Học hỏi từ nền y tế tiên tiến
Thời gian qua, Việt Nam chủ động và tích cực tham gia các chương trình hợp tác y tế toàn cầu, từng bước thu hẹp khoảng cách với thế giới trong y học dự phòng, điều trị và chăm sóc sức khỏe. Nhiều bệnh viện lớn đã trở thành điểm sáng trong hợp tác quốc tế như: Bệnh viện Chợ Rẫy hợp tác với Nhật Bản về ghép tạng và kỹ thuật nội soi tiên tiến; Bệnh viện Bạch Mai liên kết với Pháp và Đức trong đào tạo bác sĩ chuyên sâu; Viện Pasteur TPHCM phối hợp với Mỹ, Hàn Quốc trong nghiên cứu vaccine và bệnh truyền nhiễm mới nổi. Những thành quả này không chỉ giúp người dân được hưởng dịch vụ y tế chất lượng cao ngay tại quê nhà, mà còn khẳng định năng lực hội nhập của nền y học Việt Nam.

Tại TPHCM, một trong những điểm sáng trong hợp tác y tế quốc tế được thể hiện rõ nét trong các hoạt động hợp tác ký kết giữa các bệnh viện với các cơ sở y tế, tổ chức y tế lớn trên thế giới. Chẳng hạn như Bệnh viện Nhi đồng 1 ký kết hợp tác với Bệnh viện Alder Hey (bệnh viện chuyên khoa nhi ở TP Liverpool, Anh) nhằm trao đổi đào tạo chuyên môn, phát triển kỹ thuật cao và chuyên sâu nhi khoa. Bệnh viện Từ Dũ hợp tác với Trường Quốc tế châu Âu về y học chu sinh, sơ sinh và sức khỏe sinh sản (PREIS, Italy) để xây dựng và phát triển Trung tâm can thiệp bào thai chuẩn châu Âu; hợp tác với Hội đồng hồi sức châu Âu thành lập Trung tâm đào tạo hồi sức sơ sinh, và đây là trung tâm đầu tiên tại miền Nam Việt Nam. Các bệnh viện Truyền máu Huyết học, Ung bướu, Bình Dân… cũng xem hoạt động hợp tác quốc tế là nhiệm vụ trọng tâm, giúp cập nhật tiến bộ y học phục vụ người bệnh.
Ngay từ đầu thập niên 1990, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TPHCM đã chủ động mở rộng hợp tác quốc tế. Nổi bật nhất là mối quan hệ đối tác chiến lược với Đại học Oxford (Anh) thông qua Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng, Đại học Oxford (OUCRU) - một trong những trung tâm nghiên cứu bệnh truyền nhiễm hàng đầu châu Á. Sự hợp tác này đã đưa bệnh viện trở thành “căn cứ nghiên cứu” của nhiều dự án y học có tầm vóc quốc tế về các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, lao, viêm gan, bệnh tay chân miệng, HIV/AIDS hay Covid-19. Thông qua OUCRU, hàng trăm công trình khoa học của các bác sĩ Việt Nam đã được công bố trên các tạp chí y học uy tín thế giới, khẳng định năng lực nghiên cứu của y học Việt Nam và mở ra nhiều hướng tiếp cận mới trong chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa dịch bệnh.
Mới đây, Nhà máy Vắc xin và Sinh phẩm VNVC và Công ty Dược phẩm Medsintez (Liên bang Nga) đã ký kết hợp tác chuyển giao công nghệ sản xuất toàn diện các loại thuốc sinh học thế hệ mới phục vụ điều trị nhiều bệnh cấp tính và mạn tính nguy hiểm. Bệnh viện Tâm Anh cũng ký kết với Trung tâm Nghiên cứu ung thư Quốc gia Nga về công nghệ mới trong lĩnh vực chẩn đoán và điều trị ung thư. Nhiều bệnh viện tư nhân đang đẩy mạnh hợp tác với các bệnh viện, tổ chức y tế thế giới, như Nam Sài Gòn, Hoàn Mỹ, Gia An 115, Quốc tế City...
Tham gia ứng phó thách thức y tế toàn cầu
PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TPHCM, đánh giá, việc ký kết hợp tác với các bệnh viện nước ngoài mang lại nhiều ý nghĩa quan trọng cả về mặt chuyên môn lẫn chiến lược phát triển y tế, giúp các bệnh viện trong nước tiếp cận với những công nghệ hiện đại, quy trình quản lý tiên tiến và kỹ thuật điều trị mới, giúp nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe và tăng hiệu quả chữa bệnh. Bên cạnh đó, thông qua các chương trình trao đổi, đào tạo và chuyển giao công nghệ, đội ngũ y, bác sĩ tại TPHCM có cơ hội học hỏi kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm thực tiễn từ các chuyên gia quốc tế, góp phần nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng tay nghề cho nguồn nhân lực y tế của thành phố. Hợp tác quốc tế cũng giúp các bác sĩ Việt Nam tăng cường cơ hội nghiên cứu và phát triển, mở ra cơ hội thực hiện các dự án nghiên cứu y khoa chung, ứng dụng những tiến bộ trong y học để cải tiến phương pháp điều trị và phát triển thuốc mới…
Nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế, Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho rằng, những năm qua, chất lượng khám bệnh, chữa bệnh tại Việt Nam đã có những bước tiến rõ rệt; trình độ chuyên môn của đội ngũ y, bác sĩ không thua kém các nước trong khu vực và thế giới. Hợp tác quốc tế là một trong những yếu tố then chốt giúp ngành y tế Việt Nam nâng cao chất lượng dịch vụ, cập nhật nhanh các tiến bộ y học, đồng thời tăng cường năng lực ứng phó với các thách thức y tế. Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, đẩy mạnh hợp tác quốc tế không chỉ giúp Việt Nam cập nhật nhanh các tiến bộ y học mới nhất, mà còn nâng cao khả năng ứng phó với dịch bệnh mới nổi, biến đổi khí hậu và các vấn đề y tế toàn cầu. “Thời gian tới, Bộ Y tế tiếp tục xác định hội nhập quốc tế sẽ là một trong những trụ cột phát triển của ngành y tế, cả về chuyên môn lẫn công nghệ. Đây cũng là kênh huy động nguồn lực hiệu quả, nhất là trong bối cảnh nguồn ngân sách công còn hạn chế”, Thứ trưởng Đỗ Xuân Tuyên nhấn mạnh.
Hiện Việt Nam đã chủ động mở rộng mạng lưới hợp tác với khoảng 80 quốc gia và vùng lãnh thổ; duy trì quan hệ với hơn 20 tổ chức quốc tế và trên 200 tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các định chế tài chính quốc tế, quỹ toàn cầu, trường đại học, viện nghiên cứu, trung tâm khoa học lớn khắp thế giới. Không dừng ở hợp tác song phương, y tế Việt Nam còn tích cực tham gia vào nhiều cơ chế hợp tác đa phương, cũng như các diễn đàn y tế toàn cầu do WHO, UNICEF, Quỹ Dân số Liên hợp quốc (UNFPA), Chương trình Phối hợp của Liên hợp quốc về HIV/AIDS (UNAIDS) khởi xướng.