Từ thành quả 40 năm đổi mới cùng quyết tâm chính trị cao, tỉnh xác định khát vọng phát triển “bứt phá, toàn diện, bền vững”, hướng đến tương lai xanh - hạnh phúc - thịnh vượng cho hơn 4,2 triệu người dân trên vùng đất nghĩa tình, năng động và sáng tạo; trở thành địa phương dẫn đầu vùng ĐBSCL trong kỷ nguyên số.
Kinh tế phục hồi, tăng trưởng bền vững
Từ một vùng đất nông nghiệp lạc hậu, sản xuất manh mún, Đồng Tháp đã có bước phát triển mạnh mẽ trong 4 thập niên qua. Những dự án mang tính chiến lược như: ngọt hóa Gò Công, khai thác vùng Đồng Tháp Mười, tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã biến vùng đất phèn trũng thành những cánh đồng lúa, vườn cây, ao cá trù phú. Đến nay, Đồng Tháp không chỉ là vựa lúa, vựa trái cây, vựa cá tra của cả nước mà còn là điểm sáng trong chuyển đổi tư duy từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. Các ngành hàng chủ lực như: lúa gạo, trái cây, cá tra, hoa kiểng… đều tăng trưởng ổn định, mở rộng chuỗi giá trị, hình thành thương hiệu quốc gia, vươn ra thị trường quốc tế. Công nghiệp, thương mại, dịch vụ phát triển nhanh; hạ tầng giao thông và đô thị từng bước đồng bộ; đời sống người dân ngày càng nâng cao. Năm 2024, Đồng Tháp được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, tạo nền tảng vững chắc để tiếp tục phát triển toàn diện.
Theo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp lần thứ I (nhiệm kỳ 2025-2030), giai đoạn 2020-2025, tỉnh ghi nhận nhiều dấu ấn quan trọng: tăng trưởng GRDP bình quân đạt 5,51%/ năm; GRDP bình quân đầu người 85,5 triệu đồng; 17/23 chỉ tiêu chủ yếu đạt và vượt kế hoạch. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực: khu vực nông - lâm - thủy sản chiếm 34,8%, công nghiệp - xây dựng chiếm 25,1%, thương mại - dịch vụ đạt 34,5%, thuế sản phẩm chiếm 5,6%. Tổng thu ngân sách tăng bình quân 2,25%/năm; vốn đầu tư toàn xã hội giai đoạn 2021-2025 đạt hơn 346.000 tỷ đồng, tương đương 29,3% GRDP. Các chỉ số PCI, PAPI, PAR Index, SIPAS đều duy trì ở nhóm dẫn đầu cả nước, khẳng định Đồng Tháp là địa phương có môi trường đầu tư, kinh doanh thân thiện, năng động vùng Tây Nam bộ.
Trong nhiệm kỳ qua, tỉnh triển khai nhiều mô hình sản xuất hiện đại, thân thiện môi trường, thích ứng biến đổi khí hậu. Diện tích trồng lúa kém hiệu quả được chuyển sang cây ăn trái, hoa kiểng, nuôi thủy sản, giúp tăng đáng kể thu nhập nông dân. Kinh tế tập thể phát triển mạnh với 537 hợp tác xã (HTX) hoạt động hiệu quả, trong đó có 120 HTX mới. Nhiều đơn vị hình thành từ mô hình Hội quán nông dân, thể hiện nét riêng của Đồng Tháp trong liên kết cộng đồng. Chuyển đổi số trong nông nghiệp diễn ra sâu rộng. 100% dữ liệu từ tỉnh đến xã được số hóa, phục vụ truy xuất nguồn gốc, quản lý sản xuất và xúc tiến thương mại. Mô hình Làng thông minh được nhân rộng, hiện toàn tỉnh có 6 làng đạt chuẩn, góp phần nâng cao năng lực quản lý và phát triển kinh tế nông thôn hiện đại.
Toàn tỉnh có 6 khu công nghiệp và 17 cụm công nghiệp hoạt động ổn định, tỷ lệ lấp đầy đạt trên 85%. Đồng Tháp ưu tiên thu hút đầu tư vào các lĩnh vực chế biến nông sản, năng lượng tái tạo, vật liệu mới, công nghiệp phụ trợ, hướng đến công nghiệp xanh và bền vững. Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) bứt phá mạnh mẽ, với 1.002 sản phẩm được công nhận, trong đó có 199 sản phẩm 4 sao và 4 sản phẩm 5 sao quốc gia. Thương mại điện tử trở thành kênh phân phối chủ lực, giúp doanh nghiệp địa phương tiếp cận thị trường quốc tế. Du lịch phục hồi mạnh, đón gần 25 triệu lượt khách, doanh thu tăng 1,7 lần so với nhiệm kỳ trước. Ngoài ra, các dự án hạ tầng trọng điểm như: đường cao tốc An Hữu - Cao Lãnh, Mỹ An - Cao Lãnh, Trung Lương - Mỹ Thuận, cầu Rạch Miễu 2 đã và đang hình thành mạng lưới giao thông liên kết vùng hoàn chỉnh, mở rộng không gian phát triển công nghiệp - đô thị - dịch vụ, tạo động lực cho cả khu vực Đồng Tháp Mười.
Khát vọng bứt phá
Đồng Tháp - vùng đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa và bản sắc, có diện tích gần 6.000km2 , dân số hơn 4,2 triệu người, không gian phát triển trải dài từ biên giới giáp Campuchia - nơi đầu nguồn sông Tiền - đến tận Biển Đông. Vị trí địa lý đặc biệt này giúp tỉnh trở thành cửa ngõ trên đất liền của vùng ĐBSCL, kết nối thuận lợi với các trục giao thông huyết mạch như cao tốc, quốc lộ, tuyến ven biển và đường thủy sông Tiền, mở ra cơ hội tăng cường giao thương giữa Đồng Tháp Mười, vùng biển Gò Công và các tỉnh vùng Đông Nam bộ. Trong nhiệm kỳ mới, Đồng Tháp xác định xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; khơi dậy khát vọng phát triển và ý chí tự cường của nhân dân.
Để đạt các mục tiêu đặt ra trong nhiệm kỳ 2025-2030, Đồng Tháp xác định các khâu đột phá chiến lược: Một là, phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, thích ứng biến đổi khí hậu. Tỉnh tập trung đầu tư hạ tầng logistics xuyên biên giới, đa phương thức, hướng tới trở thành trung tâm trung chuyển hàng hóa của tiểu vùng Mê Kông. Các công trình giao thông trọng điểm kết nối TPHCM - ĐBSCL được ưu tiên triển khai, khơi thông mạch giao thương, thu hút nhà đầu tư chiến lược. Tỉnh chú trọng nâng cấp hệ thống giao thông nông thôn, liên xã, liên huyện, bảo đảm người dân đi lại thuận tiện, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa đô thị và nông thôn.
Hai là, phát triển nông nghiệp sinh thái, công nghệ cao, gắn công nghiệp chế biến và chuỗi giá trị và thị trường xuất khẩu. Tỉnh chuyển mạnh từ sản xuất truyền thống sang kinh tế nông nghiệp xanh, đa giá trị; thúc đẩy sản xuất tuần hoàn, thích ứng biến đổi khí hậu, hình thành các vùng nguyên liệu tập trung. Nhân rộng các mô hình liên kết, hợp tác có hiệu quả gắn với chuyển đổi số nông thôn và phát triển du lịch nông nghiệp. Tạo điều kiện thuận lợi để nông dân liên kết sản xuất theo chuỗi, làm vệ tinh cho doanh nghiệp lớn hoặc phát triển thành doanh nghiệp tư nhân, góp phần hình thành lực lượng sản xuất mới trong nông nghiệp. Ba là, phát triển công nghiệp nhanh, theo hướng hiện đại, bền vững, trở thành động lực tăng trưởng kinh tế chủ yếu. Ưu tiên phát triển công nghiệp chế biến gắn kết với vùng nguyên liệu. Thu hút các dự án sử dụng công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường, tạo giá trị gia tăng cao. Tổ chức lại không gian công nghiệp, hình thành các vùng công nghiệp trọng điểm với lợi thế địa kinh tế và kết nối với các trục giao thông chiến lược.
Cùng với đó, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, y tế, giáo dục, logistics, quản lý công, công nghệ sinh học nông nghiệp, công nghệ sau thu hoạch, tự động hóa nông nghiệp, kỹ thuật môi trường, công nghệ thực phẩm, chế biến nông sản thông minh; tăng cường hợp tác với viện, trường, doanh nghiệp trong và ngoài nước để hình thành đội ngũ lao động có trình độ, đáp ứng yêu cầu của thời đại số. Song song đó, Đồng Tháp đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên và quản lý nhà nước. Tiếp tục triển khai các nền tảng chính quyền điện tử, nâng cấp hệ thống các dịch vụ công trực tuyến, tạo ra hệ thống quản lý hành chính hiệu quả, minh bạch và dễ dàng tiếp cận cho người dân và doanh nghiệp. Ban hành cơ chế, chính sách để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; ứng dụng AI, dữ liệu lớn, IoT trong quản lý nhà nước, nông nghiệp, công nghiệp, thương mại, y tế, giáo dục để Đồng Tháp nằm trong nhóm dẫn đầu chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) của vùng.
Mục tiêu đến năm 2030, Đồng Tháp trở thành tỉnh công nghiệp phát triển nhanh, tiên phong xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, thuộc nhóm địa phương phát triển hàng đầu vùng ĐBSCL. Đến năm 2045, tỉnh phấn đấu trở thành trung tâm nông nghiệp hiện đại và du lịch sinh thái của vùng, là địa phương dẫn đầu cả nước trong một số lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp tiên tiến, là nơi đáng sống với người dân có cuộc sống phồn vinh, hạnh phúc. Các chỉ tiêu cụ thể đặt ra gồm: tăng trưởng GRDP bình quân 9%/năm, đến cuối nhiệm kỳ đạt 10%/năm; thu nhập bình quân đầu người đạt 115-120 triệu đồng; thu ngân sách tăng trên 10%; vốn đầu tư toàn xã hội chiếm 33% GRDP. Đồng Tháp hướng tới 100% trường phổ thông đạt chuẩn quốc gia, 82,5% lao động qua đào tạo, không còn hộ nghèo, 99% dân cư nông thôn sử dụng nước sạch và 100% cơ sở sản xuất đạt chuẩn môi trường.
