8 giờ sáng 2-1-2016, anh Lưu Nguyễn Ái Nhân (32 tuổi, tạm trú phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân) đến UBND phường Bình Hưng Hòa đăng ký khai sinh cho con với mong muốn con mình sẽ là một trong những trẻ em đầu tiên của Việt Nam được cấp số định danh.
Anh Lưu Nguyễn Ái Nhân đăng ký khai sinh cho con tại UBND phường Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân
Theo quy định tại Luật Hộ tịch 2014 có hiệu lực từ ngày 1-1-2016, khi một người được đăng ký khai sinh thì cũng sẽ được cấp số định danh (gồm 12 chữ số, không thay đổi trong suốt cuộc đời và không lặp lại ở người khác, được quản lý trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, nhằm mã hóa những thông tin cơ bản của công dân). Thêm một điểm thông thoáng khác của Luật Hộ tịch 2014 là cho phép cá nhân có quyền lựa chọn đăng ký hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống. Vì thế, dù con trai đã được sinh từ ngày 8-12-2015, anh Nhân vẫn chờ đến đầu tháng 1-2016 mới đăng ký khai sinh để con được cấp số định danh. Tuy nhiên, bộ phận tiếp nhận và trả hồ sơ hành chính của UBND phường Bình Hưng Hòa chỉ có thể tiếp nhận hồ sơ đăng ký khai sinh, đồng thời hẹn ngày thứ hai 4-1-2016 sẽ cung cấp số định danh. Theo lời giải thích, do công chức tư pháp - hộ tịch chưa kết nối được vào phần mềm đăng ký khai sinh của Bộ Tư pháp nên phải chờ thêm vài ngày. Ngoài ra, do chưa có biểu mẫu đăng giấy khai sinh của Bộ Tư pháp phát hành nên ngày 4-1-2016 anh Nhân sẽ nhận trước bản sao giấy khai sinh, khi nào có biểu mẫu chính thức thì anh sẽ được mời lên nhận bản chính.
Anh Nhân là trường hợp hiếm hoi đăng ký khai sinh cho con vào ngày đầu tiên thực hiện Luật Hộ tịch 2014 chúng tôi ghi nhận được. Đến hết giờ làm việc, tại UBND phường 7, quận Tân Bình, UBND phường Tân Quý, quận Tân Phú... vẫn chưa có người dân nào đến nộp hồ sơ đăng ký khai sinh. Và dù cho người dân đến đăng ký khai sinh cho con trong ngày đầu thực hiện quy định mới, có lẽ công chức tư pháp - hộ tịch cũng không thể cấp ngay số định danh. Trước mặt chúng tôi, người phụ trách tư pháp - hộ tịch của một phường thử đăng nhập vào phần mềm đăng ký khai sinh của Bộ Tư pháp nhưng không thành công vì mật khẩu thử nghiệm được cấp trước đó không được chấp nhận, phải chờ Bộ Tư pháp cấp mật khẩu mới. Người phụ trách này cho biết, hy vọng từ ngày 4-1-2016 sẽ thực hiện được việc cấp số định danh cho người được đăng ký khai sinh.
Một điểm mới của Luật Hộ tịch 2014 là giao thẩm quyền giải quyết hồ sơ đăng ký kết hôn giữa công dân Việt Nam với người nước ngoài, giữa công dân Việt Nam cư trú ở trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài, giữa công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau, giữa công dân Việt Nam đồng thời có quốc tịch nước ngoài với công dân Việt Nam hoặc với người nước ngoài, giữa người nước ngoài cư trú tại Việt Nam với nhau về cho UBND cấp huyện. Quy định này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi thực hiện việc đăng ký hộ tịch cũng như tránh tình trạng hồ sơ kết hôn dồn hết về Sở Tư pháp gây ùn ứ. Thời gian giải quyết cũng chỉ còn 15 ngày, giảm phân nửa so với trước.
Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên, có lẽ do hôm qua là ngày làm việc đầu tiên của năm mới hoặc do người dân chưa có nhu cầu nên tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ hành chính của UBND quận 10, UBND quận 11, UBND quận Tân Phú... không có người dân nào đến nộp hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài. Riêng tại UBND quận Gò Vấp, có 2 trường hợp đến hỏi thủ tục kết hôn có yếu tố nước ngoài và được hướng dẫn thủ tục. Cũng như giấy khai sinh theo quy định mới, giấy chứng nhận kết hôn đến nay chưa có biểu mẫu do Bộ Tư pháp phát hành. Trưởng phòng Tư pháp một quận thông tin: Thời gian giải quyết hồ sơ đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài là 15 ngày, dự kiến tuần sau sẽ có biểu mẫu nên chắc chắn khi người dân đến nhận kết quả thì sẽ được nhận giấy đăng ký kết hôn.
ÁI CHÂN
