Sốt thường là dấu hiệu ban đầu báo hiệu trẻ đang bị bệnh hoặc đang gặp vấn đề nào đó về sức khỏe. Nếu việc xử lý và chăm sóc trẻ bị sốt không đúng cách đôi khi có thể gây hại đến sức khỏe của trẻ.
Sốt là một triệu chứng rất thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ. Bình thường nhiệt độ của cơ thể con người nằm trong khoảng từ 36,50C - 37,50C. Về mặt sinh học, trẻ em cũng có nhiệt độ như người lớn, nhưng ở trẻ do trung tâm điều hòa thân nhiệt chưa hoàn chỉnh nên dễ bị sốt và sốt cao. Khi nhiệt độ cơ thể trẻ vượt quá 37,50C (đo ở vùng nách) mới được gọi là sốt. Tuy nhiên, trẻ chỉ được dùng thuốc hạ sốt khi thân nhiệt tăng lên từ 38,50C - 390C. Những trường hợp trẻ sốt dưới 38,50C, chỉ cần đắp khăn thấm nước ấm, cho trẻ nằm nơi thoáng mát, tránh không cho trẻ mặc nhiều quần áo, thường xuyên lau mồ hôi cho trẻ và đặc biệt cần bổ sung đầy đủ lượng nước uống cho trẻ. Có thể nhận ra trẻ đang bị sốt bằng cách sờ ở bụng hoặc nách của trẻ sẽ thấy nóng, môi và má trẻ đỏ hơn bình thường, mắt trẻ không còn linh hoạt, cử chỉ lừ đừ, trẻ có thể bị lạnh run, tăng tiết mồ hôi. Chính xác nhất nên đo thân nhiệt của trẻ để xác định được tình trạng sốt hiện tại của trẻ (sốt nhẹ hoặc sốt cao), dựa vào phân loại sốt ở trẻ thường dùng dưới đây: Khi nhiệt độ từ 37,50C - 38,50C là sốt nhẹ; từ 38,50C - 390C là sốt vừa; từ 390C - 400C là sốt cao; nhiệt độ >400C là sốt rất cao.
Sốt là một hiện tượng có lợi vì khi sốt nhiệt độ cơ thể tăng lên, sức đề kháng của cơ thể cũng nâng cao, giúp tiêu diệt bớt các tác nhân gây bệnh. Để chăm sóc tốt trẻ bị sốt, cần thực hiện những nguyên tắc sau đây:
- Khi xác định trẻ bị sốt, nên cởi bỏ bớt chăn mền, quần áo, chỉ cho trẻ mặc quần áo rộng thoáng để cơ thể giải tỏa bớt nhiệt, giúp trẻ giảm sốt.
- Cho trẻ uống nhiều nước vì sốt thường làm trẻ mất nước, nằm nghỉ ở nơi thông thoáng, theo dõi nhiệt độ của trẻ bằng nhiệt kế mỗi 4 giờ.
- Cho trẻ uống thuốc hạ sốt khi trẻ bị sốt trên 38,50C - 390C, thuốc được chọn lựa là Paracetamol đơn chất dạng gói hay sirô, vì đây là thuốc hạ sốt dễ sử dụng, hiệu quả hạ sốt nhanh, thường sẽ có tác dụng hạ sốt 30 phút sau khi sử dụng và kéo dài từ 4 - 6 giờ, ít tác dụng phụ. Cần cho trẻ uống đúng liều theo chỉ định là 10mg - 15 mg/kg/lần, lặp lại sau 4 giờ nếu trẻ còn sốt, thường dùng 3 - 4 lần/ngày, tổng liều tối đa không quá 60mg/kg/24 giờ.
- Trẻ em trong nhóm tuổi từ 6 tháng - 36 tháng tuổi khi sốt quá cao có thể bị co giật, cần hạ sốt tích cực cho trẻ bằng cách “lau mát” cho trẻ bằng nước ấm
Thạc sĩ ĐINH THẠC (BV Nhi đồng 1 TPHCM)
