Đô thị tấc đất tấc vàng. Rác cũng trở thành chuyện túi rác túi vàng. Đắt đỏ khó khăn còn ở việc phân loại, vứt đi như thế nào cho đỡ tốn chi phí và công sức. Thành phố du lịch càng làm nghiêm việc đổ rác. 11-12 giờ đêm, nhân viên thu rác, thậm chí cảnh sát vẫn tìm từng nhà mặt phố để truy lùng chủ nhân các túi rác mang ra đổ sớm.
Thùng rác đặt nơi công cộng, tại trạm đổ xăng, trong siêu thị... đều dán thêm thông báo ở vị trí dễ nhìn nhất: “Cấm mang rác thải gia đình tới đây đổ. Chúng tôi có camera, vi phạm sẽ bị phạt tới 200 EUR”. Rác thải thực phẩm không thể tái chế đang trở thành nỗi ám ảnh trong không khí sinh hoạt từng gia đình ở phố chật hẹp, gây tốn kém cho việc đốt rác và tổn hại môi trường khi thải ra khí nhà kính.
Các nhà hàng, thuộc ngành horeca, nơi rác thực phẩm thải nhiều nhất, thường phải thuê công ty rác tư nhân thu gom, phí khoảng 40 EUR/tháng. Hợp đồng thuê này bao gồm được cung cấp một thùng đựng rác riêng, to - nhỏ tùy quy mô nhà hàng.
Thường thì các tiệm ăn nhỏ đăng ký bỏ chung rác thực phẩm vào thùng của công ty rác thuộc thành phố, miễn phí. Nhưng túi đựng loại rác thực phẩm này để bỏ vào thùng có giá khoảng 1 EUR/túi 10 lít, phải vào siêu thị mới mua được.
Những người Việt mở nhà hàng kể rằng: “Thực đơn quán ăn Việt chủ yếu phở, bún bò nên rác nhiều xương bò to, hay chọc rách túi. Tính ra tiền đầu tư mua túi đựng rác có khi còn tốn hơn phí thuê công ty rác tư nhân. Các hộ gia đình thì không còn cách nào khác. Nấu nướng ăn uống gì cũng phải tính toán, và phải cố mà phân loại rác thôi, nếu không công ty rác thành phố sẽ từ chối thu gom”.
Brussels từ giữa tháng 5-2023 sẽ thay đổi quy tắc thu gom rác ở một số điểm, bắt buộc dùng túi màu cam đựng rác thải nhà bếp hữu cơ có thể tái chế. Một trong những món ăn thuộc loại quốc hồn quốc túy của người Bỉ là Mosselen-friet, loại trùng trục biển Bắc ăn với khoai tây chiên.
Món này cũng thải ra vỏ trùng trục, thứ rác rất khó phân hủy. Bởi vậy, rác của món này cũng như rác từ phở, bún bò, phải tách riêng cho vào túi màu trắng dành đựng rác thải gia đình không tái chế (xương, xác xương, vỏ sò, hến, tã lót...).
Hiện nay, quy định chung là trước khi xe thu gom rác đến phải mang các túi rác đặt đối diện mặt tiền nhà mình chứ không phải dưới gốc cây hoặc cạnh thùng rác công cộng. Và vì bất kỳ lý do gì, nếu việc thu gom rác không được thực hiện, người dân lại phải chuyển túi, hộp, thùng rác ra khỏi đường công cộng, phải làm ngay trong ngày thu gom theo lịch trình, muộn nhất là 10 giờ tối.
Brussels vừa có sáng kiến tổ chức thi phân loại rác mang tên “Thử thách màu cam”. Khu vực gia đình tôi ở khá xa thủ đô, nhưng đến ngày đổ rác, dân tình đều ý tứ kéo và xoay tay cầm thùng rác ra ngoài đường. Hành động nhỏ cũng giúp nhân viên thu gom rác không cần di chuyển nhiều, chỉ với tay là kéo ngay được thùng rác đổ vào xe.
