Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần 6 - năm 2025: Độc đáo kết hợp truyền thống với hiện đại

Những sắc màu sáng tạo

Các tác phẩm của sân khấu TPHCM mang đến liên hoan gồm: nhạc kịch Ảo quan (tác giả, đạo diễn: Chinh Ba, chỉ đạo nghệ thuật: NSND Mỹ Uyên, Nhà hát Sân khấu nhỏ 5B); cải lương Hồn thơ ngọc (tác giả: Lê Duy Hạnh; đạo diễn: NSƯT Lê Nguyên Đạt, Nhà hát thể nghiệm Thế Giới Trẻ); kịch Sơn hà (tác giả: Lê Duy Hạnh, đạo diễn: NSƯT Lê Nguyên Đạt, Sân khấu Sen Việt); kịch Nguyệt hạ (tác giả: Lê Duy Hạnh; đạo diễn: NSND Hồng Vân; cố vấn nghệ thuật: NSND Trần Ngọc Giàu, Sân khấu kịch Hồng Vân); kịch Cơn hồng thủy (tác giả: NGƯT Nguyễn Văn Phúc; đạo diễn: Nguyễn Thanh Thương, Chi hội Sân khấu - Điện ảnh, Hội Sân khấu TPHCM), và kịch Chuyện của Nả (tác giả, đạo diễn: Khánh Hồng, Công ty TNHH Giải trí Hero Film).

Mỗi vở diễn có những nét độc đáo riêng. Ảo quan phá cách với dàn nhạc sống, trình diễn sân khấu kết hợp với điện ảnh…. Hồn thơ ngọc với sức hút của dàn nghệ sĩ trẻ hùng hậu, hát bè tốt, tạo hình nghệ thuật đẹp, kết hợp âm nhạc và trình thức diễn cải lương, hát bội.

Cơn hồng thủy gây bất ngờ với sân khấu quay. Nguyệt hạ kết hợp màn hình Led, hát bằng tiếng Anh, đối thoại giữa người hiện đại và các nhân vật tuồng cổ. Sơn hà dàn dựng theo lối độc diễn, âm thanh được kết hợp giữa nhạc cụ dân tộc và nhạc cụ phương Tây, ánh sáng là sự pha trộn giữa các màn hình Led, Gauze cùng ánh sáng laser để tạo cảm xúc và tính mỹ cảm cho khán giả.

Đạo diễn - NSƯT Lê Nguyên Đạt chia sẻ sau buổi công diễn vở Sơn hà: “Khi thử nghiệm làm kịch lịch sử mang sắc màu hiện đại, có kết hợp với các yếu tố hiện đại như điện ảnh, công nghệ biểu diễn..., chúng tôi muốn nhận về những cảm xúc, đánh giá của khán giả, nhất là những bạn trẻ. Từ đó, chúng tôi biết được những thử nghiệm đó có phù hợp, có nâng chất sân khấu lên cao hơn hay không. Bên cạnh việc đem đến sự đa sắc, đa dạng cho sân khấu thì mục tiêu cuối cùng vẫn là làm sao để các vở diễn được khán giả đón nhận dễ hơn, làm họ nhớ và yêu lịch sử hơn”.

Tôn vinh những tìm tòi, khám phá

Trong 28 vở diễn của các đơn vị nghệ thuật Việt Nam và quốc tế tham gia Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm lần thứ 6 - năm 2025, có 9 vở của các đoàn nghệ thuật đến từ 8 quốc gia: Trung Quốc, Isarel, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mông Cổ, Hà Lan, Ba Lan, Uzbekistan. Mỗi tác phẩm đều thể hiện được sự tìm tòi, khám phá mới, có tính thử nghiệm cao, phong phú và đa dạng về phương pháp sáng tạo, hình thức thể hiện, như: biên kịch, đạo diễn, thiết kế mỹ thuật, diễn xuất, âm thanh, ánh sáng, âm nhạc, biên đạo, kỹ thuật, công nghệ.

Nội dung và nghệ thuật mỗi tác phẩm dù khác nhau nhưng tựu trung đều đề cao các giá trị chân - thiện - mỹ. Ngoài ra, các đoàn còn tham gia các buổi hội thảo trao đổi về thực tế nghệ thuật sân khấu thế giới hiện nay, trách nhiệm biểu diễn phục vụ công chúng...

Những năm qua, sân khấu Việt ghi nhận việc nhiều đơn vị bắt đầu triển khai công nghệ hiện đại vào dàn dựng và trình diễn, tuy nhiên hiệu quả chưa rõ ràng, chưa tạo được ấn tượng với khán giả. Nguyên nhân chủ yếu được cho là do điều kiện thực tế của sân khấu trong nước, chưa đáp ứng được yêu cầu mới; quá trình chuyển tải, ứng dụng công nghệ vào dàn dựng và trình diễn còn thiếu chuyên nghiệp.

Nhưng, với những nghệ sĩ yêu thích sự sáng tạo, việc áp dụng công nghệ vào sân khấu là hành trình tất yếu để công nghiệp biểu diễn của Việt Nam dần đuổi kịp thế giới. Những sai sót, khó khăn sẽ là kinh nghiệm cần thiết để tìm được hướng đi đúng, hợp lý với thực tế của nền sân khấu trong nước.