Chiều 3-11, Chính phủ trình Quốc hội 4 dự luật gồm: Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Nghĩa vụ quân sự (sửa đổi), Luật Thú y.
Thủ tướng phải báo cáo trước nhân dân những vấn đề quan trọng
Về Luật Tổ chức Chính phủ (sửa đổi), dự thảo quy định Thủ tướng Chính phủ báo cáo hoặc ủy nhiệm cho Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ là người phát ngôn của Chính phủ thường xuyên thông báo trước nhân dân, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng về những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, thẩm tra luật này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý cho biết một số ý kiến trong Ủy ban Pháp luật cho rằng theo quy định tại khoản 6 Điều 98 Hiến pháp, trách nhiệm báo cáo trước nhân dân là trách nhiệm cá nhân của Thủ tướng Chính phủ đã được hiến định. Do đó, ý kiến này đề nghị cần quy định rõ những trường hợp nào thì Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho người phát ngôn của Chính phủ. Còn lại, Thủ tướng Chính phủ vẫn có nghĩa vụ thường xuyên thông báo trước nhân dân, thông qua các phương tiện thông tin đại chúng về những vấn đề quan trọng thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Cũng tại luật này, Chính phủ đề nghị không quy định bộ, cơ quan ngang bộ và UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có chức năng thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước. Chức năng thực hiện đại diện chủ sở hữu phần vốn của nhà nước tại doanh nghiệp có vốn nhà nước sẽ do Chính phủ thực hiện hoặc ủy quyền theo quy định của pháp luật.
Ủy ban Pháp luật cũng đề nghị dự thảo luật cần xác định, phân định rõ lĩnh vực quản lý của các bộ, ngành nhằm khắc phục tình trạng chồng chéo hoặc bỏ sót lĩnh vực không có cơ quan quản lý; khắc phục tình trạng đùn đẩy trách nhiệm lên Chính phủ, lên Thủ tướng Chính phủ.
Đề nghị ở quận, phường không tổ chức HĐND
Về mô hình tổ chức chính quyền địa phương, Chính phủ xây dựng 2 phương án. Phương án 1, ở quận - phường không tổ chức HĐND (chức năng đại diện, giám sát, quyết định các vấn đề ở địa phương do HĐND thành phố, thị xã đảm nhiệm). Phương án 2, ở quận, phường vẫn tổ chức HĐND (HĐND quận, phường ngoài việc thực hiện chức năng đại diện và chức năng giám sát; chức năng quyết định tập trung vào các nhóm nhiệm vụ là: thông qua ngân sách quận, phường theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước; bầu nhân sự của HĐND, UBND cùng cấp; thông qua đề án thay đổi đơn vị hành chính ở quận, phường). Mỗi phương án đều có ưu, nhược điểm, nhưng Chính phủ đề nghị thực hiện phương án 1.
Về vấn đề này, Ủy ban Pháp luật nhận thấy mô hình tổ chức chính quyền địa phương là vấn đề hệ trọng của quốc gia, nên phải được Quốc hội thảo luận, cân nhắc thận trọng trên cơ sở tổng kết việc thực hiện chủ trương của Đảng thí điểm một số nội dung về tổ chức chính quyền đô thị và kết quả tổng kết thực hiện Nghị quyết 26 của Quốc hội, đáp ứng yêu cầu tổ chức chính quyền địa phương phù hợp với đặc điểm nông thôn, đô thị, hải đảo, đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và nguyên tắc phân định thẩm quyền giữa trung ương và địa phương và giữa các cấp chính quyền địa phương. Do vậy, Ủy ban Pháp luật tán thành việc trình Quốc hội 2 phương án về mô hình tổ chức chính quyền địa phương như trong tờ trình của Chính phủ nhưng đề nghị cần nêu rõ ưu, nhược điểm của từng phương án... cũng như phải làm rõ thêm nhiều vấn đề.
PHAN THẢO
