Khuyến nông cơ sở gián đoạn vì thiếu nhân lực
Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, hệ thống khuyến nông ở Việt Nam được hình thành từ năm 1993. Trước khi sắp xếp lại, hệ thống được tổ chức đồng bộ từ tỉnh đến xã.
Ở cấp tỉnh, trung tâm khuyến nông là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường, đảm nhiệm các hoạt động khuyến nông của địa phương.
Ở cấp huyện trước đây, trạm khuyến nông hoặc trung tâm dịch vụ nông nghiệp là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND huyện, thực hiện nhiều chức năng trong lĩnh vực nông nghiệp.
Ở cấp xã, hoạt động khuyến nông được khoảng 10.000 khuyến nông viên và hơn 21.000 cộng tác viên thôn bản đảm trách. Cả nước có 5.187 tổ khuyến nông cộng đồng với 47.493 thành viên.
Sau khi sắp xếp theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, các tỉnh, thành phố đã tổ chức lại trung tâm khuyến nông cấp tỉnh trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường. Hiện có 1.763 cán bộ làm việc tại các trung tâm khuyến nông cấp tỉnh.
Ở cấp khu vực, cả nước có 324 trạm khuyến nông với 4.518 cán bộ, được sắp xếp theo 3 mô hình: 24/34 tỉnh, thành tổ chức trạm khuyến nông do Trung tâm Khuyến nông tỉnh quản lý, 3 tỉnh thành lập Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp khu vực do Sở Nông nghiệp và Môi trường quản lý (Hà Nội, Thanh Hóa, Quảng Trị) và 2 tỉnh giao UBND xã quản lý (Lào Cai, Quảng Ngãi).
Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, ở cấp xã, tiến độ sắp xếp đang còn chậm. Hiện chỉ có Bắc Ninh, Cần Thơ và Phú Thọ thành lập đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định mới.
Phần lớn đội ngũ khuyến nông viên cơ sở và cộng tác viên thôn bản hiện tạm ngưng hoạt động, chưa được kiện toàn theo mô hình mới.
Nhiều tổ khuyến nông cộng đồng vẫn hoạt động theo hình thức cũ, chưa điều chỉnh theo đơn vị hành chính mới, dẫn đến gián đoạn trong hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân.
Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, việc thiếu lực lượng khuyến nông cơ sở khiến hoạt động ở nhiều nơi bị gián đoạn.
Thông tư 60: Kiện toàn hệ thống khuyến nông cả nước
Thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã phối hợp Bộ Nội vụ, Đảng ủy Chính phủ khẩn trương xây dựng và ban hành Thông tư số 60/2025/TT-BNNMT ngày 14-10-2025, có hiệu lực từ 15-10-2025.
Hai nội dung chính của thông tư gồm: Khuyến nông cấp tỉnh (Trung tâm Khuyến nông cấp tỉnh) là đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Sở Nông nghiệp và Môi trường. Khuyến nông cấp xã là đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND cấp xã, phường, đặc khu.
Chủ trì hội nghị, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Thanh Nam cho biết, bộ đã đề xuất phương án kiện toàn hệ thống khuyến nông theo hướng bám sát địa bàn, gần dân và trực tiếp phục vụ nhân dân. Trung tâm khuyến nông cấp tỉnh sẽ chịu trách nhiệm hướng dẫn, điều phối, kiểm tra và hỗ trợ cấp xã thực hiện công tác khuyến nông.
Ở cấp xã, mỗi đơn vị hành chính sẽ thành lập một đơn vị sự nghiệp công lập cung ứng các dịch vụ thiết yếu, trong đó có khuyến nông, có 2-3 viên chức chuyên trách. Mỗi xã ít nhất 5-6 cán bộ phụ trách lĩnh vực nông nghiệp, đảm bảo hoạt động khuyến nông được duy trì liên tục, hiệu quả, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững và hiện đại.
Thứ trưởng Trần Thanh Nam đánh giá, theo mô hình mới, toàn bộ hệ thống khuyến nông địa phương được tổ chức lại theo cấp tỉnh và xã nhằm tinh gọn đầu mối và đưa hoạt động khuyến nông sát với nông dân.
"Theo thông tư, các địa phương phải sắp xếp, thành lập đơn vị sự nghiệp khuyến nông cấp xã, hoàn thành trước ngày 30-10-2025", Thứ trưởng Trần Thanh Nam nhấn mạnh.
