Trong bối cảnh CMCN 4.0 và chuyển đổi số mạnh mẽ, công nghiệp công nghệ số là động lực tăng trưởng kinh tế, đổi mới mô hình quản trị, sản xuất, kinh doanh và là hạ tầng thiết yếu của kinh tế số, xã hội số và chính phủ số.
Ông Trần Anh Tú, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp công nghệ thông tin (Bộ KH-CN) cho biết, đến hết năm 2024, tổng doanh thu ngành công nghệ số Việt Nam ước đạt 158 tỷ USD, xuất khẩu khoảng 132 tỷ USD, với 1,8 triệu lao động và hơn 74.000 doanh nghiệp. Việt Nam là một trong 5 quốc gia sản xuất thiết bị thương mại 5G, đứng thứ 2 về xuất khẩu điện thoại thông minh, thứ 5 về xuất khẩu linh kiện máy tính. Nhiều doanh nghiệp phần mềm Việt Nam đã vươn ra thị trường quốc tế.
Ngày 14-6-2025, Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số, có hiệu lực từ 1-1-2026, lần đầu tiên định danh các khái niệm như công nghệ số, AI, công nghiệp bán dẫn, tài sản số. Luật thiết lập cơ chế ưu đãi thúc đẩy nghiên cứu - phát triển, đổi mới sáng tạo, thu hút nhân lực chất lượng cao, phát triển hạ tầng và sản xuất sản phẩm công nghệ số trọng điểm, đồng thời mở cơ chế thử nghiệm có kiểm soát và khung pháp lý về tài sản số.
Theo ông Trần Anh Tú, với vị thế trung tâm công nghệ số, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp của miền Trung – Tây Nguyên, Đà Nẵng hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi, nhất là trong lĩnh vực bán dẫn, AI, đô thị thông minh, chính quyền số, du lịch số và đào tạo nhân lực chất lượng cao.
Theo ông Trần Ngọc Thạch, Phó Giám đốc Sở KH-CN TP Đà Nẵng, Đà Nẵng xác định công nghiệp công nghệ số và kinh tế số là động lực trọng tâm phát triển thành phố, tập trung vào vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain và kinh tế số.
Từ đầu năm 2025, thành phố đã phê duyệt Đề án Phát triển vi mạch bán dẫn và AI, với mục tiêu trở thành một trong ba trung tâm hàng đầu cả nước về thiết kế vi mạch và ứng dụng AI vào năm 2030. Thành phố ưu tiên phát triển khâu thiết kế, hình thành mạng lưới đào tạo nhân lực chất lượng cao và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.
Đà Nẵng triển khai nhiều chính sách hỗ trợ chuyên gia và nhà khoa học, gồm hỗ trợ lưu trú, thu nhập, xây nhà, ưu đãi thuế, đồng thời hình thành liên minh các trường đại học để đào tạo vi mạch và AI. Thành phố đã cập nhật kiến thức cho 70 giảng viên, đào tạo hơn 500 kỹ sư và mở thêm gần 1.000 chỉ tiêu sinh viên chuyên ngành. Các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp gồm miễn thuế thu nhập doanh nghiệp 5 năm, ưu tiên miễn phí mặt bằng tại Khu Công viên phần mềm số 2, hỗ trợ đối tác chiến lược, phát triển cơ sở hạ tầng với 5 khu công nghệ thông tin, phòng Lab AI 200 tỷ đồng, Trung tâm dữ liệu AI 200 triệu USD và cơ chế Sandbox.
Giai đoạn tới, Đà Nẵng sẽ phát triển công nghiệp điện tử, thông tin, viễn thông, dữ liệu số, phần mềm và dịch vụ số; triển khai khu thương mại tự do, logistics gắn cảng Liên Chiểu và sân bay; áp dụng bản sao số quản lý đô thị thông minh và phát triển UAV logistics tầm thấp.
Mục tiêu đến 2030 là kinh tế số chiếm tối thiểu 35% GRDP, hình thành “Thành phố AI”, trung tâm đổi mới sáng tạo quốc tế, trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao, nâng Đại học Đà Nẵng vào top 150 châu Á.
Theo ông Nguyễn Cao Thành, Đại diện Công ty Cổ phần Bán dẫn FPT (FPT Semiconductor), đơn vị đánh giá Việt Nam đang ở giai đoạn thuận lợi để tham gia sâu vào chuỗi giá trị thiết kế và kiểm thử chip. Công ty đề xuất ưu tiên phát triển nhân lực trước, thiết lập Chuẩn kỹ năng quốc gia cho ngành bán dẫn, hỗ trợ nghiên cứu và phát triển, sản xuất thử, thành lập các khu thử nghiệm ứng dụng chip Việt trong các lĩnh vực ưu tiên để rút ngắn thời gian thương mại hóa sản phẩm chip, đồng thời mở rộng thị trường đặt hàng ban đầu do Nhà nước dẫn dắt. Mục tiêu đến 2030 là 50.000 kỹ sư bán dẫn, trong đó 15.000 kỹ sư thiết kế IC chuyên sâu, tạo nền tảng bền vững cho ngành bán dẫn Việt Nam.
Những định hướng, chính sách và đề xuất này được kỳ vọng sẽ đưa Đà Nẵng trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ số, đô thị thông minh và “thành phố AI”.
