hình thể chế mới chưa từng có và tận dụng ưu thế hạ tầng gồm hai sân bay quốc tế, cụm cảng Liên Chiểu – Tiên Sa – Kỳ Hà, mạng lưới giao thông chiến lược và trục kết nối hành lang kinh tế Đông – Tây.
Ông Lê Quang Nam, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cho biết, trước mắt, Đà Nẵng đang định hình rõ không gian phát triển: phía Đông phát triển chuỗi đô thị ven biển và vùng kinh tế động lực; phía Tây tập trung lâm nghiệp, khu công nghiệp và nông nghiệp công nghệ cao. Đà Nẵng đang hướng đến xây dựng trung tâm logistics cấp quốc gia có vai trò quốc tế, với trọng tâm là kinh tế biển và vai trò cửa ngõ ra biển Đông của khu vực miền Trung và hành lang kinh tế Đông – Tây.
“Đây là mắt xích quan trọng trong hành lang vận tải châu Á – Thái Bình Dương, nơi các loại hình vận chuyển, chuỗi logistics được đa dạng hóa, nâng cao giá trị hàng hóa và dịch vụ thông qua các đầu mối cảng biển, cảng hàng không”, ông Lê Quang Nam nhấn mạnh.
Thông tin về chính sách, ưu đãi tại khu thương mại tự do Đà Nẵng, theo bà Đỗ Thị Quỳnh Trâm, Phó Giám đốc Sở Công thương Đà Nẵng, doanh nghiệp nước ngoài vào hoạt động trong khu thương mại tự do không cần có giấy phép đầu tư và dự án đầu tư để đăng ký thành lập. Toàn bộ các doanh nghiệp được miễn thuế thu nhập doanh nghiệp trong 4 năm đầu tiên, giảm 50% số thuế phải nộp trong 9 năm tiếp theo, hưởng thuế suất ưu tiên 10% trong 15 năm. Cạnh đó, áp dụng chế độ hải quan ưu tiên, hỗ trợ nhà đầu tư chi phí đầu tư cơ sở hạ tầng… Hiện địa phương đang đề xuất Quốc hội sửa đổi, bổ sung thêm nhiều chính sách, ưu đãi đặc thù khác tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.
Khu thương mại tự do Đà Nẵng được xác định gắn với cảng nước sâu Liên Chiểu. Thông tin về dự án trọng điểm này, ông Lê Thành Hưng, Giám đốc Ban Quản lý các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng ưu tiên TP Đà Nẵng, kiêm điều hành dự án cảng Liên Chiểu cho biết, dự báo lượng hàng hóa qua cảng Liên Chiểu, theo kịch bản cao thì đến năm 2050, Đà Nẵng sẽ tiếp nhận được 100 triệu tấn hàng hóa/năm. Đồng thời, cảng Liên Chiểu sẽ là cảng cửa ngõ quốc tế, thu hút các hãng vận tải, logistics lớn trên thế giới. Thành phố đang kêu gọi nhà đầu tư chiến lược cho phần bến cảng container, và đã có 3 nhà đầu tư lớn nộp hồ sơ.
Tạo thuận lợi cho dòng chảy hàng hóa
Theo ông Đỗ Xuân Quang, Phó Tổng Giám đốc Vietjet Air, để thu hút nhà đầu tư công nghệ cao, khu thương mại tự do Đà Nẵng cần hạ tầng logistics hiện đại, nhất là hàng không. Hiện sân bay Đà Nẵng và Chu Lai vẫn thiếu nhà ga hàng hóa, kho ngoại quan, trung tâm xử lý hàng hóa chuẩn quốc tế, khiến các doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử, chip hay smartphone dè dặt khi đầu tư. Dù sản lượng hàng không không lớn, lĩnh vực này đóng góp 25% giá trị xuất khẩu, phản ánh vai trò quan trọng đối với các ngành giá trị cao. Ông Quang nhấn mạnh khung pháp lý về hải quan cũng cần sửa đổi phù hợp mô hình khu thương mại tự do vốn là khu vực ngoại quan để tránh ách tắc sau sản xuất.
Trong khi đó, bà Phạm Thị Mỹ Lệ, Phó Giám đốc Marketing Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn kỳ vọng vào cảng Liên Chiểu nhưng lưu ý với sản lượng hiện nay của miền Trung, cảng sẽ cần thời gian hình thành nguồn hàng và thu hút tuyến tàu xa. Bà đề nghị Đà Nẵng cân nhắc kỹ vị trí khu thương mại tự do, tham khảo kinh nghiệm Quảng Tây, nơi chỉ bố trí 3 khu thương mại tự do ở khu vực cảng, trung tâm đô thị và biên giới. Nếu tiến độ Liên Chiểu chậm, việc đặt khu thương mại tự do tại đây sẽ bị ảnh hưởng. Về vận hành, bà nhấn mạnh cải cách thủ tục hải quan, tránh hàng qua nhiều cửa khẩu, đảm bảo luân chuyển thông suốt giữa khu phi thuế quan – khu thương mại tự do – thị trường nội địa. Bà cũng đề xuất hoàn thiện ưu đãi thuế cho gia công – lắp ráp và tăng linh hoạt thời hạn lưu trữ hàng hóa.
Đánh giá tổng thể, theo ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), Đà Nẵng đang đứng trước thời cơ lớn để bứt phá trong lĩnh vực logistics khi đồng thời hội tụ lợi thế vị trí, hạ tầng và định hướng chiến lược mới. Ông cho rằng logistics là hoạt động kinh tế thiết yếu, muốn phát triển phải có hạ tầng đi trước, trong đó khu thương mại tự do sẽ trở thành “đòn bẩy” quan trọng của thành phố. Việc sớm hoàn thiện cơ chế vượt trội, cải cách thủ tục hải quan và thu hút nhà đầu tư chiến lược sẽ giúp Đà Nẵng tạo ra mô hình logistics hiện đại, xanh và hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng quốc tế.
