Hội nghị tập huấn nhằm góp phần củng cố nhận thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý văn hóa, văn nghệ của đội ngũ cán bộ, đồng thời khẳng định đường lối, chủ trương của Đảng về phát triển văn hóa, văn nghệ trong giai đoạn mới.
Tham dự hội nghị, về phía lãnh đạo Trung ương có các đồng chí: PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Lê Anh Đức, Phó Chánh Văn phòng Hội đồng Lý luận Trung ương; PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội;…
Về phía lãnh đạo TPHCM có các đồng chí: Dương Anh Đức, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy; Đinh Thị Thanh Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy…
Năm 1986, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng đã chính thức khởi xướng công cuộc Đổi mới, mở ra kỷ nguyên phát triển mới cho đất nước. Quyết sách lịch sử này không chỉ chuyển đổi mô hình kinh tế từ tập trung, bao cấp sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, mà còn tạo ra cuộc cách mạng về tư duy, giải phóng những tiềm năng bị kìm nén, dẫn tới biến đổi sâu rộng trên mọi lĩnh vực đời sống xã hội, trong đó có văn hóa, văn nghệ.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI đã khẳng định: “Không hình thái tư tưởng nào có thể thay thế được văn học và nghệ thuật trong việc xây dựng tình cảm lành mạnh, tác động sâu sắc vào việc đổi mới nếp nghĩ, nếp sống của con người”. Sự đánh giá này thể hiện tinh thần đổi mới tư duy của Đảng về văn hóa, nghệ thuật, đồng thời mở ra cơ hội để văn hóa, nghệ thuật đổi mới, phát triển theo đúng quy luật đặc thù của mình.
PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ phân tích: “Bước vào thời kỳ đổi mới và hội nhập, việc tiếp nhận các lý thuyết và phương pháp nghiên cứu, phê bình lý luận hiện đại trên thế giới và vận dụng vào nghiên cứu, phê bình văn học, nghệ thuật Việt Nam đã đạt những kết quả đáng khích lệ, khiến công tác lý luận phê bình văn nghệ khởi sắc và có nhiều thành tựu mới. Các lý thuyết hiện đại như thi pháp học, văn học so sánh, loại hình học, tự sự học, lý thuyết diễn ngôn, phân tâm học… đã trở thành công cụ quen thuộc của đông đảo nhà phê bình. Tác phẩm của các nhà khoa học nổi tiếng thế giới được dịch, nghiên cứu, giới thiệu ở Việt Nam đem lại tầm nhìn mới cho giới nghiên cứu, góp phần thay đổi tư duy, phương pháp viết cũ”.
PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ cũng nhấn mạnh: “Cần nâng cao hơn nữa nhận thức, năng lực, tư duy, trình độ của bộ máy lãnh đạo các cấp, nhất là những cơ quan, những người trực tiếp quản lý, điều hành công tác văn hóa, văn nghệ. Nâng cao chất lượng đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, coi trọng đội ngũ tinh hoa, chuyên nghiệp, chuyên sâu; từ đó nâng cao chất lượng các sáng tác văn học, nghệ thuật hướng đến những vấn đề thiết thực của cuộc sống, đến nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; bảo đảm tự do sáng tạo, dân chủ, nhân văn, yêu nước. Chú trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng những người viết văn, viết lý luận, phê bình trẻ; bồi dưỡng, đào tạo, mở các lớp nâng cao kỹ năng cho người viết, nâng cao kỹ thuật, mỹ thuật, thi pháp và kịp thời đầu tư cho những sáng tác có chất lượng. Tạo điều kiện cho nghệ sĩ bắt kịp nhịp sống và hơi thở thời đại, hòa đồng cùng xu thế hội nhập trên tinh thần nhân văn, vì lợi ích dân tộc”.
Một số đề xuất trọng tâm của PGS.TS, nhà văn Nguyễn Thế Kỷ tại hội nghị:
- Nâng cao nhận thức, tư duy và trình độ quản lý của cán bộ các cấp, đặc biệt trong lĩnh vực văn hóa, văn nghệ.
- Đầu tư cho đội ngũ tinh hoa, chuyên nghiệp, chuyên sâu; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng người viết trẻ, nâng cao kỹ năng lý luận, phê bình.
- Tạo điều kiện cho văn nghệ sĩ hòa nhịp với đời sống đương đại, hội nhập quốc tế trên tinh thần nhân văn, vì lợi ích dân tộc.
- Khuyến khích tìm tòi sáng tạo, đột phá nghệ thuật, đồng thời uốn nắn xu hướng lệch lạc.
- Đấu tranh với quan điểm, luận điệu sai trái, thù địch trong văn hóa – văn nghệ - báo chí - xuất bản.
- Ứng dụng công nghệ hiện đại hỗ trợ sáng tạo, quảng bá văn học, nghệ thuật.
