Nhà hát đạt chuẩn - Từ mơ ước đến hiện thực: Cấp thiết và minh bạch

Dự án gần 20 năm

Về chủ trương, đại diện Sở Văn hóa và Thể thao (VH-TT) TPHCM, cho biết từ năm 1999, thành phố đã có chủ trương xây dựng Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch.

Đầu tiên, dự án được dự kiến xây dựng tại số 23 Lê Duẩn, quận 1, tuy nhiên nơi này không phù hợp vì quá nhỏ. Địa điểm xây nhà hát sau đó được dời sang Công viên 23 Tháng 9, hướng chính nhìn ra phía chợ Bến Thành.

Khi đó, thành phố có mời một đơn vị của Đức sang tư vấn. Các chuyên gia cho rằng, địa điểm không phù hợp với loại hình nghệ thuật này vì quá ồn ào, mặt khác sẽ ảnh hưởng đến quy hoạch công viên và mảng xanh của thành phố nên dự án tiếp tục hoãn, chuyển về Khu đô thị Thủ Thiêm.

Cũng cần nói thêm, trong Quyết định số 3165 về phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch Khu đô thị Thủ Thiêm tỷ lệ 1/2000 ngày 19-6-2012, UBND TPHCM đã quy hoạch các khu chức năng; không gian thiết kế cảnh quan và kiến trúc đô thị; trong đó có trung tâm hội nghị triển lãm, công viên bờ sông, trung tâm tài chính, nhà bảo tàng, Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch TPHCM, trường học, trung tâm sinh hoạt cộng đồng, bệnh viện và các công trình dân sinh khác.

Chương trình “Nước non ngàn dặm” của Nhà hát Giao hưởng, Nhạc - Vũ kịch TPHCM 
                                                 trình diễn tại Nhà hát thành phố .  Ảnh: THÚY BÌNH

Về dự án xây dựng nhà hát, thành phố cũng đã chuẩn bị trước nguồn vốn cho việc xây dựng từ việc bán đấu giá khu đất số 23 Lê Duẩn. Mặt khác, theo phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, dự án xây dựng nhà hát thuộc giai đoạn I, lẽ ra phải hoàn thành trong giai đoạn 2011 - 2015, nhưng như đã nói ở trên, một lần nữa dự án phải chuyển về Khu đô thị Thủ Thiêm.

Như vậy đến nay, việc xây dựng nhà hát đã trễ so với chủ trương của Chính phủ. Sở VH-TT cho biết thêm, nếu không “vướng” báo cáo đánh giá tác động môi trường từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, thì Sở VH-TT đã trình UBND TPHCM từ kỳ họp tháng 7.

Ông Võ Văn Hoan, Chánh Văn phòng UBND TPHCM, chia sẻ với báo chí xung quanh kỳ họp HĐND TPHCM vừa qua: “Tại kỳ họp vừa rồi, HĐND đã đánh giá, rà soát lại việc thực hiện toàn bộ các chương trình đề án theo Nghị quyết 54 của Quốc hội (về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM), trong đó có dự án nhà hát thuộc nhóm A (vốn đầu tư trên 1.000 tỷ đồng do HĐND quyết định) chứ không chỉ có lấy ý kiến về dự án nhà há. UBND trình HĐND thông qua dự án xây nhà hát trong thời điểm này bởi vì thành phố đã sẵn sàng hội đủ 4 yếu tố: đất, vốn (tiền bán khu đất 23 Lê Duẩn), ý tưởng (đã nghiên cứu, tham khảo ở các nước), đã có đội ngũ nghệ sĩ tài năng và cơ sở vật chất ban đầu là dàn nhạc”.

“Dự án được thông qua mới chỉ là bước đầu, còn lại là một quá trình khá dài. Hoàn thành một hồ sơ dự án phải chặt chẽ, từ hồ sơ, thủ tục đến quy trình thực hiện, và theo đó, trong thời gian nhanh nhất thì phải đến 4-5 năm nữa mới hoàn thiện nhà hát”, ông Huỳnh Thanh Nhân, Giám đốc Sở VH-TT TPHCM, chia sẻ.

Tránh vết xe đổ 

Một vấn đề dư luận đang quan tâm hiện nay là triển khai thực hiện dự án như thế nào; kiểm tra, giám sát quá trình việc thực hiện để tránh lặp lại vết xe đổ như tình trạng Nhà hát Nghệ thuật cải lương Trần Hữu Trang.

Sau khi xây mới hoàn toàn với kinh phí hơn 132 tỷ đồng, chất lượng thi công kém với nhiều lỗi thiết kế, không phù hợp với nhu cầu của một sàn diễn cải lương chuyên nghiệp, đến nay Nhà hát Nghệ thuật cải lương Trần Hữu Trang hoạt động cầm chừng, thu hẹp quy mô tổ chức và dựng vở, gây nhiều bức xúc trong nghệ sĩ và dư luận suốt thời gian qua.

Để tránh vết xe đổ này, theo ông Huỳnh Thanh Nhân, sắp tới đây thành phố sẽ tổ chức thi tuyển, chọn đơn vị tư vấn thiết kế dự án, nhiều khả năng là đơn vị tư vấn thiết kế nước ngoài.

Trong quá trình thực hiện, sẽ tăng cường việc kiểm tra giám sát trong toàn bộ các khâu. Tất cả sẽ được thực hiện theo quy trình chặt chẽ và theo quy định pháp luật. Sớm nhất, phải đến cuối năm 2020 mới có thể hoàn thành các khâu này, sau đó mới khởi công.

Đơn vị chủ đầu tư là Ban quản lý Đầu tư xây dựng công trình (Sở VH-TT TPHCM) sẽ chịu toàn bộ trách nhiệm trước lãnh đạo và người dân thành phố.

Theo Giám đốc Sở VH-TT, thời gian qua, sở hết sức cầu thị và lắng nghe những ý kiến đóng góp của người dân, của giới văn nghệ sĩ. “Văn hóa phát triển một cách có nền tảng, vững chắc và lâu bền, cũng là yếu tố để phát triển đất nước, phát triển thành phố. Việc xây dựng những thiết chế văn hóa đúng chuẩn, đáp ứng nhu cầu của người dân, đáp ứng yêu cầu giao lưu văn hóa quốc tế, cũng là tạo động lực để đất nước nói chung, TPHCM nói riêng phát triển bền vững”, ông Huỳnh Thanh Nhân bày tỏ.

Có ý kiến cho rằng, đầu tư cả ngàn tỷ đồng cho xây dựng nhà hát hiện nay là quá nhiều. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại. Các lãnh đạo ở Bộ VH-TT-DL than thở, không ít dự án giao thông, kinh tế được nhanh chóng triển khai, còn với các dự án đầu tư cho văn hóa - thể thao hầu hết các tỉnh thành không mấy mặn mà, có nơi còn “ngó lơ”, kêu gọi xã hội hóa.

Do vậy, dự án Nhà hát Giao hưởng, Nhạc và Vũ kịch TPHCM là cấp thiết ở thời điểm này, sau 43 năm thống nhất đất nước, nhất là khi các thiết chế văn hóa tại TPHCM đã xuống cấp trầm trọng.