Khi còn sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng có dự định “…sẽ thay mặt nhân dân ta đi thăm và cảm ơn các nước anh em trong phe xã hội chủ nghĩa và các nước bầu bạn khắp năm châu đã tận tình ủng hộ và giúp đỡ cuộc chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta”. Mong muốn này của Bác xuất phát từ thực tế trong suốt 30 năm kháng chiến, nhân dân Việt Nam đã nhận được sự ủng hộ, giúp đỡ chí tình của bạn bè quốc tế cả về tinh thần và vật chất.
Chính từ ý tưởng này, nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Khoan cùng với NXB Tổng hợp TPHCM đã triển khai thực hiện bộ sách có nhan đề Cảm ơn các bạn. Bộ sách được trình bày ấn tượng với hình ảnh Bác Hồ tươi cười rạng rỡ vẫy tay chào trên nền quốc kỳ của Tổ quốc, như thể hiện sự cám ơn đối với sự giúp đỡ của bè bạn năm châu. Là nhà nghiên cứu lâu năm về lịch sử hiện đại Việt Nam và tư tưởng Hồ Chí Minh, tác giả đã sưu tầm, chọn lọc những bài viết của nhiều tác giả trong và ngoài nước để đưa vào tác phẩm với hơn 50 bài viết cùng nhiều tư liệu, số liệu phong phú, nhiều cảm nhận, góc nhìn khác nhau, tất cả đã góp thành bản giao hưởng đa sắc màu, đa âm điệu về Việt Nam trong cuộc đấu tranh vì tự do, độc lập, thống nhất Tổ quốc. Đó là sự khôn khéo của luật sư Mônanh khi hỗ trợ thanh niên yêu nước ở Sài Gòn trong “Trạng sư Mônanh” hay đánh giá về vai trò cách mạng Việt Nam đối với cách mạng toàn thế giới của ngài Rômét Chanđra, cựu Chủ tịch Hội đồng Hòa bình thế giới, qua bài viết “Rômét Chanđra: Tên tôi là Việt Nam”.
Cũng có khi đó là những hoài niệm về một thời sát cánh chiến đấu trực tiếp của những người bạn quốc tế như trong “Những người lính da trắng của Hồ Chí Minh”, hay chiến đấu ủng hộ Việt Nam trên mặt trận dư luận xã hội như câu chuyện của nữ diễn viên Mỹ qua mẩu chuyện “Giên Phônda nói gì với phi công Mỹ”… Cũng có lúc tác phẩm đưa ta đến kỷ niệm về Việt Nam những người bạn quốc tế phương xa tuy không trực tiếp đến Việt Nam nhưng lại có những đóng góp tinh thần vô giá như câu chuyện của nhạc sĩ người Anh Eoan Mắccôn, người đã viết bản nhạc “Bài ca Hồ Chí Minh” (Ballad of Ho Chi Minh), hay chuyện về vị giám mục Gumbleton, người đã chất vấn “Lương tâm người Mỹ” đối với những gì họ đã làm ở Việt Nam…
TƯỜNG VY
