PHÓNG VIÊN: Mưa đỏ đang tiến gần tới mốc 500 tỷ đồng, xô đổ mọi kỷ lục trước đó của phim Việt chiếu rạp. Chị đón nhận tin này với tâm trạng thế nào?
Đạo diễn ĐẶNG THÁI HUYỀN: Điện ảnh Quân đội nhân dân và ê-kíp đều rất hạnh phúc. Tôi nghĩ vấn đề không phải nằm ở doanh thu mà niềm vui, hạnh phúc đến từ thông tin ngoài rạp, mọi người xếp hàng tới mua vé xem Mưa đỏ. Việc bộ phim được khán giả đón nhận mới chính là phần thưởng với ê-kíp làm phim, là điều mà ê-kíp mong muốn hướng tới nhất. Chúng tôi cảm thấy mọi khó khăn, vất vả, vắt kiệt sức mình trong gần 3 năm chuẩn bị chính thức và suốt 81 ngày quay đã được đền bù xứng đáng.
Theo chị, điểm chạm nào của Mưa đỏ đã chinh phục khán giả?
Chúng tôi có một kịch bản rất tuyệt vời của nhà văn Chu Lai, có một ê-kíp mạnh chung tay để cùng Điện ảnh Quân đội nhân dân thực hiện bộ phim. Chúng tôi luôn nói với nhau đây không chỉ là một dự án phim mà giống như một chiến dịch, một trận đánh… nơi mà chúng tôi không được phép thua cuộc, không được phép thỏa hiệp. Mưa đỏ đã được thực hiện hết sức nghiêm cẩn để kỷ niệm 80 năm ngày Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9 nhưng đặc biệt hơn nữa, tác phẩm là nén tâm nhang thành kính tri ân những anh hùng liệt sĩ đã ngã xuống để chúng ta có được hòa bình như ngày hôm nay. Mưa đỏ đã được thực hiện bằng hết tâm sức của những nhân sự tham gia nên có lẽ điều đó đã chạm được tới cảm xúc của khán giả và được khán giả đón nhận.
Chị nhìn nhận thế nào về khán giả trẻ hôm nay, liệu đã sẵn sàng đón nhận những câu chuyện quá khứ bằng một tâm thế mới?
Tôi không nghĩ trên khía cạnh khán giả trẻ dễ tính hơn hay đang mở lòng hơn, mà xét trên khía cạnh sòng phẳng nhất về mặt nghề nghiệp. Một tác phẩm được thực hiện chỉn chu, nghiêm túc thì không có cớ gì khán giả lại không đón nhận, dù là ở lứa tuổi nào chăng nữa. Sự thật là khi thực hiện Mưa đỏ, đối tượng mà tôi hướng nhiều hơn chính là khán giả trẻ. Lý do ư? Vì tôi muốn đó mới là đối tượng cần phải hiểu, cần phải yêu, cần phải biết trân trọng các giá trị lịch sử hơn ai hết. Vì họ chính là lực lượng chính yếu xây dựng, bảo vệ đất nước trong tương lai.
Khoảnh khắc nào trên phim trường khiến chị không thể quên?
Tôi nhớ tất cả những kỷ niệm trong 81 ngày đêm, ê-kíp đã tận hiến trên trường quay trong giá rét, mưa gió và bùn lầy. Chúng tôi đã có những khoảnh khắc tưởng đã gục ngã vì sự khắc nghiệt kinh hoàng của thời tiết và những đại cảnh quá phức tạp so với hình dung ban đầu.
Tôi nhớ nhất cảnh quay cuối cùng của phim, cũng chính là cảnh quay bước sang ngày thứ 81 và cũng là cảnh kết “ngày thứ 81” trên phim. Mọi người ôm nhau vừa cười vừa khóc vì hạnh phúc. Tôi bước về phía bờ sông, thì thầm với chính mình “Huyền ơi, mày đã hoàn thành nhiệm vụ rồi”. Đó là giây phút có lẽ tôi sẽ không bao giờ quên.
Quyết định quay ngay tại bờ sông Thạch Hãn hẳn không dễ dàng. Vì sao ê-kíp vẫn lựa chọn nơi này, và trải nghiệm đó đã tác động thế nào đến cảm xúc, tinh thần của mọi người trong đoàn?
Ngay từ khâu chọn bối cảnh, chúng tôi đã cân nhắc nhiều phương án, từ việc dựng bằng kỹ xảo đến tìm địa điểm thay thế. Nhưng rồi tất cả đều thống nhất, không gì thiêng liêng và chân thực hơn khi được quay tại dòng Thạch Hãn - nơi cha ông đã ngã xuống để bảo vệ Thành cổ. Chính lựa chọn ấy cũng đồng nghĩa với việc phải đối diện với vô vàn khó khăn, đặc biệt là thời tiết khắc nghiệt, những ngày mưa như trút nước.
Đoàn làm phim Mưa đỏ ban đầu dự định quay 65 ngày (tối đa), sau đó do điều kiện thời tiết và nhiều yếu tố khách quan khác, làm việc với đại cảnh chiến tranh phức tạp thì đã kéo thời gian lên 75 ngày rồi ngày đóng máy là 81 ngày. Ở bối cảnh ấy, chúng tôi có cảm giác mình đang sống lại không khí chiến trường năm xưa và mỗi thành viên trong đoàn đều thấy mình như một người lính, mang trong tim sứ mệnh thiêng liêng. Chúng tôi không coi đây là một dự án điện ảnh, mà là một nhiệm vụ phải dốc sức để thực hiện.
Áp lực lớn nhất của chị là gì?
Áp lực nhất với tôi chính là ở việc tôi biết các tác phẩm về đề tài lịch sử, chiến tranh cách mạng sẽ phải chịu sự soi xét dưới lăng kính của những khán giả yêu cầu phim phải bám sát lịch sử. Trong khi phim truyện là hư cấu, là cách kể thiên tính cảm xúc, hình tượng hóa hoặc có thể lãng mạn hóa. Phim truyện không thể làm thay nhiệm vụ của phim tài liệu hoặc phim lịch sử thuần túy. Nhiệm vụ của phim truyện là truyền cảm hứng tới người xem để họ có thêm động lực tìm hiểu sâu, kỹ hơn về câu chuyện lịch sử đó. Tôi thấy mừng sau khi Mưa đỏ ra mắt, các tài liệu về câu chuyện 81 ngày đêm bảo vệ thành cổ, tiểu thuyết Mưa đỏ của nhà văn Chu Lai, lượng du khách tới thăm thành cổ đợt lễ vừa qua… đều tăng đột biến. Tôi nghĩ phần nào đó, Mưa đỏ đã hoàn thành xong sứ mệnh của mình.
Sau Mưa đỏ, Điện ảnh Quân đội nhân dân đã có dự án nào tiếp theo với đề tài chiến tranh, lịch sử? Cơ hội nào cho dòng phim chiến tranh, lịch sử?
Điện ảnh Quân đội nhân dân đang ấp ủ nhiều dự án. Nhưng chúng tôi chỉ có thể công bố khi có được sự phê duyệt của cơ quan cấp trên. Ở góc độ cá nhân, trên vai trò đạo diễn thì tôi chỉ có thể nói rằng, dòng phim lịch sử, chiến tranh cách mạng sẽ luôn là đề tài mà chúng tôi theo đuổi và coi đó là sứ mệnh của mình.
