Mùa thu hoạch quả xoay rừng

Cây xoay là loại cây gỗ lớn, cứng, quả được xem là đặc sản của núi rừng. Quả xoay hình bầu dục, chỉ to bằng đầu ngón tay út, khi chín có vị ngọt, chua thanh.

Loại quả này mọc tự nhiên, không dùng hóa chất nên giữ được độ sạch, vị ngon đặc trưng, khiến nhiều người tìm mua, thưởng thức.

Tại cánh rừng các xã Kbang, Sơn Lang và Đak Rong (tỉnh Gia Lai), mất 3 đến 5 năm cây xoay mới cho một mùa quả rộ.

Xoay thường chín trong hơn hai tháng, từ đầu tháng 8 đến cuối tháng 10.

tháng 8, sau những cơn mưa đầu mùa, núi rừng nơi đây rộn ràng mùa xoay chín.

Trong các cánh rừng nguyên sinh có nhiều cây xoay to, đường kính tới 2-3 người ôm, cao 40-50m.

Từ mờ sáng, người dân đồng bào các thôn làng quanh vùng rủ nhau mang đồ ăn, nước uống vào rừng hái xoay.

Loài cây này thường mọc ở triền đồi, bìa suối nên muốn hái được quả, người dân phải trèo lên tận ngọn.

Năm nay xoay được mùa, được giá nên ai cũng phấn khởi.

Giữa khoảnh rừng vắng ven đường Trường Sơn Đông, từng tốp thanh niên hăng hái leo trèo hái quả xoay.

Người ở dưới đất trải bạt nhặt quả, một số khác dùng sào móc những chùm xoay còn vướng trên tán cây xuống, tách quả cho vào túi.

Chỉ một lúc, những chiếc túi đã đầy ắp quả.

Việc vận chuyển khá thuận tiện vì thương lái vào tận cửa rừng thu mua với giá cao rồi bán đi khắp các tỉnh, thành.

Những năm trước, xoay có giá 10-20 ngàn đồng/kg, năm nay quả xanh đã 20-25 ngàn đồng/kg, quả chín lên tới 70-90 ngàn đồng/kg.

Chị Đinh Thị Ngàn (buôn Lưới, xã Sơn Lang) cho biết, đến mùa xoay, bà con thường đi theo nhóm, cuối ngày chia tiền đều nhau, người trèo cây được chia nhỉnh hơn.

“Giá xoay năm nay cao, nên mỗi người cũng thu về 300-500 ngàn đồng/ngày”, chị Ngàn nói.

Ông Nguyễn Văn Hợi, Giám đốc Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Sơ Pai (trụ sở tại xã Sơn Lang), cho biết, cây xoay thuộc tầng tán cao, việc thu hái rất khó. Công ty quản lý hơn 7.000ha rừng tự nhiên ở xã Sơn Lang, trong đó xoay phân bố ở nhiều tiểu khu.

Từ tháng 8 đến tháng 10, người dân thường vào rừng hái quả. Công ty đã tuyên truyền, vận động bà con không chặt cây để bảo vệ nguồn lợi tự nhiên.