Kinh tế tuần hoàn - người lao động khỏe
Ngày 16-10, tại Hà Nội, Tạp chí Công thương (Bộ Công thương) đã tổ chức Tọa đàm về “Phát triển kinh tế tuần hoàn đáp ứng tiêu chuẩn của thị trường xuất khẩu”.
Những câu chuyện của đại diện các doanh nghiệp tham gia tọa đàm cho thấy, quá trình chuyển đổi đòi hỏi có sự chuẩn bị đồng bộ về tư duy, công nghệ và chính sách hỗ trợ để đi xa và bền vững hơn.
Theo bà Nguyễn Thị Thu Hương, Trưởng phòng Xuất nhập khẩu - Tổng công ty May Bắc Giang LGG, kinh tế tuần hoàn không còn là xu hướng mà là yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp để tuân thủ quy định về môi trường, trách nhiệm xã hội và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Hiện doanh nghiệp này đã đầu tư công nghệ tự động hóa, chuyển từ lò hơi than sang lò hơi điện và biomass sinh khối, lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái, đồng thời áp dụng số hóa trong quản lý năng lượng. Trong một số đơn hàng, công ty đã chủ động sử dụng vải tái chế theo yêu cầu của khách hàng. Đây là quyết định giúp nâng cao giá trị sản phẩm và đáp ứng tiêu chí xanh của các nhãn hàng quốc tế.
Điều đáng chú ý là theo bà Nguyễn Thị Thu Hương, người lao động lại chính là đối tượng hưởng lợi đầu tiên từ mô hình chuyển đổi này. “Khi môi trường làm việc trong nhà máy trở nên trong lành, ít khói bụi, người lao động làm việc thoải mái và hiệu quả hơn”, bà Hương nói.
Song song đó, các hệ thống công nghệ mới giúp tăng năng suất, giảm chi phí, khuyến khích người lao động hình thành thói quen tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường. Dù thừa nhận việc đầu tư công nghệ xanh tốn kém và các tiêu chuẩn quốc tế ngày càng khắt khe, nhưng LGG xem đây là con đường duy nhất để duy trì vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Chất thải của doanh nghiệp này là nhiên liệu của doanh nghiệp khác
Ở góc độ quản lý nhà nước, ông Cù Huy Quang, Trưởng phòng Hiệu quả năng lượng và chuyển đổi xanh (Bộ Công thương) cho biết, chỉ thị số 14 ngày 2-12-2024 của Bộ Công thương là một trong những chỉ thị về thúc đẩy kinh tế tuần hoàn.
Chỉ thị này yêu cầu doanh nghiệp xây dựng kế hoạch và tiêu chí cụ thể về kinh tế tuần hoàn, đặc biệt trong các ngành có tiềm năng như giấy, nhựa, điện tử, bao bì tái chế. Bộ Công thương khuyến khích doanh nghiệp lồng ghép mục tiêu tuần hoàn vào chiến lược phát triển, đồng thời tăng cường hợp tác quốc tế để tiếp cận công nghệ tiên tiến và tiêu chuẩn xanh toàn cầu.
Theo đại diện Bộ Công thương, để thực hiện hiệu quả, doanh nghiệp phải thay đổi tư duy từ kinh tế tuyến tính sang kinh tế tuần hoàn, coi chất thải là nguồn tài nguyên có thể tái sử dụng. Ông Cù Huy Quang nhấn mạnh mô hình chuỗi cộng sinh công nghiệp là hướng đi khả thi: “Nhiều sản phẩm là chất thải của doanh nghiệp này nhưng lại là đầu vào của doanh nghiệp khác. Nếu chúng ta tạo ra được chuỗi liên kết đó càng gần thì chi phí càng giảm, hiệu quả càng cao”.
Bộ Công thương cũng xác định rõ vai trò hỗ trợ của cơ quan quản lý trong giai đoạn chuyển đổi. Trong thời gian tới, Bộ Công thương sẽ xây dựng bộ tiêu chí cùng tiêu chuẩn quốc gia về sản phẩm xanh và mô hình kinh tế tuần hoàn, đồng thời đào tạo nâng cao năng lực doanh nghiệp về ESG và phát triển bền vững. Bên cạnh đó, Bộ Công thương cũng hoàn thiện khung chính sách và chương trình hành động quốc gia về sản xuất - tiêu dùng bền vững giai đoạn 2021-2030, trong đó có các mô hình tái chế, tái sử dụng và khu công nghiệp cộng sinh nhằm tạo nền tảng thực tiễn cho doanh nghiệp áp dụng.
