Điểm đến hàng đầu
Theo Sở VH-TT-DL TP Đà Nẵng, ngày 12-1-2012, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 78/QĐ-TTg về phê duyệt Quy hoạch đầu tư tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị Di sản văn hóa thế giới đô thị cổ Hội An gắn với phát triển đô thị và du lịch, giai đoạn 2012-2025. Nhiệm vụ quy hoạch gồm quy hoạch đầu tư bảo tồn di sản văn hóa, quy hoạch đầu tư gắn với phát triển du lịch, hoàn thiện hệ thống pháp lý quản lý di sản.
Khái toán đầu tư quy hoạch trong giai đoạn này với tổng mức đầu tư là 1.324 tỷ đồng. Nguồn vốn với cơ cấu vốn gồm: vốn chương trình mục tiêu quốc gia, vốn chương trình hỗ trợ có mục tiêu của Chính phủ, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn ODA, vốn từ nguồn khai thác di tích và du lịch, vốn của người dân…
Phát biểu tại hội nghị, bà Nguyễn Thị Anh Thi, Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng nhìn nhận, qua hơn 13 năm triển khai thực hiện, quy hoạch đã tạo nên những chuyển biến toàn diện trong công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị đô thị cổ Hội An. Cộng đồng địa phương được nâng cao nhận thức và vai trò trong việc bảo tồn di sản. Hội An tiếp tục là một trong những điểm đến hàng đầu của du lịch Việt Nam và thế giới; đồng thời là mô hình thành công về bảo tồn di sản gắn với phát triển bền vững…
Theo đánh giá, các nhiệm vụ Quy hoạch đã được cụ thể hóa thành các chương trình, kế hoạch dự án cụ thể, bám sát định hướng bảo tồn và phát triển đã được phê duyệt. Trên từng lĩnh vực bảo tồn di sản văn hóa, quản lý di sản, tu bổ di tích, bảo tàng… đều đã triển khai với nhiều hoạt động thiết thực, mang lại kết quả cụ thể. Đặc biệt, các hoạt động bảo tồn không chỉ diễn ra trong phạm vi khu vực Di sản, mà còn mở rộng đến vùng đệm và vùng ven, đảm bảo tính tổng thể, gắn kết và thống nhất trong không gian đô thị cổ.
Song song đó, lĩnh vực du lịch phát triển mạnh mẽ về cả cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật, nguồn lực và phạm vi hoạt động, đa dạng về loại hình sản phẩm. Hội An đã có bước chuyển đổi rõ nét theo hướng “Du lịch Xanh”, gắn với mục tiêu phát triển bền vững và thân thiện môi trường.
Bảo tồn khó khăn
Theo thống kê, giai đoạn 2012 đến tháng 6-2025, Hội An đạt 81 danh hiệu du lịch do các tổ chức quốc tế và trong nước có uy tín bình chọn. Trong giai đoạn này, lượng khách mua vé tham quan khu di sản là 17,38 triệu lượt, trong đó khách trong nước là 3,3 triệu lượt, khách nước ngoài là 14 triệu lượt. Doanh thu từ bán vé tham quan khu di sản từ năm 2012 đến tháng 6-2025 là hơn 1.900 tỷ đồng.
Ông Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL cho rằng, bản quy hoạch giai đoạn 2012-2025 là một trong những cơ sở pháp lý cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trên chặng đường bảo tồn và phát huy giá trị di sản đô thị cổ Hội An. Sau gần 13 năm thực hiện Quy hoạch, mặc dù còn những khó khăn, vướng mắc và hạn chế nhưng kết quả đạt được là khá lớn và toàn diện, đồng bộ cả trên lĩnh vực bảo tồn di sản và phát huy gắn với hoạt động du lịch.
Quy hoạch đã tạo ra nền tảng vững chắc để phát triển đô thị Hội An theo định hướng mang đặc trưng sinh thái - văn hóa - du lịch. Hội An đã vươn lên trở thành hình mẫu không chỉ của Việt Nam mà còn ở cấp độ khu vực và thế giới trong việc giải quyết hài hòa giữa vấn đề “bảo tồn” và “phát triển” di sản văn hóa trong cuộc sống đương đại.
Thứ trưởng Bộ VH-TT-DL nhìn nhận, vấn đề cấp thiết là cần xây dựng một Quy hoạch tổng thể mới cho di sản trong giai đoạn tiếp theo. Bảo tồn đô thị cổ Hội An là nhiệm vụ hết sức khó khăn bởi đặc tính là một đô thị di sản sống, đòi hỏi sự kiên trì, cẩn trọng và khoa học để đặt ra và giải quyết các vấn đề liên quan.
