Đề án 1 triệu ha vụ hè thu năm 2025 cho năng suất, lợi nhuận tăng

Vụ lúa hè thu năm 2025, ĐBSCL triển khai Đề án 1 triệu ha với 11 mô hình, tại 6 tỉnh, thành (tổng diện tích 543,5ha, trung bình 50ha/mô hình), có 355 hộ nông dân tham gia, được áp dụng sản xuất theo quy trình MRV (đo lường, báo cáo và xác minh).

Kết quả từ các mô hình cho thấy, đề án giúp giảm lượng giống gieo sạ từ 50% – 65% (tương đương 70 đến 130kg/ha); việc sử dụng phân đạm giảm trung bình 31,3% (giảm 1 – 3 lần phun thuốc); việc sử dụng nước giảm đáng kể, đáp ứng tiêu chí giảm phát thải; 100% rơm rạ được xử lý, tận dụng (5 mô hình bán rơm, còn lại dùng làm phân bón và ủ gốc cho cây); năng suất đạt trung bình 64,8 tạ/ha (cao hơn ngoài mô hình 5,12 tạ/ha)…

Các mô hình cũng cho thấy giảm chi phí sản xuất từ 1,7 đến 4,9 triệu đồng/ha (giá thành sản xuất từ 2.820 đồng đến 4.760 đồng/kg lúa tươi); lợi nhuận trung bình đạt 14,5 – 36,3 triệu đồng/ha (cao hơn ngoài mô hình từ 4,6 đến 15,8 triệu đồng).

Ông Ngô Công Thức, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho biết, sau sáp nhập, tỉnh An Giang sẽ có 351.000ha tham gia đề án (chiếm 35% tổng diện tích đề án).

Vụ hè thu năm nay, tỉnh An Giang có 2 mô hình tham gia đề án (tại xã Bình Thạnh Đông và xã Tân Hội), giúp giảm chi phí trung bình 4,12 triệu đồng/ha, năng suất tăng 0,78 tấn/ha, lợi nhuận tăng thêm 5 đến 8 triệu đồng/ha so với ngoài mô hình, giảm phát thải 7,56 – 8,11 tấn khí CO2/ha.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cũng chỉ ra một số khó khăn, như: giá thành sản xuất theo đề án giảm, nhưng do tốc độ tăng chi phí đầu vào cao hơn tốc độ tăng giá bán lúa, nên lợi nhuận của nông dân còn thấp; chưa có nhiều công nghệ hiệu quả cao trong sản xuất lúa giảm phát thải; việc xây dựng thương hiệu gạo phát thải còn gặp nhiều khó khăn, bất cập, nhất là xác định doanh nghiệp đầu tàu để tham gia…

Ông Lê Chí Thiện, Phó Giám đốc Sở NN-MT tỉnh Đồng Tháp chia sẻ một số khó khăn trong quá trình triển khai đề án, như: hạ tầng thủy lợi chưa đồng bộ, gây khó khăn trong quản lý nước; chuỗi liên kết lúa giảm phát thải hiện chưa được chặt chẽ, phụ thuộc rất nhiều vào biến động thị trường, kéo theo đầu ra của người nông dân gặp khó; thị trường tiêu thụ rơm rạ sau thu hoạch còn quá nhỏ nên việc khuyến khích người dân lấy rơm khỏi đồng ruộng còn hạn chế.

Liên quan dòng vốn trong thực hiện đề án, ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch Tập đoàn Lộc Trời kiến nghị, cần xác định ngân hàng phải trở thành một thành tố trong hệ sinh thái của đề án. Vì đây là mô hình sản xuất lớn, dựa trên cơ giới hóa đồng bộ nên rất cần sự tham gia tích cực từ ngân hàng.

kết luận hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN-MT Trần Thanh Nam nhấn mạnh, Từ các mô hình thí điểm đề án, đến nay cho thấy kết quả rõ nhất là chi phí giảm, năng suất và lợi nhuận tăng, lượng phát thải giảm đáng kể.

Bên cạnh đó, tư duy sản xuất của người nông dân thay đổi tích cực, như: sản xuất theo quy mô lớn, ứng dụng cơ giới hóa, công nghệ số vào sản xuất, tính liên kết trong chuỗi giá trị sản xuất tăng…

"Từ đó, có thể thấy mô hình thí điểm Đề án 1 triệu ha đã thành công, mang lại hiệu quả", Thứ trưởng Bộ NN-MT Trần Thanh Nam khẳng định.

Thứ trưởng Bộ NN-MT đề nghị Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp các đơn vị liên quan sớm hoàn tất dự thảo quy trình canh tác bền vững; hoàn tất báo cáo đánh giá quy trình MRV trong tháng 10 để triển khai kịp thời trong vụ đông xuân tới.

Về phía địa phương, Thứ trưởng đề nghị tổ chức tập huấn cho lãnh đạo các xã có triển khai mô hình thí điểm để nắm vững đề án; sớm phê duyệt các dự án của doanh nghiệp gắn với đề án; tranh thủ kêu gọi đầu tư từ các doanh nghiệp vào lĩnh vực sử dụng rơm rạ.