Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam lo phải ngừng bán 96% ôtô xăng, dầu vào năm 2030

Trong đó, đề xuất mục tiêu mức tiêu hao nhiên liệu trung bình (CAFC) của toàn bộ mảng xe con tại Việt Nam ở mức 4,83 lít/100km vào năm 2030. Đây được xem là tiêu chuẩn nghiêm ngặt, vượt xa hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu của phần lớn các mẫu xe đang lưu hành tại Việt Nam.

Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) vừa lên tiếng cảnh báo về nguy cơ 96% mẫu xe chạy xăng truyền thống phải dừng bán nếu Việt Nam chính thức áp dụng quy định nói trên.

VAMA cho biết, theo phân tích của các doanh nghiệp thành viên, nếu áp dụng mức giới hạn trên, khoảng 96% mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong (ICE) và khoảng 14% xe hybrid hiện có trên thị trường sẽ không đáp ứng được tiêu chuẩn. Điều này đồng nghĩa với việc các mẫu xe này buộc phải ngừng phân phối từ năm 2030, trừ khi được thay thế hoàn toàn bằng các mẫu xe điện hóa.

Để đáp ứng yêu cầu tiêu thụ nhiên liệu mới trong vòng 5 năm tới, các doanh nghiệp sẽ phải tăng sản lượng xe điện hóa lên đến 868% so với hiện tại — một mục tiêu bị cho là "bất khả thi" trong điều kiện hiện nay.

Bên cạnh thách thức về công nghệ và chi phí sản xuất, Việt Nam hiện vẫn thiếu trạm sạc công cộng, hệ thống điện chưa đáp ứng đủ cho nhu cầu phát triển xe điện quy mô lớn, trong khi người tiêu dùng còn chưa thực sự sẵn sàng tiếp cận với loại hình phương tiện này.

VAMA cảnh báo rằng quy định khắt khe nếu được áp dụng quá gấp có thể tác động tiêu cực đến ngành công nghiệp ô tô trong nước, ảnh hưởng đến việc làm, thu nhập của người lao động, quyền lựa chọn của người tiêu dùng và nguồn thu ngân sách nhà nước.

Trước những lo ngại này, VAMA đề xuất điều chỉnh mục tiêu mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình lên 6 lít/100km vào năm 2030, thay vì 4,83 lít/100km như trong dự thảo hiện hành. Với mức điều chỉnh này, Việt Nam vẫn có thể hoàn thành mục tiêu giảm 15,66 triệu tấn CO₂ vào năm 2030 như cam kết tại Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) năm 2022, đồng thời giảm thiểu các tác động tiêu cực lên thị trường và người dân.

Ngay cả với lộ trình linh hoạt hơn này, các doanh nghiệp vẫn cần thực hiện chuyển đổi mạnh mẽ, bao gồm giảm khoảng 34% sản lượng xe chạy xăng và tăng tối thiểu 366% sản lượng xe điện hóa. Theo VAMA, đây là kịch bản khả thi và bền vững hơn trong bối cảnh hiện tại.