TS Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh cho biết, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xác nhận bệnh Chikungunya được ghi nhận lần đầu tiên vào năm 1952 tại Tanzania (thuộc khu vực Đông Phi). Ngày 22-7-2025, WHO đã ban hành cảnh báo về sự lây lan nhanh chóng của Chikungunya, với các đợt bùng phát lớn được báo cáo tại các đảo Ấn Độ Dương và các đợt bùng phát này hiện đã lan sang một số khu vực của châu Phi, Nam Á và châu Âu. Đặc biệt, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) ghi nhận đợt bùng phát Chikungunya tại tỉnh này với hơn 4.800 ca mắc bệnh trong nửa đầu năm 2025. Đây là đợt bùng phát dịch lớn nhất từ trước đến nay tại khu vực này. Tất cả các trường hợp mắc ở mức độ nhẹ, không có ca tử vong được báo cáo.
Đối với Việt Nam, hiện nay, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm ở nước ta chưa ghi nhận báo cáo trường hợp bệnh Chikungunya từ các địa phương. Tuy nhiên, dịch bệnh Chikungunya đang có xu hướng gia tăng tại một số quốc gia trong khu vực, đặc biệt tại Trung Quốc. Trong khi đó, muỗi Aedes truyền bệnh cũng đã lưu hành tại nhiều địa phương ở nên có nguy cơ cao dịch bệnh xâm nhập vào nước ta thông qua người nhập cảnh mang mầm bệnh và lây lan ra cộng đồng. Hơn nữa, do muỗi Aedes đang vào thời kỳ cao điểm có mật độ muỗi cao tại nhiều địa phương và thời điểm mùa hè khách du lịch đi và đến Việt Nam, nên tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh Chikungunya xâm nhập vào Việt Nam và lây lan nhanh trong cộng đồng dân cư.
Về mức độ nguy hiểm của bệnh Chikungunya đối với sức khỏe người mắc và đối với cộng đồng, TS Võ Hải Sơn chỉ rõ, Chikungunya là bệnh không lây truyền trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua vết đốt của muỗi Aedes (loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết). Hầu hết các triệu chứng thường tự khỏi và kéo dài 2-7 ngày nhưng cũng có thể kéo dài hàng tuần ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
TS Võ Hải Sơn cũng cho biết, các triệu chứng của bệnh Chikungunia xuất hiện 4-8 ngày sau khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt. Bệnh có dấu hiệu đặc trưng bởi sốt cao, khởi phát đột ngột, thường kèm theo đau khớp dữ dội. Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến khác bao gồm cứng khớp, viêm khớp, đau đầu, mệt mỏi và phát ban. Các triệu chứng tương tự như đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue nhưng dấu hiệu đau và sưng khớp thường có biểu hiện rõ hơn, trong khi đó bệnh sốt xuất huyết Dengue thường có dấu hiệu xuất huyết nhiều hơn.
“Người dân không nên tự ý chẩn đoán, điều trị tại nhà; khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, phải đến ngay cơ sở y tế nơi gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời”, TS Võ Hải Sơn chỉ rõ.
Trước diễn biến phức tạp của bệnh Chikungunya, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đã có công văn chỉ đạo các sở y tế tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ để xử lý triệt để các ổ dịch ngay từ ca bệnh đầu tiên; đồng thời tổ chức tốt việc sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân, phân cấp chuyên môn để tránh tình trạng quá tải bệnh viện; các viện vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế tăng cường chỉ đạo công tác phòng chống dịch bệnh Chikungunya trên địa bàn phụ trách, đặc biệt đối với các tỉnh có biên giới; hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật cho các địa phương trong công tác giám sát, điều trị bệnh nhân, xử lý triệt để ổ dịch và tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát, hỗ trợ các điểm nóng, nguy cơ bùng phát dịch.
Bộ Y tế cũng đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành phố rà soát, chuẩn bị đầy đủ nguồn lực phòng chống dịch bệnh, đảm bảo khả năng ứng phó kịp thời khi dịch xảy ra; thành lập các đoàn kiểm tra, giám sát phòng chống dịch trên địa bàn, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao.
