Tăng cường hợp tác y tế trong đại dịch Covid-19

Chuẩn bị ứng phó dài hơi

Nhiều nước trên thế giới vẫn đang trong quá trình cùng lúc giải quyết hai thách thức: phòng chống đại dịch và giảm thiểu thiệt hại kinh tế. Trong khi một số nước bắt đầu dỡ bỏ hạn chế, phong tỏa thì Tổng giám đốc Tổ chức Y tế thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesu đưa ra cảnh báo: “Đừng mắc sai lầm, chúng ta còn một chặng đường dài nữa phải vượt qua. Hầu hết các nước vẫn đang trong giai đoạn đầu của dịch bệnh. Một số nước bị ảnh hưởng sớm trong đại dịch giờ lại đang bắt đầu chứng kiến việc tăng trở lại số ca bệnh”.

Giám đốc Trung tâm Phòng chống và kiểm soát bệnh tật (CDC) Mỹ, Robert Redfield cảnh báo, nguy cơ nước Mỹ có thể đối mặt đợt dịch Covid-19 thứ hai dữ dội hơn. Chia sẻ với tờ Washington Post, ông R. Redfield nói: “Có khả năng đợt tấn công của virus SARS-CoV-2 trong mùa đông tới sẽ thực sự còn khó khăn hơn những gì chúng ta vừa trải qua”. Còn Thủ tướng Đức Angela Merkel khẳng định, nước Đức sẽ phải sống với dịch bệnh trong một thời gian dài nữa. “Chúng ta chưa phải đang sống trong chặng cuối của đại dịch, mà vẫn chỉ ở giai đoạn bắt đầu”, bà Merkel cảnh báo.

Trước tình hình này, WHO cho biết sẽ khởi xướng sáng kiến “hợp tác mang tính quyết định” nhằm thúc đẩy việc phát triển các loại thuốc cùng các phương pháp xét nghiệm và vaccine an toàn, hiệu quả để phòng ngừa, chẩn đoán và điều trị Covid-19. Theo tuyên bố của WHO, mục đích sáng kiến này là nhằm phát triển các công nghệ chống Covid-19 mà bất kỳ ai cần đều có thể tiếp cận, trên phạm vi toàn thế giới. Tuy nhiên, tuyên bố không cho biết chi tiết sáng kiến này. Tổng giám đốc WHO Ghebreyesus cho biết, ông có kế hoạch đưa ra một sáng kiến để thúc đẩy nghiên cứu, phát triển và sản xuất các loại vaccine phòng Covid-19 cũng như xây dựng các cơ chế phân phối vaccine một cách hợp lý. Ông nhấn mạnh, WHO cam kết đảm bảo khi phát triển được các loại thuốc và vaccine sẽ chia sẻ công bằng cho tất cả quốc gia và người dân trên toàn cầu. Sáng kiến nói trên của WHO được cho là bao gồm việc dự trữ vaccine phòng Covid-19 để sử dụng ở các nước nghèo, như cơ chế hiện tại WHO dự trữ vaccine phòng cúm để ứng phó trường hợp xảy ra đại dịch.

Ý thức phòng dịch mang tính quyết định

Việc hành động nhanh chóng, theo dõi tiếp xúc chặt chẽ, tổ chức tốt xét nghiệm diện rộng đã giúp Trung Quốc và Hàn Quốc kiểm soát dịch tốt. Nhưng theo tờ South China Morning Post (SCMP), một yếu tố quan trọng nữa đã góp phần to lớn cho sự thành công này, đó là ý thức tự bảo vệ bản thân trước dịch bệnh của người dân sở tại. Tờ SCMP dẫn ý kiến của bà Chae Su Mi thuộc Viện Sức khỏe và các vấn đề xã hội Hàn Quốc cho rằng, người Hàn Quốc và người Hồng Công (Trung Quốc) đã tự nguyện đeo khẩu trang, áp dụng các biện pháp phòng bệnh ngay từ trước khi chính phủ của họ công bố những chỉ dẫn phòng dịch chính thức. Trong khi đó, nhiều người dân ở các nước phương Tây đều chỉ làm việc này khi chính phủ khuyến cáo và bắt buộc. Sự thụ động còn khiến dịch bệnh diễn biến tồi tệ hơn nữa khi chính phủ một số nước chậm trễ trong việc đưa ra khuyến cáo chính thức.

Trong nghiên cứu đăng trên Tạp chí The Lancet Public Health, các nhà nghiên cứu của Đại học Hong Kong (HKU) nhận thấy, cùng với giãn cách xã hội và các biện pháp khác, thái độ phản ứng đúng đắn của người dân Hong Công như thực hiện đeo khẩu trang, tránh các đám đông đã giúp ngăn chặn dịch bệnh hiệu quả. Người Hàn Quốc cũng đã bày tỏ tinh thần hợp tác chống dịch với chính phủ, ngay cả khi họ phải hy sinh quyền riêng tư để chia sẻ dữ liệu cá nhân. Tháng trước, khảo sát do Trường Y khoa cộng đồng của ĐH Quốc gia Seoul thực hiện nhận thấy, 78,5% người được hỏi cho biết sẽ hy sinh quyền riêng tư của họ để ủng hộ chiến dịch phòng dịch bệnh của đất nước.