Thành phố Hồ Chí Minh: Điểm hội tụ của các dòng chảy tri thức

Để hiểu rõ tầm vóc của diễn đàn, PV Báo SGGP có cuộc trao đổi với Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Lộc Hà, Trưởng Ban Tổ chức diễn đàn, về sự kiện quan trọng này.

Biến ý tưởng thành giải pháp

* Phóng viên: Thưa đồng chí, đâu là thông điệp quan trọng nhất mà TPHCM muốn gửi gắm qua Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025?

* Đồng chí NGUYỄN LỘC HÀ: Chúng ta đang ở giai đoạn bản lề của tiến trình phát triển quốc gia, khi nền kinh tế toàn cầu dịch chuyển sang một cấu trúc cạnh tranh mới dựa trên tri thức, dữ liệu, công nghệ và chuẩn mực xanh. Trong bối cảnh đó, Diễn đàn Kinh tế mùa thu năm 2025 với chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” không chỉ là một định hướng chung mà còn là sự khẳng định về tầm nhìn phát triển mới của thành phố. Đó là tăng trưởng nhanh phải đi đôi với bền vững, đổi mới sáng tạo phải trở thành động lực xuyên suốt cho mọi chiến lược.

Diễn đàn sẽ là không gian chuyển hóa tư duy thành hành động, biến các ý tưởng thành giải pháp và mô hình ứng dụng hiệu quả trong thực tế. Qua đó giúp TPHCM - với vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước trở thành địa phương tiên phong dẫn dắt bước chuyển chiến lược, đưa Việt Nam tiến nhanh hơn trong hành trình phát triển xanh - số của kỷ nguyên mới.

* Vì sao năm nay TPHCM nâng tầm diễn đàn lên quy mô quốc tế sâu rộng như vậy? Quy mô của diễn đàn năm nay phản ánh điều gì về vai trò của TPHCM trong mạng lưới hợp tác quốc tế, thưa đồng chí?

* Trong bối cảnh các động lực tăng trưởng truyền thống như lao động rẻ, chi phí thấp hay FDI thế hệ cũ đang dần chạm trần, cả nước cũng như TPHCM buộc phải chuyển sang mô hình dựa trên kinh tế số, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và tăng trưởng xanh.

Năm 2025 là giai đoạn Việt Nam thực thi mạnh mẽ các cam kết Net Zero, thương mại xanh, thuế carbon và mục tiêu kinh tế số chiếm trên 20% GDP. Điều này đòi hỏi TPHCM phải có một “không gian đối thoại đủ lớn” để kết nối tri thức toàn cầu và thu hút các nguồn lực chiến lược.

Hiện đã có 5 đoàn bộ ngành, 9 đoàn địa phương quốc tế, 8 tổ chức quốc tế, 10 Trung tâm C4IR của WEF và 67 đoàn, các tập đoàn, trung tâm công nghệ hàng đầu thế giới xác nhận tham dự diễn đàn. Các tổ chức lớn như UNESCO, World Bank, IMF, ITU, IFC, ADB… cũng sẽ góp mặt, cho thấy sức hút đặc biệt của sự kiện.

Một trong những điểm chiến lược của diễn đàn năm nay là được sự đồng hành tổ chức của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), cụ thể là sự tham dự của ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc Điều hành WEF cùng nhiều lãnh đạo cấp cao. Đây là lần đầu tiên một địa phương của Việt Nam nhận được mức độ đồng hành sâu rộng như vậy từ WEF.

Một trong những điểm chiến lược của diễn đàn năm nay là được sự đồng hành tổ chức của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), cụ thể là sự tham dự của ông Stephan Mergenthaler, Giám đốc Điều hành WEF cùng nhiều lãnh đạo cấp cao. Đây là lần đầu tiên một địa phương của Việt Nam nhận được mức độ đồng hành sâu rộng như vậy từ WEF.

Điều đó chứng minh TPHCM không chỉ là đầu tàu kinh tế của Việt Nam, mà đang ngày càng trở thành điểm hội tụ của các dòng chảy tri thức, công nghệ và chiến lược phát triển xanh - số ở khu vực Đông Nam Á.

Một nền kinh tế xanh hơn và số hóa hơn

* Vậy những nội dung trọng tâm nào sẽ được thảo luận nhằm làm rõ chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số”?

* Chương trình chính năm nay có cấu trúc rất rõ ràng và đi thẳng vào những vấn đề cốt lõi giúp Việt Nam và TPHCM hình thành mô hình phát triển mới. Cụ thể, phiên toàn thể sáng 26-11 sẽ đưa ra bức tranh toàn cảnh về xu hướng toàn cầu, kinh tế số, kinh tế xanh và mô hình kinh tế thông minh.

Tiếp đến là ba phiên song song về sản xuất thông minh, logistics và cảng biển xanh và chính quyền thông minh là phần nội dung mang tính “hành động” nhất của diễn đàn.

Trong đó, các mô hình và giải pháp được “tách ra thành từng cấu phần” để có thể triển khai ngay trong thực tiễn của Việt Nam, gồm các mô hình nhà máy tiên tiến của thế giới theo xu hướng thông minh và bền vững; Hạ tầng chuỗi cung ứng carbon thấp - yếu tố then chốt nâng sức cạnh tranh của TPHCM và vùng kinh tế phía Nam; hệ thống quản trị đô thị thông minh dựa trên dữ liệu mở và trí tuệ nhân tạo (AI).

Buổi chiều, phiên đối thoại với lãnh đạo các bộ ngành trung ương sẽ tập trung trao đổi về thể chế và pháp lý - những điều kiện tiên quyết để chuyển đổi xanh - số đi vào thực tế. Ngay sau đó là Tuyên bố chung giữa TPHCM và WEF về sản xuất thông minh và chuyển đổi công nghiệp có trách nhiệm.

Cuối cùng, phiên “60 phút cùng Thủ tướng” sẽ định hình các định hướng chiến lược về vai trò của khoa học, công nghệ trong phát triển quốc gia.

Tổng thể các phiên làm việc không chỉ làm rõ chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số” mà còn tạo ra bộ khung chiến lược toàn diện, từ tư duy, chính sách đến mô hình triển khai để TPHCM và Việt Nam tự tin bước vào giai đoạn phát triển 2026-2030 với một nền tảng mới: một nền kinh tế xanh hơn, số hóa hơn và thông minh hơn.

Đặc biệt, với Tuyên bố chung giữa TPHCM và WEF là cột mốc quan trọng khẳng định vị thế của TPHCM và Việt Nam như một đối tác “đồng kiến tạo” trong các sáng kiến toàn cầu do WEF dẫn dắt, phản ánh vị thế mới của Việt Nam và TPHCM trong mạng lưới hợp tác quốc tế. Mặt khác, thông qua cột mốc này, TPHCM bước vào mạng lưới đổi mới sản xuất toàn cầu với vai trò chủ động, góp phần định hình các mô hình công nghiệp tiên tiến phục vụ quá trình phát triển xanh và bền vững của quốc gia trong giai đoạn mới.

* Việc hàng trăm doanh nghiệp (DN) hàng đầu thế giới quy tụ về TPHCM tại Diễn đàn lần này sẽ mở ra những cơ hội hợp tác và phát triển nào cho DN Việt Nam và cho chính TPHCM?

* Điểm nổi bật của Diễn đàn năm nay là sự tham dự của 500 DN hàng đầu trong nước và quốc tế tại chương trình CEO500 - TEA CONNECT diễn ra vào chiều 25-11, trước ngày diễn ra phiên khai mạc chính của diễn đàn. Đây là một trong những không gian đối thoại công - tư lớn nhất từng được tổ chức tại Việt Nam, nơi Chính phủ, TPHCM và cộng đồng DN cùng thảo luận về các động lực tăng trưởng mới của nền kinh tế.

Sự hiện diện của các tập đoàn công nghệ, tài chính, sản xuất và logistics hàng đầu thế giới tại Việt Nam mở ra cơ hội hợp tác rất lớn không chỉ cho DN TPHCM mà cho cả cộng đồng DN trong nước. Đây cũng là dịp để DN Việt Nam bước sâu hơn vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn cầu, mở rộng hợp tác với những đối tác công nghệ, đối tác chiến lược và nhà đầu tư dài hạn.

Quan trọng hơn, thành phố kỳ vọng DN không chỉ đóng vai trò người hưởng lợi mà còn là đối tác đồng kiến tạo trong các chương trình sản xuất thông minh, logistics carbon thấp, đô thị thông minh, trung tâm tài chính, năng lượng tái tạo và kinh tế tuần hoàn.

Bởi DN chính là lực lượng sẽ chuyển hóa các mô hình - công nghệ - sáng kiến được thảo luận tại diễn đàn thành kết quả thực tiễn, góp phần đưa TPHCM trở thành trung tâm kinh tế xanh - thông minh hàng đầu khu vực, và đưa Việt Nam tiến nhanh hơn trong hành trình phát triển xanh - số của thập niên tới.