ĐB Trần Công Phàn (TPHCM) đặt câu hỏi: sân bay có quá nhiều không, vì hiện một số nơi chỉ cách nhau mấy chục km đã có 2 sân bay. “Cần quy hoạch lại, tính toán kỹ để bảo đảm hiệu quả, không nhất thiết tỉnh nào cũng có sân bay để tránh lãng phí, khoảng cách gần quá dễ dẫn đến tắc trên không”, ĐB nêu.
Cũng theo ĐB Trần Công Phàn, hiện nay, hành khách đi máy bay bị nhỡ chuyến nhiều mà chỉ nhận được thông báo “vì lý do khai thác” của nhà vận chuyển. ĐB cho rằng, phải quy định rõ trách nhiệm của nhà vận chuyển trong việc không bảo đảm thời gian, chất lượng vận chuyển.
ĐB Trần Hoàng Ngân (TPHCM) cũng đánh giá, hàng không ngày càng quan trọng trong điều kiện hiện nay, cần bảo đảm tính kết nối đồng bộ giữa hàng không, đường bộ, các dự án đường sắt đô thị. “Quy hoạch hàng không cần tính toán kỹ, dự thảo nêu hỗ trợ để phát triển hàng không ở vùng sâu vùng xa thì cần cân nhắc tính cần thiết”, ĐB Trần Hoàng Ngân nêu.
ĐB Phạm Khánh Phong Lan (TPHCM) cũng băn khoăn về quy hoạch hàng không, có những sân bay gần nhau một cách phi lý. “Đầu tư phải tính toán. Xây dựng trong cùng một khu vực cả sân bay, đường sắt, đường bộ cao tốc nếu không tính toán kỹ sẽ lãng phí, trong khi chúng ta còn nhiều việc phải làm”, ĐB nêu.
Theo ĐB Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp), trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị hành chính thì hệ thống quy hoạch hệ thống cảng hàng không (vốn xây dựng cho 63 tỉnh, thành) cũng cần rà soát, điều chỉnh. “Hiện nay, cả nước còn 34 tỉnh thành, một địa phương có thể có 2 cảng hàng không; tới đây lại có tuyến đường sắt cao tốc Bắc - Nam thì có cần nhiều cảng hàng không như thế không, có gây lãng phí không?”, ĐB băn khoăn.
Liên quan đến quyền và trách nhiệm của các hãng bay đối với hành khách, ĐB Phạm Văn Hòa cho rằng, quy định về bồi thường cho khách hàng trong luật khá chung chung. Thực tế tình trạng trễ chuyến xảy ra khá thường xuyên, thậm chí ở cả những hãng bay không phải giá rẻ. Lý do đưa ra nhiều khi rất khó chấp nhận, kiểu “do khai thác chuyến bay”, chứ không phải lý do bất khả kháng. “Cần rạch ròi, cụ thể và sòng phẳng, nói rõ phải bồi thường; còn bồi thường như thế nào đưa vào nghị định hướng dẫn”. ĐB Phạm Văn Hòa đề xuất.
ĐB Lê Hữu Trí (Khánh Hòa) cho rằng, 2/3 số tỉnh, thành có sân bay, nếu tới đây tiếp tục phát triển sân bay ở các tỉnh, điều này là khác biệt so với thế giới. Theo quan điểm của ĐB Lê Hữu Trí, việc có những sân bay khoảng cách quá gần, trong khi có thể sử dụng các phương tiện giao thông khác để thay thế, do đó cần tính toán quy hoạch quốc gia, trong đó có lĩnh vực giao thông và hàng không.
ĐB Lê Hữu Trí cũng đề nghị chuẩn hóa tiêu chuẩn các sân bay, tránh tình trạng “ngày đón 1 chuyến bay cũng là hàng không quốc tế”. ĐB đề nghị có cơ chế khuyến khích, mở rộng các chủ thể, mọi thành phần cùng tham gia, tạo ra sự cạnh tranh về giá cả, dịch vụ hàng không. Như vậy, mới có thể thúc đẩy, phát triển ngành hàng không, đáp ứng được yêu cầu mới.
Phát biểu tại tổ TPHCM, Chủ tịch nước Lương Cường cho biết, đây là kỳ họp cuối của khóa XV, với khối lượng luật phải xem xét rất đồ sộ. Luật phải đảm bảo là hành lang pháp lý chung, trên cơ sở đó, Chính phủ sẽ ban hành các nghị định, bộ ngành ban hành thông tư thực hiện.
Chủ tịch nước Lương Cường nhắc lại mốc mục tiêu của Việt Nam vào năm 2045, trở thành nước có thu nhập cao và khẳng định, việc hoàn thiện thể chế, xây dựng luật pháp hiện nay là nhằm đáp ứng yêu cầu hiện nay, đáp ứng mục tiêu đó. Cũng theo Chủ tịch nước, việc hoàn thiện thể chế cũng nhằm tháo gỡ những vướng mắc hiện nay, phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.
Về hàng không, Chủ tịch nước đồng ý với ý kiến của các ĐB là quy hoạch phải bảm đảm tính hợp lý, chưa hợp lý thì chúng ta điều chỉnh. Địa phương nào cũng muốn có sân bay, nhưng các nhà hoạch định, quy hoạch phải kiên định, bảo đảm quy hoạch hợp lý.
Chủ tịch nước đề cập về mối quan hệ giữa các hãng bay với hành khách. “Ông chậm thì bắt tôi phải đợi, nhưng tôi chậm thì ông bay, ông bỏ tôi”; cũng như điện, mình chậm đóng tiền điện thì bị cắt, nhưng họ chậm thì chỉ xin lỗi”. Do đó, cần quy định rõ trách nhiệm của cảng hàng không.
Chủ tịch nước cũng nhấn mạnh đến việc phải bảo đảm an ninh, an toàn hàng không, đạt hiệu quả kinh tế, quốc phòng, đối ngoại; vấn đề kết nối nội bộ của từng hãng hàng không với nhau; giữa hàng không nhà nước và hàng không tư nhân, hàng không của nước ngoài, các vấn đề đều cần được nghiên cứu để đưa vào luật, rồi cụ thể hóa...
