Không phải là nhà hát cổ truyền, cũng chẳng phải là nghệ thuật hát tuồng cổ điển như Kabuki, hay kịch rối Bunraku, Takarazuka là một thể loại nhạc kịch của Nhật Bản ra đời vào năm 1913 ở Takarazuka, tỉnh Hyogo, Nhật Bản do Ichizo Kobayashi, nhà tư bản công nghiệp và chính trị gia kiêm chủ tịch Công ty đường sắt Hankyu sáng lập. Takarazuka chỉ toàn nữ nghệ sĩ đảm nhiệm cả vai nữ lẫn vai nam. Ông Kobayashi khởi đầu với ý tưởng dùng một ban nhạc nữ chơi trong khu resort ở vùng Kansai để thu hút du khách. Sau khi thành công, ông nhân rộng mô hình ra nhiều khu vực lân cận. Đến nay, nhạc kịch Takarazuka đã có nhà hát riêng hoành tráng ở Hyogo, Osaka và Tokyo.
Nhạc kịch Takarazuka phục vụ những phụ nữ yêu chuộng tự do, khao khát thoát khỏi lề thói xưa, nam quyền, đàn áp và hà khắc của xã hội Nhật Bản. Nó tượng trưng cho một cuộc cách mạng đòi bình quyền cho nữ giới, thể hiện ước muốn bình đẳng của phụ nữ trong vai trò và địa vị xã hội, phá bỏ ranh giới về giới tính, sánh ngang với cánh đàn ông. Nói cách khác, các khán giả nữ phần nào tìm lại được tự tôn của mình khi xem Takarazuka.
Một buổi biểu diễn Takarazuka.
Mỗi buổi biểu diễn của thể loại sân khấu này thu hút đầy khán giả liên tục trong 100 năm qua. Takarazuka chuyển thể cả những bộ phim nổi tiếng như Casablanca hay The King’s Speech và cả những vở kịch biểu diễn sân khấu từ châu Âu như The Scarlet Pimpernel hay Elisabeth. Nhiều chương trình của nhà hát Takarazuka đã trở nên nổi tiếng toàn cầu. Takarazuka được xem như cầu nối giữa văn hóa phương Đông và phương Tây, nhất là về sân khấu. Yuzuki Reon, nữ diễn viên chính của sân khấu Takarazuka cho rằng loại hình nhạc kịch này đã thực sự trở thành một phần của văn hóa Nhật Bản. Mỗi năm, Takarazuka thu hút 2,5 triệu khán giả ở Nhật Bản và các lời mời biểu diễn quốc tế ngày càng tăng. Trong tour diễn mới nhất tại lãnh thổ Đài Loan từ ngày 6 đến 14-4, Takarazuka đã thu hút 1.500 lượt người xem mỗi suất diễn. Tại đây, người xem rất thích thú trước tác phẩm chuyển thể tiểu thuyết trinh thám Arsene Lupin của nhà văn Pháp Maurice Leblanc thành vở kịch phiên bản Đài Loan.
Đến nay, các nhà tâm lý học, chuyên gia nghiên cứu phụ nữ và hàng triệu người hâm mộ sân khấu tại Nhật Bản và trên thế giới đã cố gắng phân tích nguyên nhân vì sao nhạc kịch Takarazuka thành công như vậy. Giải thích ngắn gọn theo nữ diễn viên Reon: “Chúng tôi là phụ nữ nên biết rõ những gì phụ nữ cần và biết những gì chúng tôi mong muốn từ nam giới. Đa phần đàn ông Nhật Bản thường tỏ ra khó chịu khi thực hành nguyên tắc ưu tiên cho phụ nữ. Kết quả là những nữ khán giả thích xem chúng tôi diễn”.
KHÁNH MINH
