Bộ trưởng Bộ GTVT: Sẽ đấu giá quyền thu phí các dự án giao thông

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng các đại biểu dự phiên chất vấn sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Tiếp tục chương trình làm việc kỳ họp thứ 6, sáng 7-11, tại Nhà Quốc hội, dưới sự chủ trì và điều hành của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Quốc hội tiếp tục tiến hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn về kinh tế ngành, đối với các lĩnh vực GTVT, TN-MT, NN-PTNT, công thương, xây dựng…

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước tới dự phiên chất vấn sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng các đại biểu dự phiên chất vấn sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Ảnh: QUANG PHÚC

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì và điều hành phiên họp sáng 7-11

Phiên họp được phát thanh, truyền hình trực tiếp trên Truyền hình Việt Nam, Truyền hình Quốc hội Việt Nam và Đài Tiếng nói Việt Nam để cử tri, nhân dân theo dõi.

* ĐB Phạm Thúy Chinh (Hà Giang) chất vấn Bộ trưởng Bộ GTVT về thu hút đầu tư tư nhân trong các dự án PPP.

Đại biểu Phạm Thúy Chinh (Hà Giang) chất vấn sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC

ĐB Phạm Thúy Chinh bày tỏ không đồng tình với ý kiến cho rằng, chỉ cần nâng tỷ lệ vốn nhà nước tham gia vào các dự án PPP là sẽ thu hút được các nhà đầu tư tư nhân. Bởi, nếu quá tập trung vào việc nâng tỷ lệ vốn nhà nước tham gia vào các dự án PPP sẽ dễ trở thành một hình thái khác của đầu tư công. ĐB cho rằng, một trong những việc Nhà nước cần làm là đảm bảo thực hiện đúng những cam kết của mình trong các dự án PPP. Các nghĩa vụ này được thực hiện thông qua việc Nhà nước sẽ mua lại dự án trong trường hợp do lỗi của nhà nước, bảo đảm cam kết cân đối vốn, chia sẻ khi giảm doanh thu. Các vấn đề này đã được quy định tại luật PPP, khi và chỉ khi nhà nước thực hiện đầy đủ các cam kết của mình thì mới thu hút được đầu tư tư nhân.

Trả lời, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng cho biết, sau khi ban hành Luật PPP, chúng ta chưa thu hút được nhiều doanh nghiệp tham gia các dự án PPP. Hiện nay cả nước, về đầu phương tiện có 5,2 triệu ô tô, riêng Hà Nội và TPHCM chiếm xấp xỉ 50%, do phân bổ không đồng đều nên việc thu hút vốn vào dự án PPP khó khăn. Bên cạnh đó, từ những năm 2016, Việt Nam có 70 dự án giao thông PPP nhưng hiện nay rất nhiều dự án có vướng mắc chưa tháo gỡ được, làm ảnh hưởng niềm tin của doanh nghiệp. Nhiều dự án đến thời điểm được tăng phí nhưng cũng chưa được tăng vì liên quan đến điều hành giá và điều hành chỉ số giá tiêu dùng CPI. Có những dự án chưa được hoàn vốn. Đằng sau các doanh nghiệp là ngân hàng, khi các ngân hàng thấy dự án có rủi ro thì rất khó để họ tham gia, như vậy thì doanh nghiệp không thể thực hiện được.

Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thắng trả lời chất vấn sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Về giải pháp, Bộ GTVT đang từng bước nghiên cứu, phối hợp với các bộ, ngành để tham mưu cho Chính phủ và Quốc hội. Một trong những yếu tố thu hút đầu tư của doanh nghiệp vào các dự án PPP là tăng tỷ lệ vốn nhà nước, tuy nhiên đó không phải là yếu tố quyết định. Theo kinh nghiệm từ một số quốc gia, nhiều nước không khống chế tỷ lệ vốn nhà nước tham gia vào dự án, có dự án Nhà nước có thể tham gia tới 70% nhưng hiệu quả không tốt, hoặc dự án có khả năng thu hồi vốn cao thì Nhà nước chỉ tham gia 20-30%.

Điều quan trọng là cần thay đổi tư duy khi mời gọi đầu tư kết cấu hạ tầng giao thông. Sắp tới, Bộ GTVT sẽ chuẩn bị hoàn thiện các điều kiện để cùng các địa phương tổ chức hội nghị xúc tiến kêu gọi đầu tư vào kết cấu hạ tầng giao thông. Đồng thời, cần đẩy mạnh thu hút nguồn vốn doanh nghiệp thông qua triển khai nhượng quyền thu phí, đấu giá quyền thu phí, chúng ta hướng đến hình thức đấu giá quyền thu phí để doanh nghiệp tham gia vào đoạn sau, còn Nhà nước rút vốn ra để tiếp tục đầu tư cho hạ tầng giao thông.

Sau trả lời của Bộ trưởng, ĐB Vũ Tiến Lộc tranh luận lại cho rằng, các dự án PPP phải căn cứ tính chất từng dự án để quyết định tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia, nhất là các dự án ở vùng sâu vùng xa, rồi trong bối cảnh tiếp cận vốn ngân hàng đang khó khăn như hiện nay. Ví dụ những dự án vùng khó khăn Nhà nước có thể tham gia tới 85-99%. Chính phủ cần nghiên cứu, đề xuất Quốc hội sửa luật PPP. Có những dự án lĩnh vực y tế, giáo dục, đôi khi chúng ta chỉ cần nhà đầu tư tham gia 10, 20 tỷ đồng.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc (Hà Nội) chất vấn sáng 7-11. Ảnh: QUANG PHÚC

Trước đó, mở đầu buổi chất vấn sáng 7-11, ĐB Hoàng Ngọc Định (Hà Giang) chất vấn về quy hoạch treo. Tháng 9-2019, Quốc hội khóa XIV đã ban hành Nghị quyết số 82 về tiếp tục thực hiện nâng cao hiệu lực hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về quy trình quản lý, sử dụng đất đai đô thị. Để khắc phục tình trạng quy hoạch treo, dự án treo gây ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh, cũng như định cư của người dân. ĐB đề nghị Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết từ khi Nghị quyết được ban hành đến nay, Bộ đã có những giải pháp gì nhằm khắc phục tình trạng trên?

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, sau khi có Nghị quyết 82, Bộ Xây dựng đã triển khai, rà soát, bổ sung hệ thống văn bản pháp luật về quy hoạch, xây dựng và các tiêu chuẩn, quy chuẩn về quy hoạch xây dựng. Qua đó tham mưu sửa đổi Luật Xây dựng và các văn bản hướng dẫn để tạo điều kiện thuận lợi cho cấp phép xây dựng có thời hạn tại dự án có quy hoạch chậm thực hiện.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị trả lời chất vấn. Ảnh: QUANG PHÚC

Đồng thời, bộ có nhiều thanh tra, kiểm tra, đôn đốc các địa phương trong thực hiện quy hoạch, có nhiều văn bản yêu cầu, đề nghị các địa phương rà soát quy hoạch, kịp thời hủy bỏ quy hoạch quá thời hạn, không có tính khả thi hoặc điều chỉnh quy hoạch, xây dựng kế hoạch lập quy hoạch, công khai quy hoạch…

Hiện Bộ Xây dựng đang triển khai các kế hoạch để đưa vào chương trình xây dựng Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn với nhiều nội dung nhằm khắc phục tình trạng quy hoạch treo.