• Cần ban hành Bộ tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng tôn thép
(SGGPO).- Mặc dù sản xuất tôn thép mạ và phủ màu, một phân khúc quan trọng ngành thép Việt Nam, có tốc độ tăng trưởng nhanh (17%/năm) trong những năm gần đây, chiếm 30% kim ngạch xuất khẩu của ngành thép (năm 2014), song thị trường này đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng do sản phẩm nhập khẩu chất lượng thấp.
Những thông tin trên được TS Nguyễn Văn Sưa, Phó Chủ tịch Hiệp hội Thép Việt Nam nêu ra tại hội thảo “Tình trạng tôn gian, kém chất lượng nhập khẩu – Hậu quả và giải pháp” được tổ chức tại Hà Nội sáng 27-11.
Cụ thể, sản lượng tôn, thép các loại nhập khẩu tăng từng năm từ 2011 đến nay; đạt mức tăng đột biến trong năm 2015. Chín tháng đầu năm 2015, tôn nhập khẩu lên tới gần 1,1 triệu tấn; chiếm 32,2% thị trường trong nước. Đáng nói là có một tỷ lệ lớn sản phẩm nhập khẩu là tôn giả, tôn nhái, gian lận thương mại nên được bán với giá rẻ, gây tổn thất nghiêm trọng cho các nhà sản xuất trong nước và tiềm ẩn nhiều rủi ro cho người tiêu dùng.
Những biểu hiện sai phạm của các loại sản phẩm này bao gồm sử dụng nhãn mác giả, “nhái” thương hiệu của các nhà sản xuất trong nước có uy tín, gian lận về độ dày sản phẩm, bán hàng không xuất hóa đơn...
Lưu ý đến những hậu quả nghiêm trọng từ sự gian dối về chất lượng sản phẩm, ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam (TCVBVNTD) nhận định, trong khi người tiêu dùng bị “móc túi”, công trình của họ không đảm bảo an toàn, thì việc kiểm định chất lượng đối với mặt hàng tôn mạ và tôn sơn phủ màu là rất khó khăn, nhất là khi không có máy kẹp để kiểm tra độ dày mỏng của tôn, độ dày của lớp mạ...
“Năm 2014, kết quả kiểm tra cho thấy tôn giả, tôn nhái, không hóa đơn chứng từ xuất hiện từ Bắc chí Nam, không chỉ ở các tỉnh mà ngay cả ở những thành phố lớn. Chỉ trong một thơi gian ngắn, gần chục công ty trên địa bàn Hà Nội đã bị lực lượng quản lý thị trường phát hiện và công khai danh tính; nhưng tình trạng vẫn chưa được cải thiện nhiều”, ông Hùng cảnh báo.
Để chung tay đối phó với tình trạng sai phạm này, ông Nguyễn Mạnh Hùng kiến nghị “xử lý mạnh tay hơn, nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm thì chuyển sang cơ quan điều tra hình sự xem xét”. Bên cạnh đó, cần đảm bảo thực thi nghiêm túc quy định đã có tại Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, theo đó người tiêu dùng có quyền được thông tin chính xác, đầy đủ về hàng hóa. Đặc biệt, cần chú trọng công tác đảm bảo quyền được bồi thường cho người tiêu dùng, thông báo rộng rãi, công khai các công ty, cửa hàng có hành vi gian dối. Muốn vậy, người tiêu dùng cũng cần có ý thức về quyền của mình và sử dụng các quyền đó: quyền lựa chọn, quyền yêu cầu xuất hóa đơn làm cơ sở pháp lý giải quyết các tranh chấp có thể phát sinh.
Về phía nhà sản xuất, ông Vũ Văn Thanh, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Tôn Hoa Sen kiến nghị: “Do đặc điểm của sản phẩm là tồn tại dưới dạng cuộn, có thể cắt rời thành nhiều phần, cán sóng để bán cho người tiêu dùng nên cần có quy định trên bề mặt sản phẩm tôn phải có dòng in thể hiện thông tin đầy đủ về sản phẩm dễ dàng nhận biết bằng mắt thường, dòng in phải được lặp lại mỗi 6m suốt chiều dài sản phẩm”. Các thông tin tối thiểu, theo ông Thanh, bao gồm: tên hàng hóa, tên nhà sản xuất, tiêu chuẩn áp dụng, mác thép, độ dày và tỷ trọng của sản phẩm, lượng mạ, độ dày sơn. Ngoài ra, có thể in thêm các thông tin về chứng chỉ chất lượng, mã số sản phẩm, ngày giờ sản xuất...
Về lâu dài, ông Thanh đề nghị cơ quan chức năng ban hành Bộ tiêu chuẩn quốc gia về chất lượng tôn thép; tương tự như Indonesia đã có SNI hay Malaysia có SIRIM. Trong trường hợp chưa làm được ngay thì có thể áp dụng ngay những bộ tiêu chuẩn quốc tế hoặc khu vực để ngăn chặn sản phẩm kém chất lượng “tuồn” vào Việt Nam.
ANH PHƯƠNG
